Nowość Kochanowski Marcin, Przesłuchanie świadka w z zaburzeniami

Przesłuchanie świadka z zaburzeniami

Art. 185e k.p.k. przewiduje nową instytucję procesową – przesłuchanie świadka, u którego występują zaburzenia psychiczne, rozwojowe, zakłócenia zdolności postrzegania lub odtwarzania. Podobnie jak to ma miejsce w przypadku przepisów art. 185a – 185c k.p.k. norma z art. 185e k.p.k. przewiduje szczególny tryb przesłuchania pewnej kategorii świadków, ustanawiając tym samym wyjątek od zasad ogólnych przesłuchania świadka. Wprowadzenie tejże instytucji wynika z potrzeby stworzenia świadkom, u których występują zaburzenia, szczególnych warunków umożliwiających z jednej strony swobodę ich wypowiedzi, natomiast z drugiej stron – możliwość oceny tych wypowiedzi przez psychologa obecnego w trakcie przesłuchania, który następnie sporządza opinię na okoliczność zdolności postrzegania i odtwarzania zjawisk przez świadka. Celem instytucji jest nadto zapewnienie, iż świadek taki będzie przesłuchiwany tylko raz (o ile nie zajdą okoliczności uzasadniające konieczność jego powtórnego przesłuchania) a ponadto także i to, że przesłuchanie jego odbędzie się bez obecności oskarżonego.

Zastosowanie procedury przesłuchania świadka opisywanej w art. 185e k.p.k. warunkowe jest ustaleniem iż u świadka występują zaburzenia psychiczne, rozwojowe, zakłócenia zdolności postrzegania lub odtwarzania przez niego postrzeżeń, a ponadto zachodzi uzasadniona obawa, że przesłuchanie w innych warunkach niż wskazane w przepisie mogłoby wpłynąć negatywnie na jego stan psychiczny lub byłoby znacznie utrudnione. Powyższe okoliczności niekoniecznie muszą wynikać z dowodów przeprowadzonych w sprawie – mogą to być np. dokumenty przedstawione przez osobę wezwaną na przesłuchanie lub uzyskane od opiekuna takiej osoby. Zauważyć należy, iż same wystąpienie zaburzeń nie stanowi wystarczającej przesłanki zastosowania tego trybu przesłuchania – konieczne jest także stwierdzenie, iż przesłuchanie świadka w normalnym trybie może wpłynąć negatywnie na jego stan psychiczny lub być utrudnione.

W obecnym stanie prawnym brak jest jednoznacznego uregulowania wskazującego na to, jaki prokurator jest właściwy do skierowania wniosku o przesłuchanie świadka w trybie art. 185e k.p.k. W treści § 171 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 7 kwietnia 2016 r. Regulaminu wewnętrznego urzędowania powszechnych jednostek organizacyjnych prokuratury brak jest bowiem wskazania treści art. 185e k.p.k., a co za tym idzie regulacja ta nie obejmuje ustalenia prokuratora właściwego do kierowania omawianego wniosku w trybie omawianego przepisu co uznać należy za lukę w przepisach. Niemniej jednak wydaje się, iż wspomniany § 171 należy zastosować na zasadzie analogii, co oznacza, iż prokuratorem właściwym do skierowania wniosku jest prokurator prowadzący lub nadzorujący postępowanie .