Kubiak Marcin, Postępowanie w sprawie pozwolenia na budowę

Postępowanie w sprawie pozwolenia na budowę

Na etapie poprzedzającym rozpoczęcie inwestycji, instrumentami ograniczania administracyjnoprawnego (reglamentacji) są pozwolenie na budowę oraz zgłoszenie zamiaru realizacji określonej budowy lub wykonania określonych robót budowlanych. Pozwolenie na budowę przybiera formę decyzji administracyjnej, zezwalającej na rozpoczęcie i prowadzenie budowy lub wykonywanie robót budowlanych innych niż budowa obiektu budowlanego (art. 3 pkt 12 p.b.). Pozwolenie na budowę jest aktem administracyjnym wydanym w sprawie administracyjnej wszczętej na wniosek inwestora, przez właściwy do tego organ administracji publicznej; jest decyzją administracyjną o charakterze konstytutywnym (twórczym). Daje adresatowi prawo do realizacji określonej budowy (wykonywania robót budowlanych) określając jednocześnie warunki korzystania z udzielonego prawa (T. Asman, Z. Niewiadomski [w:] Prawo budowlane. Komentarz pod red. Z. Niewiadomskiego, wyd. 5, Warszawa 2013, s. 78–79).

Istota pozwolenia na budowę wiąże się z zatwierdzeniem projektu zagospodarowania działki lub terenu oraz projektu architektoniczno-budowlanego; inwestor, może jednak żądać wydania odrębnej decyzji o zatwierdzeniu projektu zagospodarowania działki lub terenu oraz projektu architektoniczno-budowlanego, poprzedzającej wydanie decyzji o pozwoleniu na budowę (art. 34 ust. 4–5 p.b.). W takiej sytuacji decyzja o zatwierdzeniu projektu zagospodarowania działki lub terenu oraz projektu architektoniczno-budowlanego poprzedza (a nie wyklucza) wydanie decyzji o pozwoleniu na budowę; muszą jednak zostać spełnione warunki do uzyskania pozwolenia na budowę.

W art. 28 ust. 1 p.b. została zawarta zasada, zgodnie z którą rozpoczęcie i prowadzenie robót budowlanych (tzn. budowy, a także prac polegających na przebudowie, montażu, remoncie lub rozbiórce obiektu budowlanego) jest dopuszczalne, jeżeli inwestor legitymuje się decyzją o pozwoleniu na budowę, z wyjątkami określonymi w art. 29–31 p.b., oraz w przepisach odrębnych. Pozwolenie na budowę umożliwia organom administracji ocenę zgodności zamierzenia budowlanego z prawem już na etapie przygotowania inwestycji budowlanej.

Prawo budowlane nie stanowi wprost, że wszczęcie postępowania w sprawie decyzji o pozwoleniu na budowę następuje wyłącznie na wniosek, ale wynika to z przyjętej w doktrynie reguły, że jeżeli przedmiotem postępowania jest przyznanie określonemu podmiotowi pewnych uprawnień, to zgodnie z zasadą, iż każdy rozporządza swoim prawem wszczęcie postępowania następuje na wniosek (A. Ostrowska, Pozwolenie na budowę, wyd. 2, Warszawa 2012, s. 227). Brzmienie przepisów, np. art. 35 ust. 6 p.b., również nie pozostawia wątpliwości co do sposobu wszczęcia postępowania.