Piaskowska Olga Maria, Postępowanie w sprawie z powództwa matki o zaprzeczenie ojcostwa

Postępowanie w sprawie z powództwa matki o zaprzeczenie ojcostwa

Zaprzeczenie ojcostwa jest obecnie dopuszczalne także po śmierci dziecka.

Celem procesu o zaprzeczenie ojcostwa nie jest ustalenie ojcostwa biologicznego męża matki, lecz obalenie ustawowego domniemania, że dziecko od niego pochodzi (por. wyrok SN z dnia 13 grudnia 2000 r., III CKN 1422/00, OSNC 2001, nr 7-8, poz. 106).

Powództwo o zaprzeczenie ojcostwa jest jedynym sposobem na obalenie domniemania pochodzenia dziecka od męża matki (art. 62 § 3 k.r.o.).

Jeżeli dziecko nie urodziło się w czasie trwania związku małżeńskiego jego matki z pozwanym lecz przed zawarciem tego małżeństwa, to tym samym nie zostało ojcostwo pozwanego ustalone w oparciu o przepis art. 62 § 1 k.r.o., to znaczy w drodze domniemania, że pochodzi z małżeństwa i dlatego powództwo o zaprzeczenie ojcostwa z art. 63, 69 i 70 k.r.o. nie wchodzi w grę (wyrok SN z dnia 2 grudnia 1971 r., II CR 539/71).

Matka może wytoczyć powództwo o zaprzeczenie ojcostwa swego męża w ciągu sześciu miesięcy od urodzenia dziecka. Termin na wytoczenie powództwa to termin zawity, który nie podlega przywróceniu. Po jego terminie wytoczenie powództwa jest niedopuszczalne, a jeżeli ono nastąpi podlega oddaleniu.

W sytuacji, gdy matka jest ubezwłasnowolniona, powództwo w jej imieniu może wytoczyć przedstawiciel ustawowy (art. 69 § 3 w zw. z art. 64 k.r.o.). Jeżeli natomiast w ciągu biegu tego terminu matka zapadnie na chorobę psychiczną lub innego rodzaju zaburzenia psychiczne i mimo istnienia podstaw do ubezwłasnowolnienia całkowitego nie została ubezwłasnowolniona, może wytoczyć powództwo w ciągu sześciu miesięcy od ustania choroby lub zaburzeń (art. 69 § 3 w zw. z art. 65 k.r.o.).

Sześciomiesięczny termin do zaprzeczenia przez matkę ojcostwa swego męża, rozpoczyna się od dnia powzięcia przez nią z rozeznaniem wiadomości o urodzeniu się dziecka. Nie można więc uznać powództwa za oczywiście bezzasadne w świetle art. 69 § 1 k.r.o. - i odmówić jej zwolnienia od kosztów sądowych (art. 116 § 2 k.p.c.) - tylko dlatego, że matka wytoczyła je po upływie sześciu miesięcy od dnia urodzenia dziecka (postanowienie SN z dnia 19 maja 1981 r., I CZ 45/81).

Patrz także przebieg schematu: Bieg terminu do wytoczenia powództwa o zaprzeczenie ojcostwa przez męża matki.