Kremens Karolina, Przesłuchanie świadka, który nie ukończył lat 15 przez sąd w postępowaniu sądowym
Przesłuchanie świadka, który nie ukończył lat 15 przez sąd w postępowaniu sądowym
Przesłuchanie świadka, który nie ukończył lat 15 przez sąd w postępowaniu sądowym
Przesłuchanie świadka, który nie ukończył lat 15 przez sąd w postępowaniu sądowym
Procedury prawne pokazane w formie interaktywnych schematów, dzięki którym sprawdzisz, jak krok po kroku przebiega postępowanie w danej sprawie.
Dowiedz się więcej o LEX Navigator.
Zamów bezpłatną prezentację zdalną , podczas której przedstawimy Ci to narzędzie.
Krok: potrzeba przesłuchania świadka, który nie ukończył jeszcze 15 lat
Przesłuchanie świadka, który nie ukończył 15 lat wynika z potrzeby ochrony małoletnich świadków przestępstw przeciwko wolności seksualnej i obyczajności. Celem instytucji unormowanej w art. 185a § 1 i 185b § 1 k.p.k. jest zagwarantowanie możliwości jednokrotnego przesłuchania świadków, a zwłaszcza pokrzywdzonych-świadków małoletnich, tak aby nie pogłębiać ich traumy związanej z udziałem czy wiedzą w odniesieniu do popełnionego czynu zabronionego. Jak wskazuje się w orzecznictwie normy te mają charakter gwarancyjny dla małoletnich świadków, a nie oskarżonego czy podejrzanego (zob. wyrok SN z dnia 5 października 2010 r., BPK 2010, nr 5, poz. 15).
Pierwotna redakcja przepisów wprowadzonego ustawą z dnia 10 stycznia 2003 r. (Dz. U. Nr 17, poz. 155) mówiąca o nieukończeniu przez pokrzywdzonych (art. 185a § 1 k.p.k.) wskazywała, że chodzi o wiek świadka w chwili popełnienia czynu, jednakże ustawą z dnia 3 czerwca 2005 r. (Dz. U. Nr 141, poz. 1181) przepis ten zmieniono wskazując, że chodzi o wiek w chwili przesłuchania. Jednocześnie dodano art. 185b § 1 k.p.k., który od początku wskazywał, iż chodzi właśnie o wiek świadka w chwili przesłuchania, a nie w chwili popełnienia czynu. Zmianę tę należy ocenić jako słuszną, albowiem przepis ma na celu ochronę psychiki małoletniego, a nie wszystkich świadków, nawet jeżeli byli świadkami przemocy w dzieciństwie. Ponadto w dalszej części przepisu (także w wersji pierwotnej) mowa jest o obecności przedstawiciela lub opiekuna podczas przesłuchania, co dotyczy wyłącznie małoletnich lub ubezwłasnowolnionych.
Krok: czy świadek jest pokrzywdzonym?
Kodeks postępowania karnego różnicuje przesłuchanie małoletniego świadka, który został pokrzywdzony czynem zabronionym oraz świadka, który takim pokrzywdzonym nie jest, a jedynie zeznawać ma na okoliczność związaną z prowadzonym postępowaniem.
Zróżnicowanie to dotyczy zarówno katalogu przestępstw, które dotyczą świadka oraz świadka-pokrzywdzonego, a także wskazania, że w przypadku świadków niebędących pokrzywdzonymi ich przesłuchanie może mieć miejsce, jeżeli zeznania świadka mogą mieć istotne znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy.