Musiał Krzysztof J., Wniosek o skierowanie pytania prawnego do Trybunału Konstytucyjnego przez WSA

Wniosek o skierowanie pytania prawnego do Trybunału Konstytucyjnego przez WSA

Procedura opisuje czynności towarzyszące wnioskowi o skierowanie pytania prawnego do Trybunału Konstytucyjnego przez Wojewódzki Sąd Administracyjny.

Zgodnie z tezą wyroku NSA z dnia 21 grudnia 2004 r., OSK 971/04, skarżący nie ma uprawnienia do skutecznego domagania się przedłożenia przez sąd pytania prawnego Trybunałowi Konstytucyjnemu, a zarzut skargi kasacyjnej naruszenia procedury sądowej i prawa materialnego poprzez niezbadanie konstytucyjności określonych przepisów nie może być uznany za jej usprawiedliwioną podstawę.

Pomimo tego, iż wniosek nie będzie wiążący, sąd w sposób dyskrecjonalny może go uwzględnić.

Jeżeli sąd poweźmie wątpliwości co do zgodności przepisów aktu niższego rzędu względem przepisów aktu wyższego rzędu, w formie postanowienia decyduje o wystąpieniu z pytaniem prawnym do Trybunału Konstytucyjnego.

O potrzebie skorzystania z możliwości wynikającej z art. 193 ustawy z dnia 2 kwietnia 1997 r. - Konstytucja RP (Dz. U. Nr 78, poz. 483 z późn. zm.) - dalej Konstytucja RP, decydują rzeczywiste wątpliwości sądu, co do zgodności aktu normatywnego z Konstytucją, a nie wątpliwości podnoszone przez strony czy praktyczna doniosłość rozważanego problemu. (zob. wyrok SA w Krakowie z dnia 14 maja 2014 r., III AUa 2015/13).

Co więcej, gdy sąd ma przekonanie, co do niezgodności przepisu ustawy z Konstytucją lub ma wątpliwości w tym względzie, to - na podstawie art. 193 Konstytucji RP i art. 4 ustawy z dnia 22 lipca 2016 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. z 2016 r. poz. 1157 z późn. zm.) - ma obowiązek zwrócić się do Trybunału Konstytucyjnego z odpowiednim pytaniem prawnym (zob. wyrok SA w Gdańsku z dnia 13 lutego 2014 r., III AUa 897/13).

Sąd powinien uzasadnić wątpliwości, a także wprost wskazać, w jakim zakresie odpowiedź na postawione pytanie będzie miała wpływ na rozstrzygnięcie sprawy. Od strony proceduralnej sytuacja została uregulowana w § 59 i 60 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 5 sierpnia 2015 r. - Regulamin wewnętrznego urzędowania wojewódzkich sądów administracyjnych (Dz. U. z 2015 r. poz. 1177).

Postanowienie o wystąpieniu z pytaniem prawnym skład orzekający przedstawia Trybunałowi Konstytucyjnemu wraz z aktami sprawy za pośrednictwem prezesa sądu. Z samego brzmienia regulacji należy wywnioskować, iż to sąd (a nie skarżący) powinien powziąć wątpliwości co do zgodności danej normy z normą wyższego rzędu. Stąd, jak już wspomniano, wniosek strony o skierowanie pytania do Trybunału nie musi zostać uwzględniony przez sąd.