Dauter Bogusław, Uchylenie zaskarżonego orzeczenia z powodu nieważności postępowania

Uchylenie zaskarżonego orzeczenia z powodu nieważności postępowania

NSA nie jest związany granicami skargi kasacyjnej w zakresie, w jakim zachodzi nieważność postępowania. Stwierdzenie jednej z przyczyn nieważności postępowania (art. 183 § 2 p.p.s.a.) obliguje ten Sąd do uchylenia zaskarżonego orzeczenia także w części niezaskarżonej. NSA, uchylając orzeczenie z powodu nieważności postępowania, przekazuje sprawę do ponownego rozpoznania właściwemu sądowi (nieważność z przyczyn wskazanych w art. 183 § 2 pkt 4–6 p.p.s.a.) albo odrzuca skargę (nieważność z przyczyn wskazanych w art. 183 § 2 pkt 1–3 p.p.s.a.).

Przed rozprawą powinna odbyć się narada wstępna składu orzekającego w celu omówienia występujących w sprawie zagadnień (por. § 56 reg. NSA). Najczęściej ma to miejsce w dniu poprzedzającym rozprawę.

Po wywołaniu sprawy rozprawa rozpoczyna się od sprawozdania sędziego sprawozdawcy, który zwięźle przedstawia dotychczasowy stan sprawy, ze szczególnym uwzględnieniem zarzutów podniesionych w skardze kasacyjnej, które zakreślają granice rozpoznania sprawy przez NSA. Inaczej niż w postępowaniu przed WSA, NSA, poza wyjątkami wskazanymi w ustawie, jest związany granicami skargi kasacyjnej. Jeżeli zaistnieją w sprawie przesłanki nieważności postępowania lub okoliczności, o których mowa w art. 189 p.p.s.a. sprawozdanie powinno w zasadzie ograniczyć się do tych kwestii. One bowiem będą decydowały o kierunku przyszłego rozstrzygnięcia.

Po złożeniu sprawozdania przewodniczący udziela głosu stronom. Pierwsza zabiera głos strona wnosząca skargę kasacyjną, a w razie złożenia kliku skarg kasacyjnych, kolejność zabierania głosu przez wnoszących skargę kasacyjną ustala przewodniczący (por. § 62 ust. 1 reg. NSA). Wskazane jest, aby strony w swoich wystąpieniach odniosły się do tych kwestii, które sędzia sprawozdawca uzna za najistotniejsze albo wymagających stanowiska stron.

Nieobecność stron lub ich pełnomocników na rozprawie nie wstrzymuje rozpoznania sprawy, a w razie ich nieobecności przewodniczący lub wyznaczony przez niego sędzia sprawozdawca przedstawia ich wnioski, twierdzenia i dowody znajdujące się w aktach sprawy (por. art. 107, art. 108 p.p.s.a.).

Z przebiegu rozprawy protokolant, pod kierunkiem przewodniczącego, spisuje protokół. Protokół może podlegać sprostowaniu lub uzupełnieniu na żądanie strony (por. art. 100 § 1, art. 103 p.p.s.a.).

Skarga kasacyjna rozpoznawana jest na rozprawie w składzie trzech sędziów, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej (por. art. 181 § 1 p.p.s.a.).