Bełczącki Robert Marek, Skuteczność postanowień co do istoty sprawy w postępowaniu nieprocesowym

Skuteczność postanowień co do istoty sprawy w postępowaniu nieprocesowym

W art. 521 k.p.c. odróżnia się skuteczność i wykonalność postanowień co do istoty sprawy. Przez wykonalność należy tutaj rozumieć wykonalność w drodze egzekucji. Skuteczność będzie natomiast polegać na wywołaniu przez postanowienie określonych w nim skutków prawnych.

Według art. 521 § 1 k.p.c. regułą jest, że postanowienie orzekające co do istoty sprawy staje się skuteczne, a jeżeli wymaga wykonania - także wykonalne, dopiero po uprawomocnieniu się. Wyjątkami są zaś przypadki, gdy postanowienie co do istoty sprawy staje się skuteczne lub także wykonalne zanim jeszcze się uprawomocni.

Przypadki skuteczności postanowienia przed jego uprawomocnieniem się przewidziane zostały w art. 548 § 3 k.p.c. oraz art. 578 § 1 k.p.c., z tym że powrót do reguły skuteczności dopiero po uprawomocnieniu się postanowienia następuje w przypadkach określonych w art. 561 § 1, art. 583, art. 584, art. 588 i art. 593 k.p.c.

Na postanowienie sądu stwierdzające prawomocność przysługuje zażalenie na podstawie art. 394 § 1 pkt 4² w zw. z art. 13 § 2 i art. 518 zd. drugie k.p.c.

Jeśli prawomocność stwierdza referendarz sądowy (art. 364 § 2 w zw. z art. 13 § 2 k.p.c.) na postanowienie służy skarga na podstawie art. 398²² § 1 k.p.c.