Bełczącki Robert Marek, Rozpoznanie przez sąd drugiej instancji postanowień sądu pierwszej instancji, które nie podlegały zaskarżeniu zażaleniem

Rozpoznanie przez sąd drugiej instancji postanowień sądu pierwszej instancji, które nie podlegały zaskarżeniu zażaleniem

Wprowadzenie możliwości kontroli prawidłowości postanowień sądu pierwszej instancji, które nie podlegały zaskarżeniu zażaleniem, ma na celu uniknięcie sytuacji, w której sąd drugiej instancji przy rozpoznawaniu apelacji mógłby być związany takimi postanowieniami ze względu na stan ich prawomocności (art. 363 § 1 w zw. z art. 365 § 1 k.p.c.), a przez to nie mógłby dokonać kontroli zaskarżonego wyroku sądu pierwszej instancji w granicach wyznaczonych apelacją.

Wniosek o rozpoznanie przez sąd drugiej instancji postanowienia (postanowień) sądu pierwszej instancji niepodlegających zaskarżeniu zażaleniem, nie stanowi środka odwoławczego, dlatego wniosek taki może zgłosić nie tylko ta strona, która zaskarżyła wyrok sądu pierwszej instancji, ale także strona przeciwna (por. T. Wiśniewski, Komentarz do art. 380 k.p.c., w: H. Dolecki, T. Wiśniewski, Komentarz do Kodeksu postępowania cywilnego, Lex; w doktrynie pogląd odmienny prezentuje T. Ereciński).

Strona wnosząca apelację może zatem zgłosić taki wniosek w apelacji, a strona przeciwna - w odpowiedzi na apelację. Badanie formalne wniosku połączone jest wówczas z badaniem formalnym odpowiednio apelacji albo odpowiedzi na apelację.

Jeśli na podstawie art. 205(3) § 1 w zw. z art. 391 § 1 k.p.c. przewodniczący zarządzi złożenie w toku postępowania apelacyjnego dalszych pism przygotowawczych, strony mogą zgłosić takie wnioski w składanych pismach przygotowawczych.

Wniosek taki może zostać zgłoszony ustnie do protokołu rozprawy apelacyjnej i zamieszczony w załączniku do protokołu.

W przypadku, gdy wniosek zawarty jest w piśmie procesowym, musi spełniać warunki przewidziane w art. 126 i 128 w zw. z art. 391 § 1 k.p.c. Ponadto, stosownie do art. 132 § 1 w zw. z art. 391 § 1 k.p.c., jeśli obie strony reprezentowane są przez pełnomocników będących adwokatami, radcami prawnymi, rzecznikami patentowymi albo przez Prokuratorię Generalną Rzeczypospolitej Polskiej, w treści pisma wnoszonego do sądu zamieszcza się oświadczenie o doręczeniu przeciwnikowi odpisu wraz z załącznikami albo o jego nadaniu za pośrednictwem operatora, o którym mowa w art. 165 § 2 k.p.c., pod rygorem zwrotu pisma bez wezwania do usunięcia tego braku. Pełnomocnik taki obowiązany jest zatem doręczyć odpis pisma pełnomocnikowi strony przeciwnej bez pośrednictwa sądu.