Chajec Stanisław, Opróżnienie bądź wyłączenie całości lub części budynku z użytkowania

Opróżnienie bądź wyłączenie całości lub części budynku z użytkowania

Przepis art. 68 p.b. stanowi podstawę do wydania decyzji nakazującej opróżnienie bądź wyłączenie z użytkowania budynku lub jego części przeznaczonego na pobyt ludzi, który bezpośrednio grozi zawaleniem.

Do przeprowadzenia postępowania w sprawie właściwy jest powiatowy inspektor nadzoru budowlanego, a w stosunku do obiektów budowlanych, o których mowa w art. 82 ust. 3 i 4 p.b., wojewódzki inspektor nadzoru budowlanego. Wszczęcie postępowania następuje z urzędu.

Stroną postępowania jest właściciel lub zarządca obiektu budowlanego, a więc podmioty, na których ciąży obowiązek utrzymywania obiektu budowlanego we właściwym stanie technicznym (por. wyrok NSA z dnia 6 lutego 2013 r., II OSK 1852/11, LEX nr 1358425).

Postępowanie wyjaśniające, których obligatoryjnym elementem są oględziny budynku, ma na celu określenie, czy budynek przeznaczony na pobyt ludzi bezpośrednio grozi zawaleniem. Ziszczenie się przesłanek ustawowych uzasadnia wydanie decyzji nakazującej opróżnienie budynku bądź jego wyłączenie z użytkowania. Nakazy, o których mowa, mogą dotyczyć całości lub części budynku.

W decyzji określa się termin opróżnienia bądź wyłączenia budynku z użytkowania, zarządza umieszczenie na budynku zawiadomienia o stanie zagrożenia bezpieczeństwa lub mienia oraz o zakazie jego użytkowania, a także zarządza się wykonanie doraźnych zabezpieczeń i usunięcie zagrożenia bezpieczeństwa ludzi lub mienia.

Nieprawidłowy stan techniczny budynku, oprócz możliwości zastosowania sankcji administracyjnej w postaci wydania nakazu opróżnienia budynku bądź wyłączenia go z użytkowania, może uzasadniać także pociągnięcie właściciela lub zarządcy obiektu do odpowiedzialności karnej. W myśl bowiem art. 91a p.b., kto nie spełnia, określonego w art. 61, obowiązku utrzymania obiektu budowlanego w należytym stanie technicznym, użytkuje obiekt w sposób niezgodny z przepisami lub nie zapewnia bezpieczeństwa użytkowania obiektu budowlanego, podlega grzywnie nie mniejszej niż 100 stawek dziennych, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku.

Stwierdzenie przez organ nadzoru budowlanego, że budynek przeznaczony na pobyt ludzi lub jego część jest w złym stanie technicznym i może grozić zawaleniem uzasadnia przeprowadzenie postępowania administracyjnego w sprawie zastosowania sankcji w postaci opróżnienia budynku bądź jego wyłączenia z użytkowania.

Wskazać należy, że sprawowanie nadzoru i kontroli nad przestrzeganiem przepisów prawa budowlanego należy do podstawowych obowiązków organów nadzoru budowlanego.

W przypadku zgłoszenia przez osoby trzecie do organów nadzoru budowlanego żądania przeprowadzenia postępowania, postępowanie to wszczynane jest z urzędu (podobnie w wyroku NSA z dnia 15 września 2011 r., II OSK 1346/10, LEX nr 965182).

Do przeprowadzenia postępowania w sprawie właściwy jest powiatowy inspektor nadzoru budowlanego, a w stosunku do obiektów budowlanych, o których mowa w art. 82 ust. 3 i 4 p.b., wojewódzki inspektor nadzoru budowlanego.

Wszczęcie postępowania następuje z urzędu.

O wszczęciu postępowania z urzędu organ zawiadamia stronę postępowania.

W sprawach dotyczących opróżnienia lub wyłączenia budynku z użytkowania stronami są jedynie właściciel i zarządca obiektu. Status stron nie przysługuje natomiast najemcom lokali (por. wyrok NSA z dnia 8 kwietnia 1998 r., IV SA 928/96, LEX nr 43366).

Wszczęcie postępowania stanowi podstawę do przeprowadzenia postępowania wyjaśniającego co do stanu technicznego obiektu budowlanego.