Krywan Tomasz, Płatności na rzecz wynajmujących a wyłączenie z kosztów uzyskania przychodów płatności dokonanych na rachunek spoza białej listy

Płatności na rzecz wynajmujących a wyłączenie z kosztów uzyskania przychodów płatności dokonanych na rachunek spoza białej listy

Procedura pozwala ustalić, czy z tytułu dokonania płatności wynikającej z najmu ma zastosowanie wyłączenie z kosztów uzyskania przychodów płatności dokonanych na rachunek spoza białej listy.

Z początkiem 2020 r. do ustawy z 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.) – dalej u.p.d.o.f., ustawy z 15.02.1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz.U. z 2023 r. poz. 2805 ze zm.) – dalej u.p.d.o.p., oraz ustawy z 29.08.1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.) – dalej o.p., zostały dodane przepisy określające sankcje z tytułu dokonywania płatności na rachunki, które na dzień zlecenia przelewu nie znajdowały się w wykazie, o którym mowa w art. 96b ustawy z 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.) – dalej u.p.t.u., czyli na białej liście.

Jedna z tych sankcji polega na wyłączeniu z kosztów uzyskania przychodów kwot płatności dokonanych na rachunki spoza białej listy – zob. art. 22p ust. 1 pkt 2 u.p.d.o.f. oraz art. 15d ust. 1 pkt 2 u.p.d.o.p. Wyłączenie to może mieć zastosowanie również w przypadku dokonywania płatności z tytułu najmu.

Omawiane wyłączenie ma zastosowanie, jeżeli płatność dotyczy transakcji, o której mowa w art. 19 ustawy z 6.03.2018 r. – Prawo przedsiębiorców (Dz.U. z 2024 r. poz. 236 ze zm.) – dalej p.p., a więc jeżeli istnieje, wynikający z tego artykułu, obowiązek dokonywania i przyjmowania płatności związanych z wykonywaną działalnością gospodarczą i jego wykonanie następuje za pośrednictwem rachunku płatniczego przedsiębiorcy. W przypadku usług najmu powoduje to, że może mieć ono zastosowanie tylko wówczas, gdy stronami umowy najmu są przedsiębiorcy.

Uważam jednocześnie, że w przypadku transakcji, w których uczestniczą osoby fizyczne, konieczne jest nie tylko, aby osoby te były przedsiębiorcami (w rozumieniu Prawa przedsiębiorców), ale również, aby w danej transakcji uczestniczyły w charakterze przedsiębiorcy (w rozumieniu Prawa przedsiębiorców). Kwestia ta nie jest jednak całkowicie oczywista, a w związku z tym można również spotkać się ze stanowiskiem, że jeżeli stronami umowy najmu są podmioty będące przedsiębiorcami, to omawiany warunek jest spełniony nawet, jeżeli umów tych nie zawierają jako przedsiębiorcy (np. jeżeli budynek lub lokal wynajmują „prywatnie”).