Krywan Tomasz, Opodatkowanie przychodów z kapitałów pieniężnych

Opodatkowanie przychodów z kapitałów pieniężnych

Procedura pozwala ustalić, czy dany rodzaj przychodów z kapitałów pieniężnych opodatkowany jest podatkiem dochodowym w formie ryczałtu, czy w ramach zeznania PIT-38.

Jednym ze źródeł przychodów są kapitały pieniężne (zob. art. 10 ust. 1 pkt 7 ustawy z 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.) – dalej u.p.d.o.f.). Przychody z tego źródła wymieniają przepisy art. 17 u.p.d.o.f. Przychody z kapitałów pieniężnych, zależnie od rodzaju, generują dochód opodatkowany na zasadach określonych przepisami art. 30b u.p.d.o.f. (w ramach zeznania PIT-38) albo dochód lub przychód opodatkowany w formie ryczałtu (na podstawie art. 30a ust. 1 u.p.d.o.f.).

Za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się:

1) odsetki od pożyczek;

2) odsetki od wkładów oszczędnościowych i środków na rachunkach bankowych lub w innych formach oszczędzania, przechowywania lub inwestowania, z zastrzeżeniem art. 14 ust. 2 pkt 5 u.p.d.o.f.;

3) odsetki (dyskonto) od papierów wartościowych;

4) dywidendy i inne przychody z tytułu udziału w zyskach osób prawnych faktycznie uzyskane z tego udziału;

5) przychody z tytułu udziału w funduszach kapitałowych, z zastrzeżeniem art. 17 ust. 1c u.p.d.o.f.;

6) należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, przychody z odpłatnego zbycia udziałów (akcji) oraz papierów wartościowych;

7) należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, przychody z realizacji praw wynikających z papierów wartościowych, o których mowa w art. 3 pkt 1 lit. b ustawy z 29.07.2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz.U. z 2023 r. poz. 646 ze zm.) - dalej u.o.i.f.;

8) przychody z odpłatnego zbycia prawa poboru, w tym również ze zbycia prawa poboru akcji nowej emisji przez pracowniczy fundusz emerytalny w imieniu członka funduszu;

9) przychody członków pracowniczych funduszy emerytalnych z tytułu przeniesienia akcji złożonych na rachunkach ilościowych do aktywów tych funduszy;

10) wartość wkładu określoną w statucie lub umowie spółki, a w razie ich braku wartość wkładu określoną w innym dokumencie o podobnym charakterze - w przypadku wniesienia do spółki albo do spółdzielni wkładu niepieniężnego; jeżeli jednak wartość ta jest niższa od wartości rynkowej tego wkładu albo wartość wkładu nie została określona w statucie, umowie albo innym dokumencie o podobnym charakterze, za przychód uważa się wartość rynkową takiego wkładu określoną na dzień przeniesienia własności przedmiotu wkładu niepieniężnego;

11) przychody z odpłatnego zbycia pochodnych instrumentów finansowych oraz z realizacji praw z nich wynikających;

12) przychody z odpłatnego zbycia waluty wirtualnej.

Opodatkowaniu na zasadach określonych przepisami art. 30b u.p.d.o.f. podlegają, po pierwsze, dochody uzyskane z odpłatnego zbycia papierów wartościowych, w tym akcji w spółkach akcyjnych. Dochody takie stanowi, co do zasady, różnica między sumą przychodów uzyskanych z tytułu odpłatnego zbycia papierów wartościowych a kosztami uzyskania przychodów, określonymi na podstawie art. 22 ust. 1f lub ust. 1g u.p.d.o.f. lub art. 23 ust. 1 pkt 38 u.p.d.o.f., z zastrzeżeniem art. 24 ust. 13 i 14 u.p.d.o.f. (zob. art. 30b ust. 2 pkt 1 u.p.d.o.f.). Wyjątkowo w przypadku odpłatnego zbycia udziałów (akcji) spółki kapitałowej powstałej w wyniku przekształcenia przedsiębiorcy będącego osobą fizyczną w jednoosobową spółkę kapitałową dochody takie stanowi różnica między przychodem uzyskanym z odpłatnego zbycia udziałów (akcji) spółki kapitałowej powstałej w wyniku przekształcenia przedsiębiorcy będącego osobą fizyczną w jednoosobową spółkę kapitałową a kosztami uzyskania przychodów, określonymi na podstawie art. 22 ust. 1ł u.p.d.o.f. (zob. art. 30b ust. 2 pkt 1 i 6 u.p.d.o.f.).