Niewiadomski Zygmunt, Postępowanie wyjaśniające w sprawie katastrofy budowlanej

Postępowanie wyjaśniające w sprawie katastrofy budowlanej

Postępowanie wyjaśniające w sprawie ustalenia przyczyn katastrofy budowlanej nie stanowi postępowania dowodowego w rozumieniu przepisów o postępowaniu administracyjnym. Jest to postępowanie formalne szczególnego rodzaju. Wynikiem takiego postępowania jest ustalenie przyczyn katastrofy budowlanej, m.in. po to, aby w jak największym stopniu zapobiegać podobnym katastrofom (T. Filipowicz [w:] Prawo budowlane. Komentarz, praca zbior. pod red. A. Plucińskiej-Filipowicz, Warszawa 2014, komentarz do art. 74).

Właściwy organ (organ nadzoru budowlanego, właściwy miejscowo prokurator i Policja oraz inne organy lub jednostki organizacyjne zainteresowane przyczynami lub skutkami katastrofy z mocy szczególnych przepisów) powinien być zawiadomiony o zaistnieniu katastrofy budowlanej. Dodatkowo należy zawiadomić także inwestora, inspektora nadzoru inwestorskiego i projektanta obiektu budowlanego, jeżeli katastrofa nastąpiła w trakcie budowy.Kierownik budowy (robót), właściciel, zarządca lub użytkownik obiektu budowlanego jest „zobowiązany” do takiego zawiadomienia pod rygorem odpowiedzialności za wykroczenie (zob. art. 92 ust. 1 pkt 1 p.b.). Wystąpienie katastrofy budowlanej może być także stwierdzone z urzędu, w związku z dokonywanymi rutynowo czynnościami kontrolnymi.

Właściwy organ powołuje niezwłocznie komisję w celu ustalenia przyczyn i okoliczności katastrofy oraz zakresu czynności niezbędnych do likwidacji zagrożenia bezpieczeństwa ludzi lub mienia. Skład komisji określony został w art. 76 ust. 2 p.b., przy czym przedstawiciel organu nadzoru budowlanego jest z mocy ustawy przewodniczącym komisji. Powołanie komisji jest obligatoryjne. Ustawodawca dość elastycznie określa katalog osób mogących wejść w skład komisji, przez co organ nadzoru budowlanego ma w tym zakresie swobodę doboru składu odpowiedniego do potrzeb konkretnej sytuacji. Uwzględniając cel jej powołania komisję należy traktować jako gremium z założenia specjalistyczne, mający wesprzeć właściwy organ nadzoru zarówno w zakresie czynności wyjaśniających, jak i doboru środków niezbędnych do zabezpieczenia obiektu budowlanego do czasu wykonania robót doprowadzających obiekt do stanu właściwego.