Bełczącki Robert Marek, Rozpoznanie przez sąd drugiej instancji zażalenia na postanowienie sądu pierwszej instancji w przedmiocie uznania orzeczenia sądu państwa obcego na podstawie przepisów rozporządzenia Rady (WE) nr 4/2009

Rozpoznanie przez sąd drugiej instancji zażalenia na postanowienie sądu pierwszej instancji w przedmiocie uznania orzeczenia sądu państwa obcego na podstawie przepisów rozporządzenia Rady (WE) nr 4/2009

W myśl art. 34 ust. 1 rozporządzenia, sąd drugiej instancji, rozpoznając na skutek zażalenia wniosek o uznanie orzeczenia na podstawie przepisów rozporządzenia Rady (WE) nr 4/2009, w odróżnieniu od sądu pierwszej instancji, bada także istnienie przeszkód do uznania orzeczenia przewidzianych w art. 24 rozporządzenia. Odmowa uznania albo uchylenie uznania może nastąpić tylko z powodu jednej z przyczyn wymienionych w art. 24 rozporządzenia. Również na tym etapie orzeczenie mające podlegać uznaniu nie może być w żadnym wypadku przedmiotem kontroli merytorycznej (art. 42 rozporządzenia).

Według art. 32 ust. 3 rozporządzenia środek zaskarżenia rozpoznawany jest zgodnie z przepisami właściwymi dla postępowania, w którym wysłuchane zostają obydwie strony.

W myśl art. 34 ust. 2 rozporządzenia z zastrzeżeniem art. 32 ust. 4 sąd, do którego wniesiono środek zaskarżenia zgodnie z art. 32, rozstrzyga sprawę w terminie 90 dni od jej wniesienia, chyba że nie jest to możliwe z powodu nadzwyczajnych okoliczności.

Oznacza to, że postępowanie przed sądem drugiej instancji na skutek zażalenia na postanowienia sądu pierwszej instancji w przedmiocie uznania jest kontradyktoryjne. Sąd drugiej instancji rozpoznaje zażalenie na posiedzeniu jawnym lub niejawnym, na które wzywa strony w celu wysłuchania (art. 148 § 2 i art. 152 w zw. z art. 391 § 1 k.p.c. - por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 30 września 2008 r., II CSK 158/08, OSNC 2009, nr 11, poz. 151, LEX nr 527470).

Dotyczy to także przypadku, gdy wniosek został oddalony tylko ze względu na brak koniecznych dokumentów (por. wyrok Trybunału Sprawiedliwości z dnia 12 lipca 1984 r., C-178/83, ECR 1984/7/3033, LEX nr 131369).

W myśl art. 32 ust. 4 rozporządzenia, jeśli strona przeciwna nie wdaje się w spór, w rachubę wchodzi odroczenie rozpoznania sprawy na podstawie art. 11 rozporządzenia.

Na podstawie art. 35 rozporządzenia sąd rozpoznający środek zaskarżenia według art. 32 na wniosek dłużnika zawiesza postępowanie, jeżeli w państwie członkowskim pochodzenia wykonalność orzeczenia została zawieszona z powodu wniesienia środka zaskarżenia.

Regulacja ta związana jest z dopuszczalnością uznawania na podstawie przepisów rozporządzenia także orzeczeń nieprawomocnych, które w toku instancji w państwie pochodzenia mogą zostać uchylone albo zmienione, co z kolei sprawia, że ich uznawanie staje się bezprzedmiotowe.