Paprzycki Lech Krzysztof, Sprzeciw od wyroku zaocznego w postępowaniu uproszczonym

Sprzeciw od wyroku zaocznego w postępowaniu uproszczonym

Możliwość wydania wyroku zaocznego jest uprawnieniem, a nie obowiązkiem sądu (zob. wyrok SN z dnia 7 lutego 2001 r., IV KKN 829/98, LEX nr 51657).

Realizacja tego uprawnienia jest możliwa wyłącznie wtedy, gdy spełnione są następujące warunki:

1) oskarżony i jego obrońca (jeżeli jest ustanowiony; wyrok wydany pod nieobecność oskarżonego, gdy obrońca się stawił, nie jest wyrokiem zaocznym – art. 479 § 1 k.p.k.) nie stawiają się na rozprawie, o której zostali prawidłowo powiadomieni, chyba że oskarżony usprawiedliwił niestawiennictwo i wniósł o odroczenie rozprawy,

2) istnieje możliwość odczytania złożonych przez oskarżonego uprzednio (w postępowaniu przygotowawczym lub sądowym) wyjaśnień (zob. J. Grajewski, S. Steinborn, Komentarz do art. 479 Kodeksu postępowania karnego, tezy 1. I 5., opubl. LEX); wyrokowanie zaoczne nie jest zatem możliwe, jeżeli oskarżony nie złożył jeszcze wyjaśnień, tj. – nie został przesłuchany (zob. uchwałę SN z dnia 17 lutego 1971 r., VI KZP 58/71, OSNKW 1972 nr 4, poz. 59, LEX nr 18390 z glosami S. Stachowiaka, NP 1973 nr 2, s. 294 i n. oraz M. Cieślaka, PiP 1973 nr 3, s. 172 i n.; zob. także wyrok SN z dnia 9 listopada 2005 r., V KK 311/05, LEX nr 164424, Prok. i Pr. - wkł. 2006 nr 2, poz. 20 oraz wyrok SN z dnia 10 marca 2010 r., V KK 397/09, LEX nr 844051, OSNwSK 2010 nr 1, poz. 512).

Wyrok zaoczny powinien zawierać:

1) oznaczenie sądu, który go wydał, oraz sędziego (skład orzekający w postępowaniu uproszczonym jest jednoosobowy), oskarżycieli i protokolanta,

2) datę oraz miejsce rozpoznania sprawy i wydania wyroku,

3) imię, nazwisko oraz inne dane określające tożsamość oskarżonego,

4) przytoczenie opisu i kwalifikacji prawnej czynu, którego popełnienie oskarżyciel zarzucił oskarżonemu,

5) rozstrzygnięcie sądu,

6) wskazanie zastosowanych przepisów ustawy karnej,

a nadto - jeżeli jest to wyrok skazujący:

7) dokładne określenie przypisanego oskarżonemu czynu oraz jego kwalifikację prawną,

8) rozstrzygnięcia co do kary i środków karnych, a w razie potrzeby, co do zaliczenia na ich poczet tymczasowego aresztowania i zatrzymania oraz środków zapobiegawczych wymienionych w art. 276.

Wyrokiem zaocznym można przy tym orzec tytułem środka zabezpieczającego jedynie przepadek przedmiotów (art. 481 k.p.k.).