Dauter Bogusław, Tymczasowe dopuszczenie przez sąd osoby niemogącej przedstawić pełnomocnictwa do udziału w rozprawie

Tymczasowe dopuszczenie przez sąd osoby niemogącej przedstawić pełnomocnictwa do udziału w rozprawie

Zgodnie z art. 44 § 1 p.p.s.a. sąd może osobę niemogącą przedstawić pełnomocnictwa dopuścić tymczasowo do podjęcia naglącej czynności. Na podstawie tego przepisu nie jest jednak dopuszczalne obchodzenie wymogu złożenia pełnomocnictwa przewidzianego w art. 37 § 1 lub art. 46 § 3 p.p.s.a. Oznacza to przede wszystkim, że tymczasowe dopuszczenie pełnomocnika z możliwością zatwierdzenia czynności przez stronę (art. 44 § 1 i 2 p.p.s.a.) nie może być stosowane zamiast lub obok wezwania pełnomocnika do uzupełnienia braku formalnego skargi przez złożenie pełnomocnictwa (por. postanowienie WSA w Opolu z dnia 5 kwietnia 2004 r., II SA/Wr 1225/01, ONSA WSA 2004, nr 3, poz. 53; postanowienie NSA z dnia 14 września 2011 r., I FSK 1261/11). Przepis ten odnosi się do czynności procesowych, a więc do trwającego postępowania sądowego. Co do zasady będzie miał on zastosowanie na rozprawie. Możliwe jest też zastosowanie tego przepisu w postępowaniu mediacyjnym, o którym mowa w art. 115–118 p.p.s.a. Z omawianego przepisu mogą korzystać jedynie osoby, które stosownie do art. 35 p.p.s.a. mogą być pełnomocnikami lub ich substytutami. Procedura przedstawia tymczasowe dopuszczenie przez sąd osoby niemogącej przedstawić pełnomocnictwa do udziału w rozprawie.

1. Sąd może dopuścić tymczasowo do podjęcia naglącej czynności osobę niemogącą przedstawić pełnomocnictwa (art. 44 § 1 p.p.s.a.).

2. Osobą tymczasowo dopuszczoną do podjęcia naglącej czynności w sprawie może być osoba chwilowo w ogóle nieumocowana przez stronę, jak i prawidłowo umocowany pełnomocnik, który podczas rozprawy nie posiada przy sobie dokumentu pełnomocnictwa. W każdej sytuacji jednak może to być jedynie osoba, która zgodnie z art. 35 p.p.s.a. ma tytuł prawny do tego, aby występować w postępowaniu przed sądami administracyjnymi w charakterze pełnomocnika. Osoby, które nie mogą być pełnomocnikami w rozumieniu art. 35 p.p.s.a. (szerzej na temat podmiotów uprawnionych do działania przed sądami administracyjnymi w charakterze pełnomocnika strony zob. procedura: Ustanowienie pełnomocnika przez złożenie dokumentu pełnomocnictwa) nie mogą więc zostać tymczasowo dopuszczone do działania (por. uchwała SN z dnia 28 lipca 2004 r., III CZP 32/04, OSNC 2006, nr 1, poz. 2, odnosząca się do analogicznej regulacji na gruncie k.p.c. oraz J. Drachal, J. Jagielski, M. Cherka (w:) Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz, R. Hauser, M. Wierzbowski (red.), Warszawa 2011, s. 226).

3. Warunkiem dopuszczenia do udziału w czynności osoby niemogącej przedstawić pełnomocnictwa jest naglący charakter czynności, jaka ma nastąpić. Za takie należy uznać czynności, których niedopełnienie w terminie może spowodować negatywne skutki dla strony (por. postanowienie NSA z dnia 20 lipca 2009 r., II FSK 772/08).

4. Czynnością naglącą jest przede wszystkim udział w rozprawie. Na podstawie tego przepisu nie jest dopuszczalne obchodzenie wymogu złożenia pełnomocnictwa przewidzianego w art. 37 § 1 lub art. 46 § 3 p.p.s.a. Oznacza to przede wszystkim, że tymczasowe dopuszczenie pełnomocnika z możliwością zatwierdzenia czynności przez stronę (art. 44 § 1 i 2 p.p.s.a.) nie może być stosowane zamiast lub obok wezwania pełnomocnika do uzupełnienia braku formalnego skargi przez złożenie pełnomocnictwa (por. postanowienie WSA w Opolu z dnia 5 kwietnia 2004 r., II SA/Wr 1225/01, ONSA WSA 2004, nr 3, poz. 53; postanowienie NSA z dnia 14 września 2011 r., I FSK 1261/11). Przepis art. 44 § 1 p.p.s.a. odnosi się do czynności procesowych, a więc do trwającego postępowania sądowego.

5. Osoba niemogąca przedstawić pełnomocnictwa, która staje na rozprawie, może złożyć wniosek o dopuszczenie jej do udziału w tym posiedzeniu. Wniosek może mieć formę ustnego oświadczenia.

Przewodniczący, na którym spoczywa obowiązek prowadzenia posiedzenia, powinien odebrać złożony wniosek i zadbać o jego zaprotokołowanie (zob. art. 98 § 1 p.p.s.a.).