Bełczącki Robert Marek, Przedmiotowy i podmiotowy zakres rozpoznania sprawy na skutek apelacji

Procedury
Status:  Aktualna
Wersja od: 7 listopada 2019 r.
Autorzy:

Przedmiotowy i podmiotowy zakres rozpoznania sprawy na skutek apelacji

Przedmiotowy i podmiotowy zakres rozpoznania sprawy na skutek apelacji

Przedmiotowy i podmiotowy zakres rozpoznania sprawy na skutek apelacji

Sąd drugiej instancji nie ogranicza się jedynie do rozstrzygnięcia trafności zarzutów podniesionych w apelacji, z uwzględnieniem ewentualnej nieważności postępowania przed sądem pierwszej instancji, ale rozpoznaje sprawę w taki sam sposób, w jaki powinien był to uczynić sąd pierwszej instancji, tyle że w granicach zaskarżenia apelacją. Związany jest przy tym podniesionymi w apelacji zarzutami naruszenia przepisów postępowania. Nie wiążą go natomiast zarzuty naruszenia prawa materialnego.

Przedmiotowy i podmiotowy zakres rozpoznania sprawy na skutek apelacji sąd drugiej instancji skład orzekający sąd drugiej instancji skład orzekający możliwość rozpoznania sprawy poza podmiotowym zakresem zaskarżenia na rzecz współuczestników, którzy wyroku nie zaskarżyli uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji w zaskarżonej części i przekazanie sprawy w tym zakresie sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania czy wydanie wyroku wymaga przeprowadzenia postępowania dowodowego w całości? obowiązek uzupełnienia stanu faktycznego ustalonego przez sąd pierwszej instancji, jeśli wymagają tego normy prawa materialnego znajdujące zastosowanie w sprawie możliwość ustalenia stanu faktycznego odmiennego od ustaleń przyjętych przez sąd pierwszej instancji za podstawę wyroku przyjęcie za podstawę orzekania ustaleń faktycznych dokonanych przez sąd pierwszej instancji brak możliwości uwzględnienia w apelacji naruszeń przepisów postępowania nie powodujących nieważności postępowania, które nie zostały podniesione w apelacji ocena trafności podniesionych w apelacji zarzutów naruszenia przepisów postępowania nie powodujących nieważności postępowania zmiana wyroku sądu pierwszej instancji w zaskarżonej części oddalenie apelacji wzięcie pod uwagę materiału procesowego zgromadzonego zarówno przed sądem pierwszej, jak i drugiej instancji czy w zakresie zaskarżenia zachodzi nieważność postępowania? uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji w zaskarżonej części, zniesienie postępowania w zakresie dotkniętym nieważnością i przekazanie sprawy sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania, ewentualnie odrzucenie pozwu lub umorzenie postępowania czy w zakres zaskarżenia wchodzą prawa lub obowiązki wspólne dla wnoszącego apelację i współuczestników, którzy nie zaskarżyli wyroku sądu pierwszej instancji? czy zmiana albo uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji przyniesie korzyść stronie wnoszącej apelację? czy obie strony procesu wniosły apelację? ustalenie podmiotowego i przedmiotowego zakresu (granic) zaskarżenia wyroku sądu pierwszej instancji ocena trafności zastosowania prawa materialnego przez sąd pierwszej instancji, w tym trafności zarzutów naruszenia prawa materialnego podniesionych w apelacji czy w apelacji powołane zostały nowe fakty i dowody? czy wnoszący apelację wykazał, że nie mógł powołać nowych faktów i dowodów przed sądem pierwszej instancji albo że potrzeba ich powołania wynikła dopiero po zamknięciu rozprawy przed sądem pierwszej instancji? pominięcie nowych faktów i dowodów uwzględnienie nowych faktów i dowodów czy sąd pierwszej instancji rozpoznał istotę sprawy? nie tak nietrafne trafne tak nie tak nie tak nie nie tak nietrafnie trafnie tak nie nie tak nie tak

Krok: ustalenie podmiotowego i przedmiotowego zakresu (granic) zaskarżenia wyroku sądu pierwszej instancji

Rozpoznając sprawę na skutek wniesionej apelacji, sąd drugiej instancji, przede wszystkim, powinien mieć na uwadze granice, w jakich wyrok sądu pierwszej instancji został zaskarżony. Kognicja sądu drugiej instancji nie sięga bowiem poza te granice, nawet gdy chodzi o nieważność postępowania.

W punkcie wyjścia sąd drugiej instancji powinien więc ustalić, czy wyrok został zaskarżony w całości, czy jedynie w części, czy tylko przez jedną stronę, czy przez obie, a w przypadku współuczestnictwa - którzy ze współuczestników wyrok zaskarżyli i czy na podstawie art. 73 § 2 k.p.c. zaskarżenie wyroku przez niektórych wywołuje skutek względem tych, którzy tego nie uczynili. Poza granicami zaskarżenia, wyrok sądu pierwszej instancji staje się prawomocny, za wyjątkiem sytuacji, gdy w rachubę wchodzi zastosowanie art. 378 § 2 k.p.c., pozwalającego sądowi drugiej instancji, bez przekraczania przedmiotowego zakresu zaskarżenia, rozpoznać z urzędu sprawę także na rzecz tych współuczestników (innych, niż wskazani w art. 73 § 2 k.p.c.), którzy wyroku nie zaskarżyli, jeśli będące przedmiotem zaskarżenia prawa lub obowiązki są im wspólne.

Krok: czy w apelacji powołane zostały nowe fakty i dowody?

Podstawę orzeczenia sądu drugiej instancji stanowić muszą ustalenia faktyczne, dokonane zgodnie z właściwymi normami prawa procesowego i podlegające subsumcji prawidłowo wyłożonym normom prawa materialnego znajdującym zastosowanie. Sąd drugiej instancji dysponuje już ustaleniami faktycznymi poczynionymi przez sąd pierwszej instancji. Mogą one być jednak kwestionowane w apelacji przez skarżącego, który w tym celu - oprócz zarzutów wskazujących na błędne ustalenie faktów - może powoływać także nowe fakty i dowody.