Kremens Karolina, Pisemne wyjaśnienia podejrzanego

Pisemne wyjaśnienia podejrzanego

Możliwość złożenia pisemnych wyjaśnień w postępowaniu karnym dotyczy jedynie podejrzanego i jest ona dokonywana na etapie postępowania przygotowawczego. Oskarżony na etapie postępowania sądowego nie może żądać, aby umożliwiono mu złożenie wyjaśnień w takiej formie. Było to możliwe na gruncie kodeksu z 1997 r. do nowelizacji z 10.01.2003 r. (Dz. U. Nr 17, poz. 155), kiedy to usunięto art. 176 § 3 k.p.k. W chwili obecnej jedynie na zasadzie wyjątku oskarżony, który jest głuchy lub niemy, może złożyć wyjaśnienia w taki sposób (art. 204 §1 k.p.k.).

Przyczynami, dla których podejrzany (lub jego obrońca) może domagać się złożenia pisemnych wyjaśnień, mogą być na przykład trudności z formułowaniem zdań przez podejrzanego w toku przesłuchania prowadzonego klasycznie w formie ustnej, wynikające z cech osobowościowych podejrzanego albo z wad wymowy (np. jąkanie się).

W toku postępowania przygotowawczego podejrzany może zażądać złożenia wyjaśnień na piśmie. Żądanie podejrzanego przyjmuje formę pisemną lub ustną, gdy składa on wniosek do protokołu w toku przesłuchania. Wniosek nie musi zawierać uzasadnienia.

Wniosek o złożenie wyjaśnień na piśmie może być składany kilkakrotnie i kilkakrotnie (w razie wyrażenia zgody na dokonanie tej czynności kilka razy) podejrzany będzie mógł formułować swoje wyjaśnienia na piśmie.

Ustawa nie zakreśla też terminu na złożenie takiego wniosku. Można złożyć go w każdym czasie, w toku przesłuchania, przed jego rozpoczęciem, a także po jego zakończeniu, pod warunkiem że będzie się to działo na etapie postępowania przygotowawczego.

Złożenie żądania warunkuje złożenie wyjaśnień na piśmie przez podejrzanego. Nie ma bowiem możliwości, aby złożenie wyjaśnień w takiej formie przeprowadzone było z urzędu.

W toku postępowania przygotowawczego obrońca podejrzanego może również zażądać złożenia wyjaśnień przez podejrzanego na piśmie. Obrońca jest w zakresie swoich działań niezależny od działań samego podejrzanego. Działa on jednak zawsze w interesie podejrzanego.

Żądanie obrońcy przyjmuje formę pisemną lub ustną, gdy składa on wniosek do protokołu w toku przesłuchania. Wniosek nie musi zawierać uzasadnienia.

Wniosek o złożenie wyjaśnień na piśmie może być składany kilkakrotnie i (w razie wyrażenia zgody na dokonanie tej czynności kilka razy) kilkakrotnie podejrzany będzie mógł formułować swoje wyjaśnienia na piśmie.

Ustawa nie zakreśla też terminu na złożenie takiego wniosku. Można złożyć go w każdym czasie, w toku przesłuchania, przed jego rozpoczęciem, a także po jego zakończeniu, pod warunkiem, że będzie się to działo na etapie postępowania przygotowawczego.

Złożenie żądania warunkuje złożenie wyjaśnień na piśmie przez podejrzanego. Nie ma bowiem możliwości, aby złożenie wyjaśnień w takiej formie przeprowadzone było z urzędu.