Dauter Bogusław, Skarga kasacyjna - badanie warunków formalnych

Skarga kasacyjna - badanie warunków formalnych

Skarga kasacyjna, ze względu na swój charakter, jest pismem wysoce sformalizowanym. Aby mogła stać się przedmiotem merytorycznej oceny NSA, musi czynić zadość wymaganiom przewidzianym dla pisma w postępowaniu sądowym oraz usuwalnym wymaganiom formalnym przewidzianym dla skargi kasacyjnej (podlegającym uzupełnieniu na stosowne wezwanie), jak również spełniać wymagania szczególne, dotyczące wyłącznie skargi kasacyjnej, tzw. wymagania materialne (przytoczenie podstaw kasacyjnych i ich uzasadnienie), których niewskazanie skutkuje odrzuceniem skargi kasacyjnej jako niedopuszczalnej.

Przepis nie ma zastosowania do postępowań sądowych wszczętych przed dniem 15 sierpnia 2015 r.

Z dniem 31 maja 2019 r. wraz z wejściem w życie art. 4 ustawy z dnia 10 stycznia 2014 r. o zmianie ustawy o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2014 r. poz. 183 ze zm.), a także ustawy z dnia 12 kwietnia 2019 r. o zmianie ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 934), które wprowadzają informatyzację postępowania sądowoadministracyjnego, strona może wnieść skargę kasacyjną w formie dokumentu elektronicznego. Zgodnie z przepisami przejściowymi, do postępowań wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie powyższych regulacji, zastosowanie będą miały przepisy dotychczasowe, z tym że w postępowaniach tych strona będzie mogła dokonać wyboru wnoszenia pism za pośrednictwem systemu teleinformatycznego wykorzystywanego przez sąd do obsługi doręczeń oraz ich doręczania przez sąd za pomocą środków komunikacji elektronicznej.

Skargę kasacyjną wnosi się do sądu, który wydał zaskarżony wyrok lub postanowienie kończące postępowanie w sprawie, na które nie przysługuje zażalenie, w terminie 30 dni od dnia doręczenia odpisu orzeczenia z uzasadnieniem. Artykuł 177 § 1 p.p.s.a. przewiduje więc pośredni tryb wnoszenia skargi kasacyjnej, co oznacza, że strona zobowiązana jest do wniesienia skargi kasacyjnej nie tylko w określonym terminie, ale także do określonego sądu, tj. sądu, który wydał zaskarżony wyrok lub postanowienie. Wniesienie skargi kasacyjnej bezpośrednio do NSA, a nie do WSA lub do sądu niewłaściwego, skutkuje zachowaniem terminu, jeżeli NSA lub sąd niewłaściwy prześle tę skargę do właściwego WSA przed upływem terminu do jej wniesienia.

Omyłkowe doręczenie stronie orzeczenia WSA z uzasadnieniem bez jej wniosku, określonego w art. 141 § 2 p.p.s.a. (ale tylko wyroku oddalającego skargę, gdzie uzasadnienie sporządza się na wniosek strony), uniemożliwia tej stronie wniesienie skargi kasacyjnej od takiego orzeczenia (por. postanowienie NSA z dnia 1 marca 2005 r., II GZ 9/05, ONSAiWSA 2005, nr 5, poz. 94), nawet w sytuacji, gdy orzeczenie to zostało uzasadnione na wniosek innej strony i jej skutecznie doręczone.

Przepisy szczególne mogą wprowadzać inny tryb wnoszenia skargi kasacyjnej (por. np. art. 30d ust. 1 ustawy z dnia 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju, Dz. U. z 2009 r. Nr 84, poz. 712 z późn. zm.; art. 20 ust. 2, art. 24a ust. 3, art. 26 ust. 2 ustawy z dnia 15 września 2000 r. o referendum lokalnym, Dz. U. Nr 88, poz. 985 z późn. zm.).

Z dniem 31 maja 2019 r. strona może wnieść skargę kasacyjną w formie dokumentu elektronicznego do elektronicznej skrzynki podawczej sądu. Opisany warunek nie zostanie spełniony w przypadku wysłania takiego pisma do sądu na jego adres elektroniczny (adres e-mail). Skarga taka, oprócz wymogów formalnych pisma w postaci papierowej, musi zawierać adres elektroniczny oraz zostać podpisana przez pełnomocnika kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym albo podpisem osobistym. Jeżeli skarga kasacyjna jest pierwszym pismem procesowym strony, należy podać numer odpowiedniego identyfikatora, tj. numer PESEL - w przypadku osób fizycznych, a w przypadku osób prawnych i jednostek organizacyjnych nie posiadających osobowości prawnej - numer KRS, REGON lub NIP. Datą wniesienia skargi jest określona w urzędowym poświadczeniu odbioru data wprowadzenia pisma do systemu teleinformatycznego sądu (art. 83 § 5 p.p.s.a.) (szerzej zob. procedura: Wniesienie pisma procesowego za pomocą środków komunikacji elektronicznej).

W pierwszej kolejności przewodniczący wydziału bada, czy skarga kasacyjna jest dopuszczalna i jeśli istnieją uzasadnione wątpliwości co do jej dopuszczalności, przekazuje sprawę sędziemu sprawozdawcy, celem zbadania jej na posiedzeniu niejawnym.