Szuwalski Przemysław, Postępowanie w sprawie wydania pozwolenia wodnoprawnego

Postępowanie w sprawie wydania pozwolenia wodnoprawnego

Pozwolenie wodnoprawne, jako szczególny rodzaj zgody wodnoprawnej, stanowi jeden z instrumentów służących zarządzaniu zasobami wodnymi (art. 11 pkt 2 nowej ustawy z dnia 20 lipca 2017 r. - Prawo wodne (tekst jedn.: Dz. U. z 2023r. poz. 1478) - dalej pr.wod.). Stanowi ono przejaw władztwa wodnego właściwych organów. Reglamentacja sposobu korzystania z zasobów wód nie ma przy tym charakteru uznaniowego (III SA/Po 796/22). Pozwolenie wodnoprawne wymagane jest na szczególne korzystanie z wód (art. 34 pr.wod.), wykonywanie urządzeń wodnych (art. 16 pkt 65 oraz art. 17 ust. 1 pkt 3 pr.wod.) oraz na wskazane w art. 389–392 pr.wod. inne działania mogące mieć wpływ na stan wód, w tym pozwolenie wodnoprawne w zakresie odprowadzania ścieków szkodliwych (art. 391 pr.wod.) oraz wprowadzania ścieków do wód, ziemi lub urządzeń kanalizacyjnych (art. 392 pr.wod.).

Podkreślenia wymaga, co wynika już częściowo z powyższego, że katalog przypadków, w których jest wymagane uzyskanie pozwolenia wodnoprawnego, zawarty w art. 389 pr.wod. nie ma charakteru wyczerpującego, uwzględniając wynikającą z tego przepisu możliwość określenia ustawowo innych przypadków korzystania z wód wymagających uzyskania pozwolenia wodnoprawnego.

Regulacja dotycząca uzyskiwania pozwoleń wodnoprawnych na gruncie pr.wod. nie ingeruje i nie zastępuje pozwolenia budowlanego (art. 186 pr.wod.). Zmiany w tym zakresie nie wprowadza określenie w art. 388 ust. 2 pr.wod., przewidującego w sposób szczególny, konieczności uzyskania pozwolenia wodnoprawnego m.in. przed uzyskaniem decyzji o pozwoleniu na budowę, czy np. decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej. Przepis art. 388 ust. 3 pr.wod. nakłada też obowiązek uzyskania pozwolenia wodnoprawnego lub przyjęcia zgłoszenia przed dokonaniem zgłoszenia budowy lub wykonania robót budowlanych na podstawie ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (tekst jedn.: Dz. U. z 2017 r. poz. 1332).

Na gruncie art. 388 pr.wod. postępowanie administracyjne w sprawie udzielenia pozwolenia wodnoprawnego ma charakter wyłącznie wnioskowy. W tym miejsc warto dodać, że pozwolenie wodnoprawne ma na celu określenie praw i obowiązków podmiotu wnioskującego o jego wydanie. Ma też istotne znaczenie dla ochrony interesu prawnego osób trzecich (III OSK 178/22).

Podmiot inicjujący postępowanie w sprawie wydania pozwolenia wodno prawnego na gruncie Prawa wodnego określany jest mianem zakładu. Pod pojęciem zakład, które zdefiniowano w art. 16 pkt 73 pr. wod. rozumie się przez to na gruncie prawa wodnego podmiot korzystający z wód w ramach usług wodnych, wykonujący urządzenia wodne lub wykonujący inne działania wymagające zgody wodnoprawnej (IV SA/Po 904/19).

Obowiązkiem podmiotu zamierzającego korzystać z wód jest zweryfikowanie konieczności uzyskania pozwolenia wodnoprawnego stosownie do przepisów art. 388 i art. 389–392 pr.wod. Na wnioskodawcy (zakładzie) spoczywa obowiązek analizy wymogów stosownego wniosku. Brak konieczności uzyskania pozwolenia wodnoprawnego nie zwalnia od ewentualnego złożenia zgłoszenia wodnoprawnego normowanego w art. 394 pr.wod.

Przepis art. 395 pr.wod. określa enumeratywnie przypadki zwolnienia z obowiązku uzyskania pozwolenia wodnoprawnego albo zgłoszenia korzystania z wód. Istotnego znaczenia na tle tych przepisów nabiera każdorazowo właściwa kwalifikacja stanu faktycznego, gdy chodzi o wymóg uzyskania zgody bądź zgłoszenia wymaganego na korzystanie z wód (II SA/Bk 639/20)

Na tym tle nowym rozwiązaniem prawnym, wprowadzonym od 29 stycznia 2022r., jest unormowany przepisem art. 395a pr.wod., obowiązek powiadomienia organu przed wykonaniem robót, czynności lub urządzeń wodnych, o których mowa w art. 395 pkt 15 i 16 pr.wod.

W przypadku stwierdzenia przez zakład konieczności uzyskania pozwolenia wodnoprawnego czynnością inicjującą postępowanie jest złożenie wniosku spełniającego wymogi formalne określone w art. 407 pr.wod.