Kaczorowska-Kossowska Iwona, Uzyskiwanie uprawnień inspektora ochrony radiologicznej

Uzyskiwanie uprawnień inspektora ochrony radiologicznej

W jednostce wykonującej działalność wymagającą zezwolenia wewnętrzny nadzór nad przestrzeganiem wymagań bezpieczeństwa jądrowego i ochrony radiologicznej sprawuje osoba, która posiada uprawnienia inspektora ochrony radiologicznej.

Ze względu na rodzaj działalności związanej z wykorzystaniem aparatu rentgenowskiego do celów medycznych, do której nadzorowania jest uprawniony inspektor ochrony radiologicznej, uprawnienia dzielą się na:

1) uprawnienia inspektora ochrony radiologicznej typu R - dotyczące nadzorowania działalności w zakresie stosowania aparatów rentgenowskich do celów diagnostyki medycznej, radiologii zabiegowej, radioterapii powierzchniowej i radioterapii schorzeń nienowotworowych;

2) uprawnienia inspektora ochrony radiologicznej typu S - dotyczące nadzorowania działalności wyłącznie w zakresie stosowania aparatów rentgenowskich stomatologicznych lub do densytometrii kości.

Ponieważ w podmiotach leczniczych uprawnienia inspektora ochrony radiologicznej wykonywane są najczęściej przez pracownika tego podmiotu, dla potrzeb niniejszej procedury osobę ubiegającą się o nadanie tych uprawnień określa się mianem „pracownika”.

Zgodnie z art. 7 ust. 6 ustawy z dnia 29 listopada 2000 r. - Prawo atomowe (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 1512 z późn. zm.) - dalej u.p.a. - uprawnienia inspektora ochrony radiologicznej nadaje się osobie, która:

1) posiada pełną zdolność do czynności prawnych;

2) posiada co najmniej średnie wykształcenie lub średnie branżowe;

3) zdała, nie wcześniej niż 2 lata przed dniem wystąpienia z wnioskiem o nadanie uprawnień, egzamin z zakresu odbytego szkolenia, o którym mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 71 ust. 11 lub 12 ustawy.

4) posiada orzeczenie lekarskie o braku przeciwwskazań do pracy w warunkach narażenia, wydane w trybie określonym w przepisach wykonawczych wydanych na podstawie art. 229 § 8 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 2020 r. poz. 1320 z późn. zm.)

5) posiada odpowiedni do typu nadanych uprawnień staż pracy w warunkach narażenia, określony w przepisach wydanych na podstawie art. 7¹ ust. 11 lub 12

Wymagany przepisami staż pracy zawiera rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 5 marca 2021 r. w sprawie inspektorów ochrony radiologicznej (Dz.U. z 2021 r. poz. 640). Rozporządzenie przewidziane przez art. 7¹ ust. 12, które miało zostać opracowane przez Ministra właściwego ds. zdrowia, nie zostało jeszcze opublikowanie.

Szkolenie mogą przeprowadzać jednostki, które:

1) dysponują kadrą dydaktyczną składającą się z osób posiadających wykształcenie wyższe, wiedzę i doświadczenie zawodowe w dziedzinie podstaw technologii jądrowych oraz bezpieczeństwa jądrowego i ochrony radiologicznej, zgodnie z zakresem prowadzonych szkoleń;

2) posiadają obiekty, urządzenia i wyposażenie umożliwiające prowadzenie ćwiczeń praktycznych objętych tematyką szkolenia lub zapewniają do nich dostęp;

3) posiadają szczegółowe programy szkoleń.

Szkolenia są prowadzone w formie wykładów, ćwiczeń oraz zajęć seminaryjnych, w których biorą bezpośredni udział w tym samym czasie i w tym samym miejscu kadra dydaktyczna oraz uczestnicy szkolenia, z zastrzeżeniem że nie więcej niż 30% liczby godzin lekcyjnych szkolenia, z wyłączeniem ćwiczeń oraz zajęć seminaryjnych, może być prowadzone w formie szkolenia na odległość. - § 3 ust. 1 Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 14 października 2021 r. w sprawie nadawania uprawnień inspektora ochrony radiologicznej sprawującego wewnętrzny nadzór nad przestrzeganiem wymagań ochrony radiologicznej w jednostkach ochrony zdrowia (Dz.U. z 2021 r. poz. 1908) - dalej r.n.u.i

Rejestr jednostek przeprowadzających szkolenie prowadzi Główny Inspektor Sanitarny. Lista jednostek uprawnionych publikowana jest na stronie GIS

https://www.gov.pl/web/paa/jednostki-uprawnione-do-prowadzenia-szkolen

Z wymogu odbycia szkolenia zwalnia się osoby, które:

1) w dniu złożenia wniosku o dopuszczenie do egzaminu posiadały uprawnienia inspektora ochrony radiologicznej i ubiegają się o uprawnienia tego samego typu lub

2) ukończyły w okresie ostatnich 5 lat studia wyższe na kierunkach zawierających w programach studiów zagadnienia z zakresu dozymetrii i ochrony radiologicznej wraz z zajęciami praktycznymi w warunkach narażenia, w minimalnym wymiarze 30 godzin wykładów i 30 godzin zajęć praktycznych, poprzedzonych wykładem i zajęciami praktycznymi z fizyki, łącznie z fizyką współczesną, lub

3) posiadają wykształcenie wyższe i co najmniej trzyletni staż pracy w warunkach narażenia nabyte w jednostce organizacyjnej wykonującej działalność na podstawie zezwolenia, w okresie 5 lat przed dniem złożenia wniosku o dopuszczenie do egzaminu.