Zgoliński Igor, Postępowanie wykonawcze w przypadku idealnego zbiegu

Postępowanie wykonawcze w przypadku idealnego zbiegu

Idealny zbieg w zakresie czynu skarbowego i czynu o charakterze powszechnym skutkuje zastosowaniem każdego z naruszonych przepisów. Instytucja idealnego zbiegu unormowana jest w art. 8 § 1 k.k.s. Przepis art. 181 k.k.s. niejako uzupełnia regulację art. 8 k.k.s., wskazując, jaki sąd ma rozstrzygnąć kwestię wykonania orzeczonych kar i pozostałych środków w razie niejednoczesnego skazania sprawcy za czyn pozostający w idealnym zbiegu, a więc za ten sam czyn zabroniony kwalifikowany jako przestępstwo skarbowe lub wykroczenie skarbowe i jako przestępstwo powszechne lub wykroczenie powszechne (zob. V. Konarska-Wrzosek, Komentarz do art. 181 k.k.s. [w:] Kodeks karny skarbowy. Komentarz, I. Zgoliński (red.), Warszawa 2018, s. 1021–1022). W takich sytuacjach wykonaniu podlega wyłącznie kara najsurowsza, przy czym nie stoi to na przeszkodzie wykonaniu środków karnych orzeczonych na podstawie zbiegających się przepisów. Postępowanie regulowane treścią art. 181 k.k.s. odnosi się do konstrukcji idealnego zbiegu, jednakże w obliczu niejednoczesnego skazania za te czyny. Zapobiega gorszemu traktowaniu tych sprawców, zaś inicjowane jest przez strony postępowania sądowego, a zasadniczo przez skazanego.

Momentem inicjującym procedurę jest ustalenie przez stronę postępowania (co do zasady skazanego, lecz wniosek może także złożyć organ postępowania przygotowawczego, a więc prokurator, względnie finansowy organ postępowania), że doszło do dwóch skazań w zakresie czynów pozostających w idealnym zbiegu z art. 8 § 1 k.k.s., czyli kwalifikowany równocześnie jako przestępstwo skarbowe lub wykroczenie skarbowe i jako przestępstwo powszechne lub wykroczenie powszechne.

W takiej sytuacji, aby uniknąć wykonania wszystkich orzeczonych kar i środków karnych, strona postępowania powinna skierować wniosek do sądu I instancji o podjęcie decyzji w kwestii wykonania kary w trybie określonym w art. 181 k.k.s. Właściwy jest tu sąd, który ostatni wydał orzeczenie w pierwszej instancji. Wniosek ten nie musi spełniać jakichś szczególnych wymogów, ale obligatoryjnie powinien zawierać elementy wymienione w treści art. 119 § 1 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks postępowania karnego - dalej k.p.k. - w zw. z art. 113 § 1 k.k.s.:

1) oznaczenie organu, do którego pismo jest skierowane, oraz sprawy, której dotyczy;

2) oznaczenie oraz adres wnoszącego pismo;

3) treść wniosku lub oświadczenia, w miarę potrzeby z uzasadnieniem;

4) datę i podpis składającego pismo.