Kidyba Andrzej, Przekształcenie przedsiębiorcy w jednoosobową spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością

Przekształcenie przedsiębiorcy w jednoosobową spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością

Procedura omawia proces przekształcenia przedsiębiorcy w jednoosobową spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością.

Przedsiębiorca będący osobą fizyczną wykonującą we własnym imieniu działalność gospodarczą w rozumieniu ustawy z 6 .03.2018 r. – Prawo przedsiębiorców (Dz.U. poz. 646, 1479, 1629, 1633 i 2212) – (przedsiębiorca przekształcany) może przekształcić formę prowadzonej działalności w jednoosobową spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością (spółkę przekształconą).

Przekształcenie przedsiębiorcy w jednoosobową spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością zostało uregulowane w Rozdziale 1. Przepisy ogólne, Dziale III. Przekształcenia spółek, tj. w art. 551 § 5 oraz w Rozdziale 6, tj. w art. 584^1–13 k.s.h.

Przepisy te wskazują jakie czynności należy wykonać w procesie przekształcenia przedsiębiorcy w jednoosobową spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością.

Jest to w szczególności sporządzenie planu przekształcenia oraz załączników do niego, poddanie planu kontroli przez biegłych rewidentów, złożenie oświadczenia o przekształceniu przedsiębiorcy, powołanie członków organów spółki przekształconej; podpisanie aktu założycielskiego oraz zgłoszenie spółki przekształconej do sądu rejestrowego i wykreślenie przedsiębiorcy przekształcanego z Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (por. art. 551 § 5 w zw. z art. 584⁵ k.s.h.).

W praktyce gospodarczej może się tak zdarzyć, że przed dniem przekształcenia albo po dniu przekształcenia w związku z rozpoczętą licytacją spółka podejmie decyzję o zakupie nieruchomości w ramach postępowania egzekucyjnego. Udział w tym procesie jest korzystny dla spółki w aspekcie ekonomicznym, gdyż może ona nabyć nieruchomość w korzystnej cenie, tj. niższej od wartości występującej na rynku nieruchomości. Jednocześnie zakupiona w tym trybie nieruchomość będzie stanowiła dodatkowy składnik majątku spółki przekształcanej albo spółki przekształconej.

Należy zaznaczyć, że uczestnictwo w licytacji elektronicznej łączy się z obowiązkiem utworzenia indywidualnego konta w systemie teleinformatycznym na stronie internetowej Krajowej Rady Komorniczej (por. art. 986⁴ § 2 k.p.c.). Udział spółki w tym postępowaniu - licytacji (tzw. przetarg), jest możliwy tylko wtedy gdy założy ona konto na portalu przygotowanym i udostępnionym przez Krajową Radę Komorniczą (por. art. 986⁴ § 1-2 k.p.c.). W związku z aktualną sytuacją epidemiczną i sanitarną szczególnego znaczenia zyskuje możliwość nabycia nieruchomości w ramach sprzedaży zajętych nieruchomości w drodze licytacji elektronicznej.

Zobacz więcej: Sprzedaż zajętych nieruchomości w drodze licytacji elektronicznej

W ustawie o Krajowym Rejestrze Sądowym prawodawca wprowadził istotne i ważne zmiany, których nadrzędnym celem jest przeciwdziałanie procederowi, tzw. kradzieży spółek. Jest to czynność polegająca na zmianie wpisów w Krajowym Rejestrze Sądowym na podstawie sfałszowanych dokumentów składanych przez podmioty nieuprawnione. W rezultacie, podstępem są wprowadzane wpisy w rubrykach KRS dotyczące zmiany sposobu reprezentacji podmiotu. Tym samym, oszuści przejmują reprezentację podmiotu – spółki bez jakiejkolwiek wiedzy i decyzji wspólników lub członków zarządu. Wprowadzona przez ustawodawcę nowelizacja ma zwiększyć bezpieczeństwo obrotu prawno-gospodarczego.

Instrumentem do osiągnięcia tego celu jest newsletter KRS rozsyłany emailem automatycznie, za pośrednictwem systemu teleinformatycznego. Ma on sygnalizować takie zdarzenia prawne jak: dokonanie wpisu w KRS czy też zarejestrowanie sprawy dotyczącej określonego podmiotu (por. art. 10a u.k.r.s.). Za pośrednictwem newslettera KRS przesyłane będą jedynie podstawowe informacje, dostępne publicznie w aktach rejestrowych i w KRS.

Informacje przesyłane będą każdemu, kto za pośrednictwem systemu teleinformatycznego wskaże numer KRS podmiotu, którego informacje te mają dotyczyć. W celu otrzymywania informacji należy wskazać za pośrednictwem systemu teleinformatycznego numer KRS podmiotu, którego mają dotyczyć przesyłane informacje. To z kolei, łączy się ze skorzystaniem z konta, o którym stanowi art. 53d ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. - Prawo o ustroju sądów powszechnych (Dz. U. z 2020 r. poz. 2072, z późn. zm. dalej jako p.u.s.p.). Informacje przesyłane będą przez okres wskazany, nie dłużej niż przez rok, albo do chwili rezygnacji z otrzymywania tych informacji. Dopuszczalne będzie przedłużanie tego okresu, każdorazowo na czas nie dłuższy niż rok (por. art. 10a u.k.r.s.). Każdy będzie mógł otrzymywać jednocześnie informacje dotyczące nie więcej niż pięćdziesięciu podmiotów. W takiej sytuacji przedsiębiorca w natychmiastowy sposób uzyska dostęp do informacji w zakresie zmian rejestrowych dokonywanych w spółce. W wypadku próby dokonania „kradzieży spółki” newsletter KRS umożliwi przedsiębiorcy-spółce szybką reakcję i udaremnienie oszustwa z pomocą organów ścigania. Dzięki temu, w przypadku posłużenia się sfałszowanymi dokumentami, osoby uprawnione będą mogły wziąć udział w toczącym się postępowaniu, zaskarżyć orzeczenie o wpisie, a także powiadomić organy ścigania o usiłowaniu tzw. kradzieży spółki.

Instytucja newslettera KRS stanowi wygodny mechanizm zapobiegania przestępstwom gospodarczym. Należy zaznaczyć, że nowe przepisy prawne nie zwalniają uczestników obrotu gospodarczego z obowiązku zapoznawania się z treścią Krajowego Rejestru Sądowego oraz aktami rejestrowymi.

Sporządzenie planu przekształcenia jest pierwszą czynnością, która rozpoczyna proces przekształcenia (por. art. 551 § 5 w zw. z art. 584⁷ k.s.h.), szerzej por. A. Kidyba, Komentarz do art. 584⁷ k.s.h., LEX/el. 2020.

Zgodnie z art. 551 § 5 w zw. z art. 584⁷ § 1 k.s.h. plan przekształcenia przedsiębiorcy powinien zawierać: ustalenie wartości bilansowej majątku przedsiębiorcy przekształcanego na określony dzień w miesiącu poprzedzającym sporządzenie planu przekształcenia przedsiębiorcy.

Integralną częścią planu przekształcenia są załączniki, w tym projekt oświadczenia o przekształceniu przedsiębiorcy, projekt aktu założycielskiego spółki przekształconej, wycena składników majątku (aktywów i pasywów) przedsiębiorcy przekształcanego, jak również sprawozdanie finansowe sporządzone dla celów przekształcenia na dzień w miesiącu poprzedzającym sporządzenie planu przekształcenia przedsiębiorcy (por. art. 551 § 5 w zw. z art. 584⁷ § 2 k.s.h.).

Jeżeli przedsiębiorca nie jest zobowiązany do prowadzenia ksiąg rachunkowych na podstawie ustawy z 29.09.1994 r. o rachunkowości (Dz.U. z 2019 r. poz. 351 ze zm.), sprawozdanie finansowe, o którym mowa w art. 584⁷ § 2 pkt 4 k.s.h., sporządza się w oparciu o podsumowanie zapisów w podatkowej księdze przychodów i rozchodów oraz innych ewidencji prowadzonych przez przedsiębiorcę dla celów podatkowych, spis z natury, a także inne dokumenty pozwalające na sporządzenie tego sprawozdania (por. art. 551 § 5 w zw. z art. 584⁷ § 3 k.s.h.), szerzej por. A. Kidyba, Komentarz do art. 584⁷k.s.h., LEX/el. 2020.

Kodeks wymaga, aby plan przekształcenia przedsiębiorcy w jednoosobową spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością był sporządzony w formie aktu notarialnego (por. art. 551 § 5 w zw. z art. 584⁶ k.s.h.).