Musiał Krzysztof J., Przeładunek wyrobów akcyzowych w procedurze zawieszonego poboru akcyzy poza składem podatkowym

Przeładunek wyrobów akcyzowych w procedurze zawieszonego poboru akcyzy poza składem podatkowym

Procedura dotyczy sposobu postępowania podmiotu dokonującego przeładunku wyrobów akcyzowych objętych procedurą zawieszonego poboru akcyzy poza składem podatkowym.

Należy wskazać, iż, co do zasady, zgodnie z regułą wynikającą z art. 47 ust. 4 ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym (tekst jedn.: Dz. U. z 2023 r. poz. 1542 z późn. zm.) - dalej u.p.a., przeładunek wyrobów akcyzowych w procedurze zawieszenia poboru akcyzy odbywać może się jedynie w składzie podatkowym. Oznacza to w praktyce, iż w razie potrzeby zmiany środka transportu, również na skutek zmiany przewoźnika wyrobów przemieszczanych w procedurze zawieszonego poboru akcyzy (aczkolwiek należy w tym miejscu zauważyć, iż ustawa nie zawiera jakiejkolwiek definicji czynności przeładunku wyrobów akcyzowych), konieczne jest wprowadzenie wyrobów na teren składu podatkowego, dokonanie ich przeładunku na inny środek transportu i ponowne wywiezienie tych wyrobów ze składu podatkowego w procedurze zawieszonego poboru akcyzy.

Wprowadzenie takiej reguły oznacza, iż dokonanie przeładunku tych wyrobów poza składem podatkowym będzie, co do zasady, następowało poza procedurą zawieszonego poboru akcyzy. Innymi słowy, zgodnie z tą regułą, w chwili dokonania przeładunku wyrobów akcyzowych poza składem podatkowym dojdzie do zakończenia procedury zawieszenia poboru akcyzy i powstania zobowiązania w podatku akcyzowym. Zgodnie bowiem z art. 42 ust. 1 pkt 5 u.p.a., zakończenie procedury zawieszonego poboru akcyzy następuje m.in. z dniem naruszenia innych niż określone w pkt 3 i 4 tego przepisu warunków procedury zawieszenia poboru akcyzy, a gdy nie można ustalić dnia ich naruszenia - z dniem stwierdzenia takiego naruszenia przez uprawniony organ. Niewątpliwie jednym z warunków tej procedury jest opisany wyżej, a wynikający expressis verbis z art. 47 ust. 4 u.p.a. warunek dokonywania przeładunku wyrobów objętych tą procedurą w składzie podatkowym. Z kolei zgodnie z art. 45 u.p.a., w przypadku zastosowania procedury zawieszenia poboru akcyzy, zobowiązanie podatkowe powstaje, co do zasady, z dniem zakończenia tej procedury.

Należy jednak zauważyć, iż ustawa dopuszcza wyjątki w omawianym zakresie, wskazując w art. 47 ust. 4 u.p.a., iż warunek przeładunku wyrobów akcyzowych w składzie podatkowym nie dotyczy sytuacji:

1) losowych, w przypadkach, w których dokonanie przeładunku jest możliwe tylko w miejscu zdarzenia losowego;

2) w których dochodzi do zmiany środka transportu, a przeładowane wyroby akcyzowe w całości są przemieszczane do jednego miejsca odbioru wskazanego w e-AD albo w dokumencie zastępującym e-AD, a w przypadku wyrobów akcyzowych innych niż wymienione w załączniku nr 2 do u.p.a., objętych stawką akcyzy inną niż stawka zerowa, przemieszczanych na terytorium kraju w ramach nabycia wewnątrzwspólnotowego lub dostawy wewnątrzwspólnotowej - do jednego miejsca odbioru wskazanego w dokumencie handlowym.

Zgodnie z art. 47 ust. 4 pkt 1 u.p.a., przeładunek wyrobów akcyzowych przemieszczanych w procedurze zawieszenia poboru akcyzy może odbywać się wyłącznie w składzie podatkowym, z wyłączeniem m.in. sytuacji losowych, w przypadkach, w których dokonanie przeładunku jest możliwe tylko w miejscu zdarzenia losowego. Wskazane zdarzenie losowe należy w tym przypadku interpretować w ten sposób, iż niemożliwe jest dalsze przemieszczenie wyrobów akcyzowych z wykorzystaniem pierwotnego środka transportu (w zasadzie każdy przypadek przeładunku wyrobów należy wiązać z dokonywaniem zmiany środka transportu, którym wyroby są przemieszczane, chyba że dochodzi tylko np. do wymiany zbiornika, w którym przewożone są ciekłe wyroby akcyzowe, bez zmiany jednak środka transportu). Wyłączenie to obejmuje więc zarówno sytuację, gdy dany środek transportu miał wypadek, jak również awarię techniczną uniemożliwiającą zakończenie przemieszczania wyrobu akcyzowego do miejsca przeznaczenia (np. uszkodzenie zbiorników, którymi przewożone jest paliwo, co powoduje konieczność przepompowania tego paliwa do sprawnych zbiorników).