Bartosiewicz Adam, Stałe miejsce prowadzenia działalności przy nabyciu usług

Stałe miejsce prowadzenia działalności przy nabyciu usług

Procedura ma na celu przedstawienie przesłanek i okoliczności, które pozwalają na uznanie struktury posiadanej przez podatnika w innym państwie niż państwo siedziby za „stałe miejsce prowadzenia działalności” dla potrzeb nabywanych dla tej struktury usług.

Dla większości usług - o miejscu ich opodatkowania - decyduje siedziba usługobiorcy bądź stałe miejsce prowadzenia działalności - dalej SMPD. Usługodawca powinien zatem mieć wiedzę o tym, czy nabywca posiada stałe miejsce prowadzenia działalności i czy przy nabywaniu przez niego tych usług ta struktura stanowi SMPD.

Pierwsza z przesłanek, jaka pozwala na uznanie danej struktury za stałe miejsce prowadzenia działalności, to wystarczająca stałość.

Sformułowanie tej przesłanki nastąpiło w orzecznictwie TSUE. W wyroku w sprawie C-190/95, ARO Lease wypowiedziano pogląd o tym, że dana struktura (dla uznania jej za stałe miejsce prowadzenia działalności) powinna mieć wystarczający stopień stałości. W sprawie C-73/06 Planzer Luxembourg Sàrl v. Bundeszentralamt für Steuern, TSUE stwierdził, że „owa minimalna trwałość oznacza zatem wystarczający stopień trwałości oraz strukturę, która z punktu widzenia zasobów ludzkich i technicznych jest w stanie umożliwić świadczenie danych usług w sposób niezależny”.

Owa wystarczająca trwałość powinna być oceniana każdorazowo przez pryzmat konkretnego przypadku - nabywania danych usług. Inny stopień trwałości będzie wystarczający np. przy nabywaniu usług dla potrzeb prowadzenia biura, zaś inny będzie wymagany np. przy świadczeniu usług transportowych.

Kwestie te (konieczności indywidualnej oceny każdego przypadku) podnoszone były także w orzeczeniu w sprawie C-605/12 Welmory sp. z o.o. v. Dyrektor Izby Skarbowej w Gdańsku.

W wyroku w sprawie C-547/18, Dong Yang Electronics, TSUE uznał, że spółka zależna co do zasady nie stanowi dla swojej spółki-matki stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej. Usługodawca nie musi także badać stosunków umownych łączących te dwa podmioty (spółkę matkę i spółkę córkę).

W wyroku w sprawie C-333/20, Berlin Chemie A. Menarini SRL, TSUE wskazał z kolei, że istnienie spółki zależnej - która ma własne zaplecze techniczne oraz osobowe - nie jest samo z siebie wystarczające dla przyjęcia istnienia stałego miejsca prowadzenia działalności (dla spółki matki). Istotne jest to, aby spółka matka mogła dysponować tym zapleczem w taki sposób, jakby było jej własnym (np. na podstawie stosownej umowy).