Kubiak Marcin, Podstawa prawna rozpoczęcia i prowadzenia zamierzeń budowlanych (robót budowlanych oraz budów)

Podstawa prawna rozpoczęcia i prowadzenia zamierzeń budowlanych (robót budowlanych oraz budów)

Z art. 4 p.b. wynika, że każdy ma prawo zabudowy nieruchomości gruntowej, jeżeli wykaże prawo do dysponowania nieruchomością na cele budowlane, pod warunkiem zgodności zamierzenia budowlanego z przepisami. Innymi słowy, jeżeli wnioskodawca legitymuje się prawem do dysponowania nieruchomością na cele budowlane (art. 3 pkt 11 p.b.) i zamierzenie budowlane jest zgodne z obowiązującymi przepisami, organ administracji architektoniczno-budowlanej nie może odmówić wydania decyzji administracyjnej zezwalającej na rozpoczęcie (i prowadzenie) budowy lub wykonywania robót budowlanych innych niż budowa obiektu budowlanego - chyba że brak obowiązku uzyskania decyzji administracyjnej.

Zasada wolności budowlanej podlega ograniczeniom. Na etapie poprzedzającym rozpoczęcie inwestycji instrumentami ograniczania administracyjnoprawnego (reglamentacji) są pozwolenie na budowę oraz zgłoszenie zamiaru realizacji określonej budowy lub wykonania określonych robót budowlanych.

Podmiotem który inicjuje proces budowlany jest inwestor. Tylko inwestor może doprowadzić do wszczęcia postępowania administracyjnego (jeżeli przeprowadzenie postępowania jest wymagane) oraz budowy - w potocznym tego słowa znaczeniu.

W art. 28 ust. 1 p.b. została zawarta zasada, zgodnie z którą rozpoczęcie i prowadzenie robót budowlanych (tzn. budowy, a także prac polegających na przebudowie, montażu, remoncie lub rozbiórce obiektu budowlanego) jest dopuszczalne, jeżeli inwestor legitymuje się decyzją o pozwoleniu na budowę, z wyjątkami określonymi w art. 29–31 p.b. Wyjątki nie mogą być interpretowane rozszerzająco, a inwestor powinien respektować powód zwolnienia danego rodzaju inwestycji z obowiązku uzyskania pozwolenia na budowę.

Definicja robót budowlanych (art. 3 pkt 7 p.b.) obejmuje również rozbiórkę obiektu budowlanego. Rozbiórka wymaga zatem, co do zasady, uzyskania pozwolenia (na rozbiórkę). Wyczerpujące wyliczenie rodzajów rozbiórek, które nie wymagają pozwolenia zawierają przepisy art. 31 p.b.

Inwestycje zwolnione z obowiązku uzyskania pozwolenia na budowę zostały wymienione w art. 29 ust. 1-4 p.b.

Warto zaznaczyć, że zgodnie z art. 29 ust. 6 p.b. pozwolenia na budowę wymagają przedsięwzięcia, które wymagają przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko, oraz przedsięwzięcia wymagające przeprowadzenia oceny oddziaływania na obszar Natura 2000, zgodnie z art. 59 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko, z wyłączeniem przedsięwzięć, o których mowa w ust. 1 pkt 17-19, mimo że zostały wymienione w art. 29 ust. 1-4 p.b.

Dodatkowo, w myśl art. 29 ust. 7 p.b., roboty budowlane, o których mowa w ust. 1-4, wykonywane: 1) przy obiekcie budowlanym wpisanym do rejestru zabytków - wymagają decyzji o pozwoleniu na budowę, 2) na obszarze wpisanym do rejestru zabytków - wymagają dokonania zgłoszenia - przy czym do wniosku o decyzję o pozwoleniu na budowę oraz zgłoszenia należy dołączyć pozwolenie właściwego wojewódzkiego konserwatora zabytków wydane na podstawie przepisów o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami. Jednak przepisów ust. 6 i 7 nie stosuje się do przedsięwzięć polegających na budowie i przebudowie przenośnych wolno stojących masztów antenowych w przypadku, gdy inwestorem jest przedsiębiorca telekomunikacyjny lub podmiot, o którym mowa w art. 4 ustawy z dnia 16 lipca 2004 r. - Prawo telekomunikacyjne (Dz. U. z 2019 r. poz. 2460 oraz z 2020 r. poz. 374 i 695) (art. 29 ust. 8 p.b.).