Wiśniewski Jarosław T., Postępowanie z powództwa o zapłatę odszkodowania za niedostarczenie lokalu socjalnego osobie, której uprawnienie do zawarcia umowy najmu takiego lokalu stwierdzono w wyroku eksmisyjnym

Postępowanie z powództwa o zapłatę odszkodowania za niedostarczenie lokalu socjalnego osobie, której uprawnienie do zawarcia umowy najmu takiego lokalu stwierdzono w wyroku eksmisyjnym

Prawo żądania odszkodowania za niedostarczenie lokalu socjalnego, o którym mowa w art. 18 ust. 5 ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i zmianie Kodeksu cywilnego (Dz. U. z 2014 r. poz. 150), przysługuje właścicielowi w rozumieniu art. 2 pkt 2 ustawy o ochronie praw lokatorów (Dz. U. z 2014 r. poz. 150), a więc wynajmującemu lokal mieszkalny bądź innej osobie, z którą wiązał lokatora stosunek prawny uprawniający do używania lokalu.

Zawarte w art. 18 ust. 5 ustawy o ochronie praw lokatorów (Dz. U. z 2014 r. poz. 150). odesłanie do art. 417 k.c. przesądza o tym, że odpowiedzialność odszkodowawcza gminy za niedostarczenie lokalu socjalnego jest związana z wykonywaniem władzy publicznej. Jest ona przy tym przykładem odpowiedzialności za zaniechanie, z którą mamy do czynienia w razie gdy sprawca szkody ma szczególny prawny obowiązek działania. W tym wypadku chodzi o konstytucyjny obowiązek władz publicznych do prowadzenia polityki sprzyjającej zaspokojeniu potrzeb mieszkaniowych obywateli, w szczególności przeciwdziałania bezdomności i wspierania rozwoju budownictwa socjalnego (art. 75 ust. 1 Konstytucji RP), który został uściślony w art. 4 ust. 2 ustawy o ochronie praw lokatorów (Dz. U. z 2014 r. poz. 150), nakładającym na gminy powinność zapewnienia lokali socjalnych i lokali zamiennych, a także zaspokajania potrzeb mieszkaniowych gospodarstw domowych o niskich dochodach. Obowiązek gminy do zapewnienia lokalu socjalnego określonej osobie może zaś być skonkretyzowany w wyroku nakazującym opróżnienie lokalu, w którym sąd z urzędu orzeka o uprawnieniu do zawarcia umowy najmu lokalu socjalnego bądź o braku takiego uprawnienia wobec osób, których nakaz dotyczy (art. 14 ust. 1 ustawy o ochronie praw lokatorów (Dz. U. z 2014 r. poz. 150)).

Z treści art. 18 ust. 5 ustawy o ochronie praw lokatorów (Dz. U. z 2014 r. poz. 150) wynika, że dla przyjęcia odpowiedzialności odszkodowawczej gminy wystarcza sam fakt niedostarczenia przez nią lokalu socjalnego, przy czym odesłanie do art. 417 § 1 k.c. oznacza, iż nie jest konieczne, aby zaniechanie to było przez gminę zawinione.

Odpowiedzialność gminy za szkodę wynikłą z zajmowania lokalu bez tytułu prawnego przez osobę uprawnioną z mocy wyroku do lokalu socjalnego oraz tej osoby jest odpowiedzialnością in solidum (tak Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 7 grudnia 2007 r., III CZP 121/07, OSNC 2008, nr 12, poz. 137). Oznacza to, że możliwość dochodzenia roszczenia od gminy nie jest uzależniona od wcześniejszego dochodzenia roszczeń od osoby zajmującej lokal odszkodowania, o którym mowa w art. 18 ust. 1 i 3 ustawy o ochronie praw lokatorów (Dz. U. z 2014 r. poz. 150).

Odszkodowanie należne od gminy powinno w całości rekompensować wyrządzoną szkodę, a więc powinno odpowiadać wysokości czynszu, jaki właściciel mógłby otrzymać z tytułu najmu lokalu, a także pokrywać inne ewentualne ponoszone przez właściciela straty związane z faktem zajmowania lokalu przez osoby niemające tytułu prawnego.

Żądanie pozwu powinno zawierać:

– określenie kwoty pieniężnej, której zasądzenia na swoją rzecz domaga się powód,

– wskazanie w uzasadnieniu pozwu okresu, którego dotyczy żądanie, albowiem okres zajmowania lokalu przez osobę, wobec której orzeczono eksmisję, której wykonanie wstrzymano do czasu zaoferowania umowy najmu lokalu socjalnego, ma bezpośredni wpływ na wysokość odszkodowania.

Pozew podlega opłacie stałej w wysokości określonej w art. 13 ust. 1 u.k.s.c. w wypadku wartości przedmiotu sporu nie wyższej niż 20.000 zł, a gdy wartość przedmiotu sporu przewyższa wskazaną sumę podlega opłacie stosunkowej w wysokości 5% wartości przedmiotu sporu, nie wyższej jednak niż 200.000 zł (art. 13 ust. 2 u.k.s.c.). Wartość przedmiotu sporu stanowi kwota pieniężna, której zasądzenia na swoją rzecz domaga się powód (art. 19 § 1 k.p.c.).

Niezbędne koszty procesu strony reprezentowanej przez adwokata lub radcę prawnego obejmują oprócz kosztów sądowych oraz kosztów nakazanego przez sąd osobistego stawiennictwa strony, także wydatki oraz wynagrodzenie jednego adwokata lub radcy prawnego (art. 98 § 3 i art. 99 k.p.c.).

Wysokość minimalnej stawki wynagrodzenia adwokata lub radcy prawnego w wypadku spraw z powództwa, którego przedmiotem jest zapłata odszkodowania za niedostarczenie lokalu socjalnego, jak i wysokość maksymalnej opłaty w razie udzielenia w takiej sprawie pomocy prawnej z urzędu, zależy od wartości przedmiotu sprawy i w wypadku adwokatów określa się je według reguł wynikających z § 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. z dnia 5 listopada 2015 r., poz. 1800) bądź z § 8 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (Dz. U. z dnia 5 listopada 2015 r., poz. 1801), a w wypadku radców prawnych określa się je według reguł wynikających z § 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. z dnia 5 listopada 2015 r., poz. 1804)) bądź z § 8 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego z urzędu (Dz. U. z dnia 5 listopada 2015 r., poz. 1804)).