Wiśniewski Jarosław T., Postępowanie w sprawie z powództwa o uzgodnienie treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym

Postępowanie w sprawie z powództwa o uzgodnienie treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym

Zgodnie z art. 25 ustawy o księgach wieczystych i hipotece (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 707 ze zm.) - dalej u.k.w.h. - ujawniony w księdze wieczystej stan prawny nieruchomości (lub spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu) tworzą:

– wpisy w dziale pierwszym, ale jedynie w części obejmującej wpisy praw związanych z własnością nieruchomości (chodzi o wpisy w dziale I-Sp),

– wpisy w dziale drugim, w wypadku nieruchomości dotyczące własności i użytkowania wieczystego, a w wypadku spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu dotyczące osoby, której przysługuje to prawo,

– wpisy w dziale trzecim, dotyczące ograniczonych praw rzeczowych (z wyjątkiem hipotek), ograniczeń w rozporządzaniu nieruchomością lub użytkowaniem wieczystym oraz innych praw i roszczeń (z wyjątkiem roszczeń dotyczących hipotek),

– wpisy w dziale czwartym, dotyczące hipotek.

Pozostałe wpisy, dokonane w dziale I-O, a dotyczące oznaczenia nieruchomości, albo lokalu będącego przedmiotem spółdzielczego własnościowego prawa, nie tworzą stanu prawnego nieruchomości bądź spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu.

Konieczne elementy, które musi obejmować żądanie pozwu o uzgodnienie treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym, zostały wskazane przez Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 28 sierpnia 2008 r., III CZP 76/08, OSNC 2009, nr 7–8, poz. 113). Chodzi o następujące elementy:

– oznaczenie nieruchomości, której stan prawny ma być sprostowany,

– wskazanie konkretnego prawa, które nie jest wpisane lub zostało wpisane błędnie, ewentualnie wskazanie i opisanie obciążenia lub ograniczenia dotykające prawa powoda,

– przytoczenie treści wpisu, który - według powoda - powinien być dokonany w księdze wieczystej jako zgodny z rzeczywistym stanem prawnym.

Sprawa z powództwa o uzgodnienie treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym jest sprawą majątkową. W związku z tym w pozwie należy podać wartość przedmiotu sporu (art. 19 § 2 oraz art. 126¹ § 1 k.p.c.). Powinna być nią wartość prawa dotkniętego niezgodnością (do tej wartości odwołują się przepisy określające stawki wynagrodzenia adwokatów i radców prawnych w sprawach o uzgodnienie treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym).

Pozew podlega opłacie stałej w wysokości określonej w art. 13 ust. 1 u.k.s.c. w wypadku wartości przedmiotu sporu nie wyższej niż 20.000 zł. Gdy wartość przedmiotu sporu przewyższa sumę 20.000 zł lecz nie jest wyższa niż 40.000 zł pozew podlega opłacie stosunkowej w wysokości 5% wartości przedmiotu sporu (art. 13 ust. 2 u.k.s.c.). Natomiast jeśli wartość przedmiotu sporu przewyższa sumę 40.000 zł pozew podlega opłacie stałej w wysokości 2.000 zł (art. 13c pkt 1 u.k.s.c.).

Niezbędne koszty procesu strony reprezentowanej przez adwokata lub radcę prawnego obejmują oprócz kosztów sądowych oraz kosztów nakazanego przez sąd osobistego stawiennictwa strony, także wydatki oraz wynagrodzenie jednego adwokata lub radcy prawnego (art. 98 § 3 i art. 99 k.p.c.).

Wysokość stawki wynagrodzenia adwokata lub radcy prawnego zależy od wartości prawa dotkniętego niezgodnością.

W wypadku adwokatów stawka minimalna stanowi 50% stawki obliczonej na podstawie § 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. z dnia 5 listopada 2015 r., poz. 1800) (§ 5 pkt 8 powołanego rozporządzenia). W razie udzielenia pomocy prawnej z urzędu należą się zaś opłata, której maksymalna wysokość odpowiada 50 % opłaty obliczonej na podstawie § 8 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (Dz. U. z dnia 5 listopada 2015 r., poz. 1801) (§ 11 pkt 8 powołanego rozporządzenia).

Natomiast w wypadku radców prawnych stawka minimalna stanowi 50% stawki obliczonej na podstawie § 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. z dnia 5 listopada 2015 r., poz. 1804) (§ 5 pkt 8 powołanego rozporządzenia), a w razie udzielenia pomocy prawnej z urzędu należy się opłata, której maksymalna wysokość odpowiada 50 % opłaty obliczonej na podstawie § 8 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego z urzędu (Dz. U. z dnia 5 listopada 2015 r., poz. 1804) (§ 11 pkt 8 powołanego rozporządzenia).