Niewiadomski Zygmunt, Podjęcie uchwały w sprawie aktualności planu ogólnego i planów miejscowych obowiązujących w gminie

Podjęcie uchwały w sprawie aktualności planu ogólnego i planów miejscowych obowiązujących w gminie

Do obowiązków właściwych organów gminy należy aktualizacja planu ogólnego i planów miejscowych, a w szczególności konieczność dokonywania zmian tych aktów, wynikających ze zmian ustaw (art. 32, 33 u.p.z.p.). (teza Wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 20 stycznia 2017 r., II OSK 1106/15, LEX nr 2237773).

Uchwała w sprawie aktualności planu ogólnego i planów miejscowych nie dość, że jest uchwałą o charakterze aktu kierownictwa wewnętrznego i jako taka nie wiąże w stosunkach zewnętrznych, to nawet pośrednio nie kształtuje sytuacji prawno-planistycznej nieruchomości. Jest aktem wyłącznie polityki przestrzennej, pozostającym bez wpływu, i to nie tylko bezpośredniego, ale nawet pośredniego na prawa i obowiązki obywateli (jednostek organizacyjnych). Jest zatem aktem o innym charakterze prawnym niż miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego czy nawet plan ogólny, które zawierając wiążące ustalenia merytoryczne dla miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego może w istocie rozstrzygać o sytuacji prawno-planistycznej nieruchomości. Celem uchwały rady gminy, podejmowanej w sprawie stwierdzenia aktualności planu ogólnego i planów miejscowych jest przesądzenie o ewentualnej potrzebie działań planistycznych na określonych obszarach, tak aby funkcjonujące akty planistyczne (plan ogólny i plany miejscowe) nie zatracały waloru aktualności, mieszcząc się w szerszym, stanowiącym integralną całość, porządku przestrzennym (teza Wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 15 maja 2009 r., II OSK 1773/08, LEX nr 574412).

Redakcja art. 32 u.p.z.p. wskazuje, że uchwały w sprawie aktualności planu ogólnego i planów miejscowych podejmowane są tylko w przypadku pozytywnych ustaleń. Natomiast w razie uznania ich nieaktualności wszczęta powinna zostać przez organ uchwałodawczy gminy procedura zmiany studium lub planu miejscowego, poprzez podjęcie odpowiedniej uchwały intencyjnej. (Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie z dnia 17 stycznia 2017 r., II SA/Ol 1005/16, LEX nr 2201911).

Mimo nowelizacji ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, która weszła w życie 24 września 2023 r. dorobek doktryny oraz orzecznictwa Sądów Administracyjnych w tej sprawie pozostaje aktualny i ma odpowiednie zastosowanie również do planów ogólnych.

Organ wykonawczy gminy nie jest uprawniony do wiążącego rozstrzygania w sprawie aktualności planu ogólnego i planów miejscowych obowiązujących na terytorium gminy. Uprawnienie to, wykonywane w formie uchwały, przysługuje radzie gminy. Wójt, burmistrz, prezydent miasta zobowiązany jest przedłożyć wyniki analiz wraz opinią komisji urbanistyczno-architektonicznej radzie gminy, co najmniej raz w kadencji rady.

Przedłożona analiza winna być przedmiotem prac rady bez zbędnej zwłoki.