Musiał Krzysztof J., Wniosek o interpretację indywidualną - podmioty uprawnione

Wniosek o interpretację indywidualną - podmioty uprawnione

Procedura ma na celu wskazanie podmiotów uprawnionych do wystąpienia z wnioskiem o interpretację indywidualną.

Podmiotem uprawnionym do uzyskania interpretacji jest „zainteresowany”. Przepisy nie definiują pojęcia zainteresowanego.

Niespornym jest, iż do grona podmiotów uprawnionych do uzyskania interpretacji zalicza się podmioty expressis verbis wymienione w przepisach art. 14a-14p ustawy z 29.08.1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.) - dalej o.p. Na tej podstawie przyjmuje się, że do kręgu „osób zainteresowanych” należą:

1) podatnicy, płatnicy, inkasenci, osoby trzecie odpowiedzialne za zobowiązania podatkowe - niezależnie od tego, czy interpretacja dotyczy ich obecnej, czy też przyszłej sytuacji;

2) osoby, u których wystąpiła lub może wystąpić zaległość podatkowa, o której mowa w art. 52 § 1 o.p.;

3) osoby planujące utworzenie spółki - w sprawach związanych z przyszłą sytuacją tej spółki;

4) przedsiębiorcy zamierzający utworzyć oddział lub przedstawicielstwo - w sprawach związanych z przyszłą sytuacją tego oddziału lub przedstawicielstwa.

Takie zawężenie za nieuprawnione uznaje H. Dzwonkowski (w: Ordynacja podatkowa. Komentarz, Warszawa 2011, komentarz do art. 14b o.p., nb 6-8): „Takie ograniczenie kręgu podmiotów uprawnionych do uzyskania interpretacji jest jednak nie do przyjęcia. Łatwo zauważyć, że przy tak skonstruowanym katalogu poza osobami uprawnionymi znaleźli się przedsiębiorcy indywidualni planujący utworzenie przedsiębiorstwa, choć osoby planujące utworzenie oddziału, przedstawicielstwa lub spółki mogą się o interpretację ubiegać. Przedsiębiorca zamierzający utworzyć przedstawicielstwo lub oddział byłby uprawniony, ale podmiot planujący założenie przedsiębiorstwa niestety nie. Taka niekonstytucyjna przecież w istocie analiza, wprowadzająca nierówność w dostępie do interpretacji, jest konsekwencją przyjmowania założenia, że pojęcie «osoby zainteresowane» można zawężać tylko do podmiotów wymienionych w przepisach o interpretacjach. Jest to jednak nieuzasadnione, bo ustawodawca w żaden sposób nie ogranicza podmiotowego zakresu «osoby zainteresowanej».

W niektórych analizach pojawiają się próby ograniczenia zakresu podmiotowego i przedmiotowego tego pojęcia i enumeratywnego wskazania kręgu podmiotów uprawnionych do wystąpienia z wnioskiem o wydanie interpretacji. Nietrafnie przyjmuje się, że pojęcie to wskazuje jednocześnie na krąg podmiotów uprawnionych do wystąpienia o uzyskanie interpretacji oraz na legitymację do złożenia wniosku. Niewłaściwe były pierwotne rozwiązania dotyczące interpretacji podatkowych, ograniczające uprawnienie do ich uzyskania tylko do podatnika, płatnika i inkasenta. Zwyciężyła koncepcja, według której można mieć potrzebę zasięgnięcia urzędowej wykładni, mając na uwadze konkretny stan faktyczny i własne stanowisko w sprawie, nie będąc natomiast jeszcze podatnikiem, płatnikiem lub inkasentem, a nawet warunkując występowanie w tej roli od wyniku takiej prawnej analizy. Obecnie przepisy nie blokują możliwości udzielania wykładni żadnej osobie, która o nią występuje.

Jeżeli z żądaniem udzielenia pisemnej informacji o zakresie stosowania przepisów prawa podatkowego wystąpi podmiot nieuprawniony, po stronie organu podatkowego nie tylko nie powstaje obowiązek udzielenia takiej informacji, lecz również organ ów nie ma prawa udzielenia dochodzonej informacji innej osobie aniżeli podatnikowi, płatnikowi lub inkasentowi, który wykazał swój podatkowo znaczący interes prawny w jej uzyskaniu w indywidualnej sprawie (postanowienie NSA z 10.12.1999 r., I SA/Łd 13/99)”.

Do grona podmiotów uprawnionych do uzyskania interpretacji zalicza się podmioty expressis verbis wymienione w przepisach art. 14–14s o.p. Na tej podstawie przyjmuje się, że do kręgu „osób zainteresowanych” należą:

1) podatnicy, płatnicy, inkasenci, osoby trzecie odpowiedzialne za zobowiązania podatkowe - niezależnie od tego, czy interpretacja dotyczy ich obecnej, czy też przyszłej sytuacji;

2) osoby, u których wystąpiła lub może wystąpić zaległość podatkowa, o której mowa w art. 52 § 1 o.p.;

3) osoby planujące utworzenie spółki - w sprawach związanych z przyszłą sytuacją tej spółki;

4) przedsiębiorcy zamierzający utworzyć oddział lub przedstawicielstwo - w sprawach związanych z przyszłą sytuacją tego oddziału lub przedstawicielstwa;

5) zamawiający w rozumieniu ustawy z 11.09.2019 r. – Prawo zamówień publicznych (Dz.U. z 2023 r. poz. 1605 ze zm.) w zakresie mającym wpływ na sposób obliczenia ceny w związku z udzielanym zamówieniem publicznym.

Rozszerzenie katalogu podmiotów „zainteresowanych”, o ostatnią spośród wyżej wymienionych grup, obowiązuje od 1.01.2016 r. - w związku z dodaniem art. 14s o.p. W przypadku złożenia wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej przez zamawiającego w rozumieniu ustawy - Prawo zamówień publicznych, zakresem ochrony objęty zostanie podmiot, który realizuje zamówienie. Dodanie omawianej regulacji art. 14s o.p. jest konsekwencją wyroku NSA z 22.05.2013 r., I FSK 863/12. Bowiem w przekonaniu Sądu „w sytuacji gdy ustawodawca rozszerzył we wskazanym wyżej rozporządzeniu stosowanie obniżonej stawki VAT, a organy różnie interpretują te przepisy, to nie można przyjąć, by w państwie prawa zasada zaufania określona w art. 121 § 1 o.p., wywodzona także z art. 2 Konstytucji RP, nie chroniła podmiotu wykonującego roboty budowlane na rzecz Szpitala w ramach zamówienia publicznego i stosującego się do interpretacji wydanej wobec Szpitala w odniesieniu do tego typu robót. Przeciwne stanowisko doprowadziłoby do sytuacji, że w odniesieniu do tej samej transakcji miałyby zastosowanie różne stawki VAT, co jest nie do pogodzenia z zasadą zaufania”.