Kidyba Andrzej, Przekształcenie spółki handlowej w spółkę jawną - reguły ogólne

Procedury
Status:  Aktualna
Wersja od: 21 czerwca 2022 r.
Autorzy:

Przekształcenie spółki handlowej w spółkę jawną - reguły ogólne

Przekształcenie spółki handlowej w spółkę jawną - reguły ogólne

Przekształcenie spółki handlowej w spółkę jawną - reguły ogólne

Procedura prezentuje poszczególne elementy składające się na wyodrębnione fazy przekształcenia określonego typu spółki handlowej, w tym spółki partnerskiej, spółki komandytowej, spółki komandytowo-akcyjnej, jak również spółki z o.o. oraz spółki akcyjnej w spółkę jawną.

Przekształcenie spółki handlowej w spółkę jawną - reguły ogólne sąd rejestrowy sąd rejestrowy ogłoszenie o przekształceniu spółki przyjęcie zgłoszenia wpis do rejestru przedsiębiorców spółka jawna spółka jawna zgłoszenie spółki przekształconej do sądu rejestrowego spółka handlowa spółka handlowa prawo wspólników do informacji zawiadomienie wspólników o zamiarze przekształcenia plan przekształcenia zamiar przekształcenia spółki handlowej w spółkę jawną – reguły ogólne uchwała o przekształceniu spółki przekształcanej czynności przygotowawcze przy przekształceniu spółki handlowej podjęcie uchwały o przekształceniu

Krok: zamiar przekształcenia spółki handlowej w spółkę jawną – reguły ogólne

Omawiany typ przekształcenia obejmuje spółki kapitałowe oraz spółki osobowe, których celem jest przekształcenie w spółkę jawną, por. art. 581 i art. 575 k.s.h., szerzej por. A. Kidyba, Komentarz do art. 581art. 575 k.s.h., LEX/el. 2020. W wypadku gdy spółka przekształcana chce skutecznie zmienić dotychczasową formę prawną na spółkę jawną, to koniecznie musi wykonać trzy etapy. Pierwszy z nich to etap przygotowawczy, tzw. menedżerski, drugi etap obejmuje podjęcie uchwały o przekształceniu. Natomiast trzeci nazywany jest etapem rejestracji i ogłoszenia, szerzej por. A. Kidyba, Handlowe spółki osobowe, wyd. 4, Warszawa 2013, s. 142 i nast. Zgodnie z ograniczeniami wskazanymi przez ustawodawcę przekształceniu nie może być poddana zarówno spółka osobowa w likwidacji oraz spółka kapitałowa w likwidacji, która rozpoczęła podział majątku, jak również spółka osobowa w upadłości i spółka kapitałowa w upadłości, por. art. 551 § 4 k.s.h.

W praktyce gospodarczej może się tak zdarzyć, że przed dniem przekształcenia albo po dniu przekształcenia w związku z rozpoczętą licytacją spółka podejmie decyzję o zakupie nieruchomości w ramach postępowania egzekucyjnego. Udział w tym procesie jest korzystny dla spółki w aspekcie ekonomicznym, gdyż może ona nabyć nieruchomość w korzystnej cenie, tj. niższej od wartości występującej na rynku nieruchomości. Jednocześnie zakupiona w tym trybie nieruchomość będzie stanowiła dodatkowy składnik majątku spółki przekształcanej albo spółki przekształconej.

Należy zaznaczyć, że uczestnictwo w licytacji elektronicznej łączy się z obowiązkiem utworzenia indywidualnego konta w systemie teleinformatycznym na stronie internetowej Krajowej Rady Komorniczej (por. art. 9864 § 2 k.p.c.). Udział spółki w tym postępowaniu - licytacji (tzw. przetarg), jest możliwy tylko wtedy gdy założy ona konto na portalu przygotowanym i udostępnionym przez Krajową Radę Komorniczą (por. art. 9864 § 1-2 k.p.c.). W związku z aktualną sytuacją epidemiczną i sanitarną szczególnego znaczenia zyskuje możliwość nabycia nieruchomości w ramach sprzedaży zajętych nieruchomości w drodze licytacji elektronicznej.

Zobacz więcej: Sprzedaż zajętych nieruchomości w drodze licytacji elektronicznej

W ustawie o Krajowym Rejestrze Sądowym prawodawca wprowadził istotne i ważne zmiany, których nadrzędnym celem jest przeciwdziałanie procederowi, tzw. kradzieży spółek. Jest to czynność polegająca na zmianie wpisów w Krajowym Rejestrze Sądowym na podstawie sfałszowanych dokumentów składanych przez podmioty nieuprawnione. W rezultacie, podstępem są wprowadzane wpisy w rubrykach KRS dotyczące zmiany sposobu reprezentacji podmiotu. Tym samym, oszuści przejmują reprezentację podmiotu – spółki bez jakiejkolwiek wiedzy i decyzji wspólników lub członków zarządu. Wprowadzona przez ustawodawcę nowelizacja ma zwiększyć bezpieczeństwo obrotu prawno-gospodarczego.

Instrumentem do osiągnięcia tego celu jest newsletter KRS rozsyłany emailem automatycznie, za pośrednictwem systemu teleinformatycznego. Ma on sygnalizować takie zdarzenia prawne jak: dokonanie wpisu w KRS czy też zarejestrowanie sprawy dotyczącej określonego podmiotu (por. art. 10a u.k.r.s.). Za pośrednictwem newslettera KRS przesyłane będą jedynie podstawowe informacje, dostępne publicznie w aktach rejestrowych i w KRS.

Informacje przesyłane będą każdemu, kto za pośrednictwem systemu teleinformatycznego wskaże numer KRS podmiotu, którego informacje te mają dotyczyć. W celu otrzymywania informacji należy wskazać za pośrednictwem systemu teleinformatycznego numer KRS podmiotu, którego mają dotyczyć przesyłane informacje. To z kolei, łączy się ze skorzystaniem z konta, o którym stanowi art. 53d ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. - Prawo o ustroju sądów powszechnych (Dz. U. z 2020 r. poz. 2072, z późn. zm. dalej jako p.u.s.p.). Informacje przesyłane będą przez okres wskazany, nie dłużej niż przez rok, albo do chwili rezygnacji z otrzymywania tych informacji. Dopuszczalne będzie przedłużanie tego okresu, każdorazowo na czas nie dłuższy niż rok (por. art. 10a u.k.r.s.). Każdy będzie mógł otrzymywać jednocześnie informacje dotyczące nie więcej niż pięćdziesięciu podmiotów. W takiej sytuacji przedsiębiorca w natychmiastowy sposób uzyska dostęp do informacji w zakresie zmian rejestrowych dokonywanych w spółce. W wypadku próby dokonania „kradzieży spółki” newsletter KRS umożliwi przedsiębiorcy-spółce szybką reakcję i udaremnienie oszustwa z pomocą organów ścigania. Dzięki temu, w przypadku posłużenia się sfałszowanymi dokumentami, osoby uprawnione będą mogły wziąć udział w toczącym się postępowaniu, zaskarżyć orzeczenie o wpisie, a także powiadomić organy ścigania o usiłowaniu tzw. kradzieży spółki.

Instytucja newslettera KRS stanowi wygodny mechanizm zapobiegania przestępstwom gospodarczym. Należy zaznaczyć, że nowe przepisy prawne nie zwalniają uczestników obrotu gospodarczego z obowiązku zapoznawania się z treścią Krajowego Rejestru Sądowego oraz aktami rejestrowymi.

Krok: czynności przygotowawcze przy przekształceniu spółki handlowej

Plan przekształcenia, a ściślej jego opracowanie jest niezbędny przy przekształceniu spółki handlowej w spółkę jawną. Równocześnie czynność ta rozpoczyna pierwszy etap procesu przekształcenia, por. art. 557 k.s.h., szerzej por. A. Kidyba, Komentarz do art. 557 k.s.h., LEX/el. 2020. Dodatkowo, do planu przekształcenia przygotowywane są załączniki, por. art. 558 k.s.h., szerzej por. A. Kidyba, Komentarz do art. 558 k.s.h., LEX/el. 2020. Plan przekształcenia należy poddać badaniu przez biegłego rewidenta tylko w przypadku przekształcenia w spółkę akcyjną, por. art. 559 k.s.h., szerzej por. A. Kidyba, Komentarz do art. 559 k.s.h., LEX/el. 2020.

Następnie, po dokonaniu swoich czynności wydaje on pisemną opinię, por. art. 559 § 4 k.s.h.

Czynność w postaci poddania planu przekształcenia kontroli przez biegłych rewidentów została wyłączona, ściślej uchylona z elementów procedury przekształcenia. Należy podkreślić, że nowelizacją z dnia 01 marca 2020 r. ustawodawca w art. 559 § 1 k.s.h. ograniczył obowiązki biegłego rewidenta w procesie przekształcenia. Obowiązek poddania planu przekształcenia badaniu przez biegłego rewidenta obejmuje swym zakresem tylko i wyłącznie przypadek przekształcenia w spółkę akcyjną. W praktyce oznacza to, że wymóg ten nie znajdzie zastosowania w pozostałych typach przekształceń, a zatem w przypadku przekształcenia określonego typu spółki handlowej spółki w spółkę jawną (por. art. 559 § 1 k.s.h. w brzmieniu ustawy z dnia 19.07.2019 r. (Dz. U. z 2019 r. poz. 1655), która weszła w życie 01.03.2020 r.).

Kolejną czynnością w procesie przekształcenia jest obowiązek zawiadomienia wspólników o zamiarze przekształcenia spółki oraz podjęcie uchwały o przekształceniu.

UWAGA !

Prawodawca uchylił obowiązek złożenia oświadczenia o uczestnictwie w spółce przekształconej wyrażony w art. 564 k.s.h. oraz uchylił czynność w postaci zawarcia umowy (albo podpisania statutu) spółki przekształconej zastępując ją uchwałą o przekształceniu (art. 556 pkt 4 k.s.h.; art. 563 § 2 k.s.h., por. w tym zakresie art. 563 k.s.h. w brzmieniu ustawy z dnia 19.07.2019 r. (Dz. U. z 2019 r. poz. 1655), szerzej por. A. Kidyba, Komentarz do art. 563 k.s.h., LEX/el. 2020;

Jednakże ustawodawca utrzymał w mocy prawnej obowiązek zgłoszenia spółki przekształconej do sądu rejestrowego (art. 556 pkt 5 k.s.h.).