Piaskowska Olga Maria, Postępowanie w sprawie z powództwa o ustalenie ojcostwa i alimenty z powództwa matki albo dziecka

Postępowanie w sprawie z powództwa o ustalenie ojcostwa i alimenty z powództwa matki albo dziecka

Jeżeli nie zachodzi domniemanie, że ojcem dziecka jest mąż jego matki albo gdy domniemanie takie zostało obalone, ustalenie ojcostwa może nastąpić albo przez uznanie ojcostwa albo na mocy orzeczenia sądu.

Domniemanie nie zachodzi wówczas, gdy matka jest niezamężna - wyłączone jest wówczas domniemanie ojcostwa męża matki (art. 62 § 1 k.r.o.). Ustalenie ojcostwa może także nastąpić po tym, jak ojcostwo męża matki, lub innego mężczyzny zostanie zaprzeczone. Domniemanie pochodzenia dziecka od męża matki jest także obalone, gdy zostanie prawomocnie zaprzeczone macierzyństwo kobiety - żony.

Patrz schemat: Postępowanie w sprawie o zaprzeczenie macierzyństwa.

Ustalenie ojcostwa, jeżeli dziecko urodziło się w małżeństwie, może nastąpić dopiero po uprawomocnieniu się wyroku o zaprzeczeniu ojcostwa (por. wyrok SN z dnia 24 maja 1966 r., III CR 91/66, LEX nr 490).

Patrz schematy: Postępowanie w sprawie z powództwa męża matki o zaprzeczenie ojcostwa,

Postępowanie w sprawie z powództwa matki o zaprzeczenie ojcostwa,

Postępowanie w sprawie z powództwa dziecka o zaprzeczenie ojcostwa.

Pozew jest pismem procesowym wszczynającym postępowanie procesowe.

Na ten temat patrz przebieg procedury oraz komentarze zamieszczone w schemacie: Złożenie pozwu.

Sądowego ustalenia ojcostwa może żądać dziecko, jego matka oraz domniemany ojciec dziecka. Jednakże matka nie może wystąpić z takim żądaniem po śmierci dziecka lub po osiągnięciu przez nie pełnoletności.

Patrz także: Postępowanie w sprawie z powództwa o ustalenie ojcostwa przez domniemanego ojca.

Dziecko albo matka wytacza powództwo o ustalenie ojcostwa przeciwko domniemanemu ojcu, a gdy ten nie żyje - przeciwko kuratorowi ustanowionemu przez sąd opiekuńczy.

W razie śmierci dziecka, które było powodem w sprawie o ustalenie ojcostwa, ustalenia mogą dochodzić jego zstępni.

Patrz także: Wytoczenie przez prokuratora powództwa o ustalenie macierzyństwa lub ojcostwa.

W sprawach o ustalenie pochodzenia dziecka, matka i ojciec dziecka mają zdolność procesową także wtedy, gdy są ograniczeni w zdolności do czynności prawnych, jeżeli ukończyli lat szesnaście.

W sprawach o ustalenie i zaprzeczenie pochodzenia dziecka pełnomocnikiem może być również przedstawiciel właściwego w sprawach z zakresu pomocy społecznej organu jednostki samorządu terytorialnego oraz organizacji społecznej mającej na celu udzielanie pomocy rodzinie (art. 87 § 3 k.p.c.).

Jeżeli w imieniu dziecka małoletniego występuje opiekun, to musi uzyskać zgodę sądu opiekuńczego na wytoczenie pozwu o ustalenie ojcostwa (art. 156 k.r.o.). Sąd opiekuńczy wyrazi zgodę tylko wtedy, jeśli uzna, że ustalenie ojcostwa leży w interesie małoletniego.

W czasie trwania procesu o ustalenie lub zaprzeczenie macierzyństwa, o ustalenie lub zaprzeczenie ojcostwa albo o ustalenie bezskuteczności uznania ojcostwa nie może być wszczęta odrębna sprawa o ustalenie lub zaprzeczenie macierzyństwa, o ustalenie lub zaprzeczenie ojcostwa albo o ustalenie bezskuteczności uznania ojcostwa.

W sprawie o ustalenie ojcostwa zgłoszenie interwencji ubocznej przez spadkobiercę domniemanego ojca nie jest dopuszczalne. Interwencję taką może jednak zgłosić dziecko zmarłego domniemanego ojca (uchwała pełnego składu Izby Cywilnej SN z dnia 30 września 1975 r., III CZP 18/75 (OSNC 1976, nr 7–8, poz. 150).

W sprawie o ustalenie ojcostwa wezwanie osoby trzeciej do wzięcia udziału w sprawie nie jest dopuszczalne (uchwała SN z dnia 18 czerwca 1968 r., III CZP 69/67, OSNC 1969, nr 7–8, poz. 122).

W myśl art. 143 k.r.o. Jeżeli ojcostwo mężczyzny, który nie jest mężem matki, nie zostało ustalone, zarówno dziecko, jak i matka mogą dochodzić roszczeń majątkowych związanych z ojcostwem tylko jednocześnie z dochodzeniem ustalenia ojcostwa. Nie dotyczy to roszczeń matki, gdy dziecko urodziło się nieżywe.

Jak wyjaśnił SN w uzasadnieniu uchwały z dnia 21 kwietnia 1977 r., III CZP 12/77, LEX nr 2145: przepis art. 143 k.r.o. jako przepis o charakterze wyjątkowym wymaga wykładni ścisłej, także w określeniu strony pozwanej. Dlatego też SN stanął na stanowisku, że: w sprawie o ustalenie ojcostwa i alimenty nie jest dopuszczalne wezwanie - w charakterze pozwanych - osób, które mogłyby być zobowiązane w dalszej kolejności do alimentacji uprawnionego (art. 132 k.r.o.).

Strona powodowa może także wnosić o zabezpieczenie roszczeń alimentacyjnych. Patrz schemat: Złożenie wniosku o udzielenie zabezpieczenia roszczenia.