Bełczącki Robert Marek, Rozpoznanie przez sąd pierwszej instancji wniosku o uznanie orzeczenia sądu państwa obcego wydanego w postępowaniu sądowym wszczętym przed dniem 10 stycznia 2015 roku na podstawie przepisów rozporządzenia Rady (WE) nr 44/2001

Rozpoznanie przez sąd pierwszej instancji wniosku o uznanie orzeczenia sądu państwa obcego wydanego w postępowaniu sądowym wszczętym przed dniem 10 stycznia 2015 roku na podstawie przepisów rozporządzenia Rady (WE) nr 44/2001

Według art. 41 w zw. z art. 33 ust. 2 rozporządzenia Rady (WE) nr 44/2001 w postępowaniu o uznanie orzeczenia sąd pierwszej instancji nie bada przeszkód do uznania orzeczenia przewidzianych w art. 34 i 35 rozporządzenia, a jedynie to, czy orzeczenie, które podlegać ma uznaniu, wchodzi w zakres zastosowania rozporządzenia i czy spełnione zostały warunki przewidziane w art. 53 rozporządzenia, z zastrzeżeniem art. 55. Natomiast przeszkody do uznania orzeczenia uwzględniane są w postępowaniu przed sądem drugiej instancji na skutek zaskarżenia zażaleniem postanowienia ustalającego, że orzeczenie podlega uznaniu (por. Magnus / Mankowski / Patrick Wautelet, Brussels I Regulation, 2nd ed. 2012, art. 33, note 21).

Sąd rozpoznaje wniosek w składzie jednego sędziego (art. 47 § 1 w zw. z art. 13 § 2 k.p.c.).

Postępowanie w pierwszej instancji jest postępowaniem jednostronnym, toczącym się wyłącznie z udziałem wnioskodawcy.

W myśl art. 41 zd. drugie rozporządzenia Rady (WE) nr 44/2001 na tym etapie postępowania strona przeciwna nie ma możliwości złożenia jakiegokolwiek oświadczenia.

Rozstrzygnięcie sądu opiera się więc z reguły jedynie na materiale przedstawionym przez wnioskodawcę.

Zgodnie z art. 1148¹ § 2 zd. drugie k.p.c. wniosek podlega rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym (przepisy rozporządzenia nie regulują tej kwestii). Wniosek może jednak zostać skierowany na posiedzenie jawne, jeśli zachodzić będzie potrzeba wysłuchania wnioskodawcy. Wówczas posiedzenie jawne nie będzie miało charakteru rozprawy, skoro strona przeciwna w myśl art. 41 zd. drugie rozporządzenia nie będzie mogła wziąć w nim udziału.

Jeśli orzeczenie, które podlegać ma uznaniu, zostanie zaskarżone w państwie pochodzenia zwyczajnym środkiem zaskarżenia (warunkiem uznania na podstawie przepisów rozporządzenia nie jest prawomocność orzeczenia) sąd krajowy może zawiesić postępowanie na podstawie art. 37 rozporządzenia.

Regulacja ta związana jest z dopuszczalnością uznawania na podstawie przepisów rozporządzenia także orzeczeń nieprawomocnych, które w toku instancji w państwie pochodzenia mogą zostać uchylone albo zmienione, co z kolei sprawia, że ich uznawanie staje się bezprzedmiotowe.

O pojęciu zwyczajnego środka zaskarżenia - por. wyrok Trybunału Sprawiedliwości z dnia 22 listopada 1977 r., 43/77, ECR 1977/7/2175, LEX nr 136943; K. Weitz, Autonomiczna wykładnia europejskiego prawa procesowego cywilnego - wprowadzenie i wyrok ETS z 22.11.1977 r. w sprawie 43/77 Industrial Diamond Supplies przeciwko Luigi Riva, EPS 2009/7/57–59, LEX nr 101280.