Piaskowska Olga Maria, Właściwość sądu pierwszej lub drugiej instancji w sprawie nadania klauzuli wykonalności

Właściwość sądu pierwszej lub drugiej instancji w sprawie nadania klauzuli wykonalności

Właściwość sądu w sprawach klauzulowych określa art. 781 k.p.c. W doktrynie uznaje się, że w postępowaniu klauzulowym mogą mieć zastosowanie art. 27–30, 43 i 44 k.p.c. (por. np. J. Gołaczyński (w:) Wybrane zagadnienia egzekucji sądowej, J. Gołaczyński (red.), Warszawa 2008, s. 120). Nie ma natomiast podstaw do stosowania przepisów o właściwości umownej. Oznacza to, że określona w art. 781 k.p.c. właściwość sądu jest wyłączna i nie może zostać zmieniona w drodze umowy stron (art. 46 k.p.c.); wyłączone jest również odpowiednie stosowanie przepisów procesowych o właściwości sądu, z wyjątkiem art. 43 k.p.c. Jak wyjaśnił Sąd Najwyższy w uchwale składu siedmiu sędziów z dnia 31 marca 2004 r., III CZP 110/03, OSNC 2004, nr 9, poz. 133, w postępowaniu o nadanie klauzuli wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu przepis art. 46 § 1 k.p.c. nie ma zastosowania.

Tytułem egzekucyjnym jest orzeczenie sądu lub dokument wydany przez inny uprawniony podmiot, stwierdzający istnienie zobowiązania dłużnika względem wierzyciela.

W myśl art. 777 § 1 k.p.c. tytułami egzekucyjnymi pochodzącymi od sądu powszechnego są:

1) orzeczenie sądu prawomocne lub podlegające natychmiastowemu wykonaniu oraz ugoda zawarta przed sądem,

2) orzeczenie referendarza sądowego prawomocne lub podlegające natychmiastowemu wykonaniu,

3) inne orzeczenia, ugody i akty, które z mocy ustawy podlegają wykonaniu w drodze egzekucji sądowej.

Tytuł egzekucyjny opatrzony klauzulą wykonalności stanowi tytuł wykonawczy uprawniający wierzyciela do wszczęcia (na jego podstawie) postępowania egzekucyjnego przeciwko dłużnikowi, który uchyla się od dobrowolnej spłaty zobowiązania.

Nadanie klauzuli wykonalności przez sąd może nastąpić zarówno na wniosek uprawnionego wierzyciela, jak i z urzędu.

Tytułom egzekucyjnym, o których mowa w art. 777 § 1 pkt 1, 1¹, 3–6 i § 3 k.p.c., klauzulę wykonalności może nadać także referendarz sądowy, z wyłączeniem przypadków wymienionych w art. 778¹, 787, 787¹, 788, 789 k.p.c.

Na ten temat zob. przebieg procedury i komentarze zamieszczone w schemacie:

Złożenie wniosku o nadanie klauzuli wykonalności;

Nadanie klauzuli wykonalności na wniosek wierzyciela;

Nadanie klauzuli wykonalności z urzędu.