Dauter Bogusław, Uchylenie wstrzymania bądź zawieszenia biegu terminów w postępowaniu administracyjnym w trakcie stanu epidemii z powodu COVID-19

Zgodnie z art. 46 pkt 20 ustawy z dnia 14 maja 2020 r. o zmianie niektórych ustaw w zakresie działań osłonowych w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2 (Dz.U. poz. 875, dalej: „ustawa zmieniająca”), z dniem 16 maja 2020 r., uchylony został art. 15zzr i art. 15zzs ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz.U. poz. 374, „dalej: ustawa zmieniana”). Uchylone przepisy przewidywały wstrzymanie rozpoczęcia i zawieszenie biegu terminów w postępowaniu administracyjnym (terminów prawa materialnego i terminów procesowych) w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii ogłoszonego z powodu COVID-19 (por. Bieg terminów w postępowaniu administracyjnym w związku z ogłoszonym stanem zagrożenia epidemicznego, a następnie stanem epidemii z powodu COVID-19).

Jednocześnie ustawodawca w art. 68 ust. 1, ust. 2, ust. 6 i ust. 7 ustawy zmieniającej wprowadził siedmiodniowy termin, po którym terminy wstrzymane rozpoczynają swój bieg, zaś zawieszone biegną dalej. W konsekwencji rozpoczęcie biegu terminów, które zostały wstrzymane i kontynuowanie biegu terminów, które zostały zawieszone na podstawie art. 15zzr i art. 15zzs ustawy zmienianej następuje od dnia 24 maja 2020 r.

Na mocy art. 46 pkt 20 ustawy z dnia 14 maja 2020 r. o zmianie niektórych ustaw w zakresie działań osłonowych w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2 (Dz.U. poz. 875, dalej: „ustawa zmieniająca”), z dniem 16 maja 2020 r., uchylony został art. 15zzr i art. 15zzs ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz.U. poz. 374, dalej: „ustawa zmieniana”).

Uchylone przepisy przewidywały wstrzymanie rozpoczęcia i zawieszenie biegu terminów w postępowaniu administracyjnym (dotyczy to terminów prawa materialnego i terminów procesowych) w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii ogłoszonego z powodu COVID-19 (por. Bieg terminów w postępowaniu administracyjnym w związku z ogłoszonym stanem zagrożenia epidemicznego, a następnie stanem epidemii z powodu COVID-19).

Zasygnalizowania wymaga, że ustawodawca nie wskazał precyzyjnie daty, od której nastąpiło wstrzymanie rozpoczęcia, jak i zawieszenie biegu terminów w postępowaniu administracyjnym, o których mowa w art. art. 15zzr ust. 1 i art. 15zzs ust. 1 ustawy zmienianej. Na poczet niniejszej procedury przyjęto, że mimo iż powołane przepisy weszły w życie z dniem 31 marca 2020 r. (na mocy ustawy z dnia 31 marca 2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw - Dz.U. poz. 568), to ustawodawca w sposób wyraźny wskazał w nich, że nierozpoczęcie biegu terminów, jak i zawieszenie terminów już rozpoczętych obowiązuje w okresie zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii. Skoro stan zagrożenia epidemicznego obowiązywał na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej od dnia 14 marca 2020 r., to należy przyjąć, że od tej daty z mocy prawa następuje skutek wynikający z tej normy prawnej. Zastosowana wykładnia działa także na korzyść strony.

Podobne stanowisko przedstawia Ministerstwo Finansów, zgodnie z którym: nierozpoczęcie albo zawieszenie biegu terminów procesowych nastąpiło z chwilą rozpoczęcia obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego, tj. z dniem 14 marca 2020 r., bowiem intencją tych przepisów było objęcie jego dyspozycją całego okresu obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego oraz stanu epidemii ogłoszonego z powodu COVID-19 (https://www.rp.pl/Postepowanie-podatkowe/304059938-Luka-w-ustawie-nie-wiadomo-od-kiedy-obowiazuje-zawieszenie-terminow-procesowych.html).

Odmienna interpretacja została przyjęta w komunikacie Ministerstwa Sprawiedliwości, w którym stwierdzono, że terminy procesowe wskazane w specustawie (chodzi o ustawę z dnia 31 marca 2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw), które biegły w dniu wejścia w życie ustawy, tj. w dniu 31 marca 2020 r. - ulegają od dnia 31 marca 2020 r. zawieszeniu. Natomiast te, które miałyby rozpocząć swój bieg po tym terminie, biegu tego nie rozpoczną do czasu odwołania stanu epidemii lub zagrożenia epidemicznego (https://www.gov.pl/web/sprawiedliwosc/informacja-w-sprawie-wstrzymania-i-zawieszenia-terminow-procesowych).

Po upływie 7 dni od dnia wejścia w życie ustawy zmieniającej, terminy w postępowaniu administracyjnym, których bieg nie rozpoczął się na podstawie art. 15zzr i art. 15zzs ustawy zmienianej, rozpoczynają bieg, a te, które uległy zawieszeniu na podstawie tego przepisu biegną dalej (art. 68 ust. 1, ust. 2, ust. 6 i ust. 7 ustawy zmieniającej).

Mając na uwadze, że ustawa weszła w życie w dniu 16 maja 2020 r. (por. art. 76 ustawy zmieniającej), ustanie przyczyny powodującej wstrzymanie rozpoczęcia, jak i zawieszenie biegu terminów nastąpi w dniu 23 maja 2020 r. Oznacza to, że od dnia 24 maja 2020 r. rozpoczną bieg terminy, które nie rozpoczęły swojego biegu przed dniem 14 marca 2020 r. Terminy, które rozpoczęły swój bieg przed dniem 14 marca 2020 r. i od tej daty uległy zawieszeniu, biegną dalej, co oznacza, że do zachowania terminu wlicza się także te dni, które nastąpiły przed dniem zawieszenia.