Klimowicz Katarzyna Anna, Ulgi w spłacie zobowiązań podatkowych

Zgodnie z postanowieniami art. 67a ustawy z 29.08.1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.) – dalej o.p., organ podatkowy, na wniosek podatnika, w przypadkach uzasadnionych ważnym interesem podatnika lub interesem publicznym, może:

1) odroczyć termin płatności podatku lub rozłożyć zapłatę podatku na raty;

2) odroczyć lub rozłożyć na raty zapłatę zaległości podatkowej wraz z odsetkami za zwłokę lub odsetki od nieuregulowanych w terminie zaliczek na podatek).

Zgodnie z art. 168 § 2 o.p. w związku z art. 67a o.p., podatnik składa wniosek do organu podatkowego o przyznanie ulgi (rozłożenia na raty, odroczenia terminu płatności bądź umorzenia) w spłacie zobowiązań lub zaległości podatkowej, wskazując na należność, której ma dotyczyć ulga, oraz musi uzasadnić wniosek swoim ważnym interesem lub ważnym interesem publicznym.

W myśl art. 168 § 1 o.p., podania (żądania, wyjaśnienia, odwołania, zażalenia, ponaglenia, wnioski) mogą być wnoszone pisemnie lub ustnie do protokołu, a także za pomocą środków komunikacji elektronicznej przez elektroniczną skrzynkę podawczą organu podatkowego, utworzoną na podstawie ustawy z 17.02.2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne (Dz.U. z 2023 r. poz. 57 ze zm.), lub portal podatkowy. Wymogi podania (wniosku) określone zostały w art. 168 § 2, 3 oraz 3a o.p.

Zgodnie z postanowieniami art. 67a o.p., organ podatkowy, na wniosek podatnika, w przypadkach uzasadnionych jego ważnym interesem lub interesem publicznym, może umorzyć w całości lub w części zaległości podatkowe, odsetki za zwłokę lub opłatę prolongacyjną.

Umorzenie zaległości podatkowej powoduje również umorzenie odsetek za zwłokę w całości lub w takiej części, w jakiej została umorzona zaległość podatkowa (art. 67a § 2 o.p.).

Oceniając zasadność wniosku o umorzenie postępowania, organy powinny rozważyć, czy sytuacja ekonomiczna, rodzinna podatnika rokuje możliwość spłaty zaległości, choćby w ratach i czy koszty prowadzenia postępowania egzekucyjnego, w sytuacji majątkowej podatnika, nie przewyższą możliwych do uzyskania od niego kwot. Nie służy bowiem interesom państwa podejmowanie prób przymusowego wykonania zobowiązania podatkowego, które generować będą jedynie koszty, bez efektów w postaci odzyskania należności.

Zgodnie z art. 168 § 2 o.p. w zw. z art. 67a o.p., podatnik składa wniosek do organu podatkowego o przyznanie ulgi (rozłożenia na raty, odroczenia terminu płatności bądź umorzenia) w spłacie zobowiązań lub zaległości podatkowej, wskazując na należność, której ma dotyczyć ulga, oraz musi uzasadnić wniosek swoim ważnym interesem lub ważnym interesem publicznym.

W myśl art. 168 § 1 o.p., podania (żądania, wyjaśnienia, odwołania, zażalenia, ponaglenia, wnioski) mogą być wnoszone pisemnie lub ustnie do protokołu, a także za pomocą środków komunikacji elektronicznej przez elektroniczną skrzynkę podawczą organu podatkowego lub portal podatkowy. Wymogi podania (wniosku) zostały określone w art. 168 § 2, 3 oraz 3a o.p.

W przypadku istnienia zobowiązania lub zaległości podatkowej, z których zapłatą podatnik ma trudności, ustawodawca przewidział możliwość skorzystania z instytucji prawnych umożliwiających ich spłatę – oczywiście pod pewnymi warunkami i w sytuacji, gdy wyrazi na to zgodę właściwy organ podatkowy.

Zakres przesłanek i obostrzeń umożliwiających skorzystanie z ulg w spłacie zobowiązań bądź ciążącej zaległości podatkowej uzależniony jest od tego, czy podatnik prowadzi działalność gospodarczą, czy też nie.

Ponadto, zgodnie postanowieniami art. 67c § 1 o.p., przepisy dotyczące przyznawania ulg w zakresie rat lub odraczania terminu płatności oraz zakresu ulg dla podatników prowadzących działalność gospodarczą stosuje się odpowiednio do należności przypadających od płatników lub inkasentów.

Natomiast zgodnie z postanowieniami art. 67c § 2 o.p., przepisy w zakresie przyznawania ulg w spłacie zobowiązań podatkowych lub zaległości podatkowej z art. 67a o.p. oraz art. 67b o.p. stosuje się odpowiednio do należności przypadających od spadkobierców podatnika lub płatnika oraz osób trzecich.