Kasiński Jarosław, Przerwa w rozprawie

Przerwa w rozprawie

Zgodnie z art. 366 § 2 k.p.k. przewodniczący powinien dążyć do tego, aby rozstrzygnięcie sprawy nastąpiło na pierwszej rozprawie głównej. Regulacja ta jest przejawem zasady koncentracji procesu (zasady ciągłości rozprawy). Niestety nie zawsze będzie możliwe wydanie rozstrzygnięcia w przedmiocie procesu już na pierwszym terminie rozprawy. Powyższa sytuacja może wynikać z różnych przyczyn. Przykładowo tylko można tu wskazać na: wielość dowodów, które sąd ma przeprowadzić, czy też niestawiennictwo uczestników procesu, którzy mają obowiązek stawić się na rozprawę. Instytucja przerwy w rozprawie to odstępstwo od zasady koncentracji procesu (ciągłości rozprawy), wprowadzone właśnie z powyższych względów praktycznych.

Rozprawa może być przerwana z urzędu, ale również na wniosek. Wniosek o zarządzenie przerwy mogą złożyć również strony procesu. Przepisy nie przewidują tu żadnych szczególnych wymogów co do zachowania formy pisemnej, czy też ustnej dla skutecznego złożenia tego wniosku. Z uwagi na fakt, że rozprawa odbywa się ustnie, z zasady w tej właśnie formie strony procesu będą składać powyższy wniosek. Nie można jednak wykluczyć sytuacji, że wniosek ten złożony zostanie na piśmie do akt sprawy, i taka jego forma – zgodnie z ogólnym przepisem dotyczącym formy czynności procesowych (art. 116 k.p.k.) - również będzie dopuszczalna. Wniosek na piśmie powinien odpowiadać wymogom formalnym pisma procesowego (art. 119 k.p.k.).

Sam fakt złożenia wniosku o przerwę nie obliguje jeszcze do podjęcia takiej decyzji. Może to nastąpić dopiero po stwierdzeniu, że zaistniała ważna przyczyna, o czym dalej będzie jeszcze mowa.

Art. 401 § 1 k.p.k. przewiduje, że rozprawę można przerwać w celu przygotowania przez strony wniosków dowodowych lub sprowadzenia dowodu albo dla wypoczynku lub z innej ważnej przyczyny. Przepis ten zatem jedynie przykładowo wymienia przyczyny przerwy w rozprawie.

Inną ważną przyczyną może być np. urlop członka składu orzekającego, jego choroba albo okoliczności wprost wymienione w przepisach szczególnych (por. np. art. 378 § 1 zd. II, art. 382 zd. I i art. 399 § 2 k.p.k.).

Taką przyczyną może być też niestawiennictwo bądź oddalenie się obrońcy w czasie trwania rozprawy w tych wypadkach, w których jego udział w rozprawie jest obowiązkowy (zob. np. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 października 2001 r., II KKN 581/98, LEX nr 50492).

Słusznie wskazuje się w piśmiennictwie, że sprowadzenie dowodu to czynność techniczna, która polega na dostarczeniu dowodu rzeczowego na salę rozpraw, ale także czynności procesowe służące zapewnieniu obecności na rozprawie np. świadka, biegłego, czy tłumacza (zob. L.K. Paprzycki, Komentarz aktualizowany do art. 401, art. 402, art. 403 Kodeksu postępowania karnego, LEX/el. 2015, uwaga 4).

Trafnie przyjmuje się w orzecznictwie, że zarządzenie przerwy jest potrzebne dla wypoczynku nie tylko z przyczyn humanitarnych, dla usunięcia zmęczenia, ale także po to, aby strony mogły aktywnie, rzeczywiście kontrolować przebieg czynności i mieć świadomość zaszłości procesowych oraz ich znaczenia dla swoich interesów (zob. np. wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 11 maja 2009 r., II AKa 169/08, LEX nr 533957).