Bochentyn Adam, Ustalenie i uiszczenie kosztów mediacji

Ustalenie i uiszczenie kosztów mediacji

Ustawa z dnia 7 kwietnia 2017 r. o zmianie ustawy - Kodeks postępowania administracyjnego oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 935), która weszła w życie z dniem 1 czerwca 2017 r., wprowadziła do k.p.a. instytucję mediacji. Dodany do k.p.a. przepis art. 96l § 1 wprost przyznaje mediatorowi prawo do wynagrodzenia i zwrotu wydatków związanych z przeprowadzeniem mediacji. Ewentualnie mediator może wyrazić zgodę na prowadzenie mediacji bez wynagrodzenia, niezależenie jednak od tego będzie mu przysługiwał zwrot wydatków. Obowiązany do pokrycia kosztów mediacji (kosztów wynagrodzenia i zwrotu wydatków związanych z przeprowadzeniem mediacji) jest organ administracji publicznej. W sprawach, w których może być zawarta ugoda, obowiązek pokrycia kosztów mediacji spoczywa na stronach postępowania. Autorzy projektu nowelizacji wyszli z założenia, że takie rozwiązanie jest zgodne z zasadą, w myśl której „koszty ponosi albo partycypuje w nich ten podmiot, który inicjuje lub bierze udział w czynności generującej koszty, mogącej mu jednocześnie przynieść korzyść” (zob. rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy - Kodeks postępowania administracyjnego oraz niektórych innych ustaw, druk sejmowy nr 1183 Sejmu VIII kadencji, s. 42–43). W sytuacji gdy to strona jest obowiązana do uiszczenia kosztów mediacji, organ powinien wydać postanowienie w sprawie ustalenia wysokości tych kosztów (art. 264 § 1a k.p.a.).

Z przebiegu mediacji mediator jest obowiązany sporządzić protokół zawierający elementy wskazane w art. 96m § 1 k.p.a. Protokół niezwłocznie (bez zbędnej zwłoki) powinien zostać przedłożony organowi administracji publicznej. Organ ma obowiązek włączenia protokołu do akt sprawy. Ponadto niezwłocznie po doręczeniu protokołu z przebiegu mediacji powinien on wydać postanowienie w sprawie ustalenia wysokości kosztów mediacji.

Przepis art. 264 § 1a k.p.a. zobowiązuje organ do wydania postanowienia w sprawie ustalenia wysokości kosztów mediacji, jeżeli w sprawie została przeprowadzona mediacja. Wydanie postanowienia powinno nastąpić niezwłocznie (bez zbędnej zwłoki) po doręczeniu organowi protokołu z przebiegu mediacji. Organ nie może czekać z wydaniem postanowienia do zakończenia postępowania administracyjnego.