Musiał Krzysztof J., Wadliwość ksiąg podatkowych

Wadliwość ksiąg podatkowych

Procedura ma na celu wskazanie, jakie elementy lub stany faktyczne pozwalają na stwierdzenie wadliwości ksiąg podatkowych.

Omawianej tematyki dotyczy procedura: Księgi podatkowe jako dowód.

Księgi podatkowe są niewadliwe, jeśli są prowadzone zgodnie z przepisami, w przypadku:

1) ksiąg rachunkowych - z rozdziałem 2 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (tekst jedn.: Dz. U. z 2019 r. poz. 351 z późn. zm.);

2) PKPiR - z rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia z dnia 26 sierpnia 2003 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (tekst jedn.: Dz. U. z 2017 r. poz. 728 z późn. zm.);

3) ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych - z art. 22n ust. 1 ustawy dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2019 r. poz. 1387 z późn. zm.) - dalej u.p.d.o.f., oraz rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 17 grudnia 2002 r. w sprawie prowadzenia ewidencji przychodów i wykazu środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych (Dz. U. Nr 219, poz. 1836 z późn. zm.);

4) ewidencji wyposażenia - z § 4 ust. 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 26 sierpnia 2003 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (Dz. U. Nr 152, poz. 1475 z późn. zm.) oraz z art. 15 ustawy z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U. z 2019 r. poz. 43 z późn. zm.) - dalej u.z.p.d.;

5) ewidencji przebiegu pojazdu - z art. 23 ust. 5 i 7 u.p.d.o.f.;

6) ewidencji sprzedaży i zakupów VAT - z art. 109 i art. 134 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2018 r. poz. 2174 z późn. zm.) - dalej u.p.t.u.;

7) ewidencji obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących - z art. 111 u.p.t.u.;

8) rejestru podatku od spadków i darowizn - zgodnie z art. 18 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (tekst jedn.: Dz. U. z 2019 r. poz. 1813 z późn. zm.);

9) ewidencji przychodów dla ryczałtu ewidencjonowanego - z art. 15 u.z.p.d.;

10) ewidencji zatrudnienia i kart przychodów dla ryczałtu ewidencjonowanego - z art. 35 i 52 u.z.p.d.;

11) ewidencji dla celów podatku akcyzowego - z art. 31a, art.  32, art. 41, art. 53, art. 59, art. 62c, art. 78, art. 80, art. 91, art. 118, art. 131 ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym (tekst jedn.: Dz. U. z 2019 r. poz. 864 z późn. zm.).

Tą szczególną moc dowodową ksiąg podatkowych należy interpretować jako zakaz określania w postępowaniu podatkowym elementów mających wpływ na wysokość podatku, bez uprzedniego stwierdzenia w sposób uregulowany prawem prowadzenia ksiąg w sposób nierzetelny lub wadliwy, które w danej sprawie objęte były zakresem prawnopodatkowego stanu faktycznego, a które zgodnie z przepisami prawa powinny być zaewidencjonowane w księgach zgodnie z ich rzeczywistym przebiegiem (zob. wyrok WSA w Lublinie z dnia 9 września 2009 r., I SA/Lu 406/09).