Chajec Stanisław, Postępowanie w sprawie odpowiedzialności zawodowej w budownictwie

Postępowanie w sprawie odpowiedzialności zawodowej w budownictwie

Odpowiedzialności zawodowej w budownictwie podlegają osoby wykonujące samodzielne funkcje techniczne w budownictwie posiadające uprawnienia budowlane i wpisane na listę członków właściwej izby samorządu zawodowego, tj. izby architektów lub izby inżynierów budownictwa.

Odpowiedzialność zawodowa ponoszona jest z tytułu popełnienia czynów określonych w art. 95 p.b.

W sprawach odpowiedzialności zawodowej w budownictwie orzekają organy samorządu zawodowego architektów oraz inżynierów budownictwa. Do tego postępowania stosuje się przepisy kodeksu postępowania administracyjnego. Struktura organów funkcjonujących w ramach obu izb została ukształtowana w sposób jednolity.

Organem uprawnionym do wydania decyzji w przedmiocie nałożenia kary jest w pierwszej instancji okręgowy sąd dyscyplinarny, który orzeka w sprawach dyscyplinarnych członków okręgowej izby, a także Krajowy Sąd Dyscyplinarny, który rozpatruje sprawy członków organów Krajowej Izby i okręgowych izb. Oba Sądy w pierwszej instancji orzekają w składach trzyosobowych.

Od decyzji wydanych w pierwszej instancji przez okręgowy sąd dyscyplinarny służy odwołanie do Krajowego Sądu Dyscyplinarnego. Z kolei, od decyzji wydanych w pierwszej instancji przez Krajowy Sąd Dyscyplinarny służy wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy. Krajowy Sąd Dyscyplinarny orzekając w trybie odwoławczym orzeka w składzie pięcioosobowym.

Najlżejszą karą z tytułu odpowiedzialności zawodowej w budownictwie jest kara upomnienia, najcięższą zakaz wykonywania samodzielnej funkcji technicznej w budownictwie na okres do 5 lat, połączony z obowiązkiem złożenia egzaminu, jak na uprawnienia budowlane. Orzeczona kara biegnie od dnia, w którym decyzja o ukaraniu stała się ostateczna.

Z wnioskiem o pociągnięcie do odpowiedzialności z tytułu odpowiedzialności zawodowej osoby pełniącej samodzielne funkcje techniczne w budownictwie może wystąpić organ nadzoru budowlanego lub rzecznik odpowiedzialności zawodowej (odpowiednio okręgowy rzecznik odpowiedzialności zawodowej i Krajowy Rzecznik Odpowiedzialności Zawodowej). Rzecznikowi odpowiedzialności zawodowej, sprawującemu funkcję oskarżyciela w sprawach z zakresu odpowiedzialności zawodowej, przysługuje prawo składania odwołań od decyzji sądu dyscyplinarnego wydanej w pierwszej instancji, a także skargi do sądu administracyjnego od decyzji ostatecznej Krajowego Sądu Dyscyplinarnego.

Stroną postępowania w przedmiocie odpowiedzialności zawodowej w budownictwie jest wyłącznie osoba pełniąca samodzielną funkcję techniczną w budownictwie, której zarzucane jest popełnienie czynu zagrożonego karą z tytułu odpowiedzialności zawodowej.

Inicjatywa wystąpienia z wnioskiem o pociągnięcie do odpowiedzialności zawodowej osoby pełniącej samodzielną funkcję techniczną w budownictwie przysługuje organowi nadzoru budowlanego właściwemu ze względu na miejsce popełnienia czynu lub stwierdzającego popełnienie czynu.

Do organów nadzoru budowlanego zaliczają się: powiatowy inspektor nadzoru budowlanego, wojewoda, działający przy pomocy wojewódzkiego inspektora nadzoru budowlanego i Główny Inspektor Nadzoru Budowlanego.

Informację o popełnieniu czynu podlegającego odpowiedzialności zawodowej organ nadzoru budowlanego uzyskuje zazwyczaj w związku z wykonywaniem obowiązków wynikających z ustawy - Prawo budowlane. Powzięcie informacji może nastąpić także w związku ze złożeniem na osobę wykonującą samodzielną funkcję techniczną skargi osoby zainteresowanej, a także w wyniku zawiadomienia organu administracji architektoniczno-budowlanej.

Od daty powzięcia przez organ nadzoru budowlanego informacji o popełnieniu czynu rozpoczyna bieg 6-miesięczny termin, po upływie którego nie jest możliwe wszczęcie postępowania w sprawie odpowiedzialności zawodowej w budownictwie.

Postępowanie wyjaśniające przed organem nadzoru budowlanego jest postępowaniem wewnętrznym, do którego nie mają zastosowania przepisy kodeksu postępowania administracyjnego (wyrok NSA z dnia 25 kwietnia 2007 r., II OSK 672/06, LEX nr 344551). Jego celem jest zgromadzenie dowodów co do dopuszczenia się przez osobę wykonującą samodzielną funkcję w budownictwie czynu powodującego odpowiedzialność zawodową.