Zgoliński Igor, Szczególny tryb przekazania sprawy z uwagi na uniknięcie przedawnienia karalności

Szczególny tryb przekazania sprawy z uwagi na uniknięcie przedawnienia karalności

Przepis art. 116a k.k.s., normujący tzw. właściwość z delegacji, stanowi wyjątek od zasad związanych z właściwością miejscową sądu. Ratio legis tego rozwiązania zostało wskazane w treści przepisu. Chodzi o zagwarantowanie takiego rozpoznania sprawy, które nastąpi przed terminem przedawnienia karalności. Jest to rozwiązanie jednoznacznie racjonalne, jednak przez wzgląd na same terminy przedawnienia stosowane w praktyce wyjątkowo. Sąd właściwy, decydując się na wystąpienie z tego rodzaju wnioskiem, musi nie tylko ustalić sam termin przedawnienia, lecz również wykazać, że rozpoznawanie przez niego sprawy może wiązać się z zagrożeniem dla terminu przedawnienia. Sąd musi zatem wskazać przyczyny, które za tym przemawiają. Nie zostały one określone w sposób ustawowy i mogą być uzależnione od okoliczności kauzalnych. Mogą więc leżeć po stronie sądu, jak też stron postępowania. Zarówno sąd miejscowo właściwy, jak i sąd okręgowy podejmują swe decyzje w formie postanowienia.

Krokiem uruchamiającym procedurę jest uznanie sądu meriti, że prowadzenie postępowania przed tym sądem może spowodować przedawnienie karalności i wydanie postanowienia o skierowaniu wniosku do sądu okręgowego o przekazanie sprawy w tym trybie. W postępowaniu karnym skarbowym sądem meriti jest sąd rejonowy (zob. art. 115 § 2 k.k.s.). W sytuacji gdyby np. na skutek łączności spraw postępowanie karne skarbowe prowadził sąd okręgowy, powinien on - per analogiam - wystąpić do sądu apelacyjnego. Z kolei ten sąd podejmuje takie decyzje w procesie karnym powszechnym (zob. art. 25 § 2 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks postępowania karnego - dalej k.p.k.). Przekazanie może nastąpić do każdego innego równorzędnego sądu, także w okręgu innego sądu okręgowego, w którym liczba spraw gwarantuje, że dana sprawa zostanie zakończona przed upływem terminu przedawnienia (J. Skorupka, Komentarz do art. 116a k.k.s. [w:] Kodeks karny skarbowy. Komentarz, I. Zgoliński (red.), LEX/el. 2018).

Jeśli strony postępowania widzą możliwość potencjalnego zagrożenia przedawnieniem, mogą poinformować o tym sąd.