Krywan Tomasz, Ograniczenie wysokości zaliczanych do podatkowych KUP odpisów amortyzacyjnych dokonywanych od pojazdów samochodowych

Ograniczenie wysokości zaliczanych do podatkowych KUP odpisów amortyzacyjnych dokonywanych od pojazdów samochodowych

Procedura pozwala ustalić, czy i w jakim zakresie ma zastosowanie ograniczenie wysokości zaliczanych do podatkowych kosztów uzyskania przychodów odpisów amortyzacyjnych dokonywanych od pojazdów samochodowych.

Na podstawie art. 23 ust. 1 pkt 4 ustawy z 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.) – dalej u.p.d.o.f., oraz art. 16 ust. 1 pkt 4 ustawy z 15.02.1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz.U. z 2023 r. poz. 2805 ze zm.) – dalej u.p.d.o.p., nie uważa się za koszty uzyskania przychodów części odpisów amortyzacyjnych dokonywanych od niektórych samochodów osobowych.

Przepisy te mają zastosowanie również w przypadku amortyzacji samochodów osobowych użytkowanych na podstawie umów tzw. leasingu finansowego (tj. umów leasingu spełniających warunki określone w art. 23f u.p.d.o.f. oraz art. 17f u.p.d.o.p.). Jednakże w takich przypadkach część odsetkowa nie powiększa wartości początkowej przedmiotów leasingu jako środków trwałych leasingobiorcy (zob. przykładowo postanowienie Naczelnika Urzędu Skarbowego Warszawa-Targówek z 9.02.2006 r., 1437/ZI/423/451/DJW/06), a w konsekwencji przepisy art. 23 ust. 1 pkt 4 u.p.d.o.f. oraz art. 16 ust. 1 pkt 4 u.p.d.o.p. jej nie dotyczą.

Inaczej ma się rzecz w przypadku tzw. leasingu operacyjnego (tj. gdy odpisów amortyzacyjnych od samochodów będących przedmiotem leasingu dokonuje leasingodawca), gdyż w tym zakresie brak jest podobnych przepisów. W konsekwencji do rat leasingowych w przypadku tego rodzaju leasingu wskazane ograniczenie nie ma zastosowania. Potwierdzają to w udzielanych wyjaśnieniach organy podatkowe, czego przykładem może być interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 17.07.2015 r., IBPB-1-1/4511-88/15/ESZ). Czytamy w niej, że „jeżeli w istocie umowa leasingu operacyjnego, o której mowa we wniosku, spełnia wszystkie wymogi określone w cyt. art. 23b ww. ustawy, to Wnioskodawca będzie mógł zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów prowadzonej działalności gospodarczej całą wartość rat leasingowych, na wysokość których ma wpływ (jest jednym z elementów kalkulacji raty) wysokość składki ubezpieczeniowej oraz wydatki dot. przeglądu technicznego. Nie ma przy tym znaczenia ograniczenie wynikające z art. 23 ust. 1 pkt 4 u.p.d.o.f., bowiem w leasingu operacyjnym stroną umowy, która dokonuje odpisów amortyzacyjnych, jest leasingodawca, a nie leasingobiorca (Wnioskodawca)”.

Omawiane ograniczenie ma zastosowanie do odpisów amortyzacyjnych dokonywanych od wartości początkowej niektórych samochodów osobowych w rozumieniu art. 5a pkt 19a u.p.d.o.f. oraz art. 4a pkt 9a u.p.d.o.p. Przepisy te definiują samochód osobowy jako pojazd samochodowy w rozumieniu przepisów o ruchu drogowym o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony, konstrukcyjnie przeznaczony do przewozu nie więcej niż 9 osób łącznie z kierowcą, z wyjątkiem:

a) pojazdu samochodowego mającego jeden rząd siedzeń, który oddzielony jest od części przeznaczonej do przewozu ładunków ścianą lub trwałą przegrodą:

– klasyfikowanego na podstawie przepisów o ruchu drogowym do podrodzaju: wielozadaniowy, van lub

– z otwartą częścią przeznaczoną do przewozu ładunków,

b) pojazdu samochodowego, który posiada kabinę kierowcy z jednym rzędem siedzeń i nadwozie przeznaczone do przewozu ładunków jako konstrukcyjnie oddzielne elementy pojazdu,

c) pojazdu specjalnego, jeżeli z dokumentów wydanych zgodnie z przepisami o ruchu drogowym wynika, że dany pojazd jest pojazdem specjalnym, i jeżeli spełnione są również warunki zawarte w odrębnych przepisach, określone dla następujących przeznaczeń:

– agregat elektryczny/spawalniczy,

– do prac wiertniczych,

– koparka, koparko-spycharka,

– ładowarka,

– podnośnik do prac konserwacyjno-montażowych,

– żuraw samochodowy,

d) pojazdu samochodowego określonego w przepisach rozporządzenia Ministra Finansów z 27.03.2014 r. w sprawie pojazdów samochodowych uznawanych za wykorzystywane wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika (Dz.U. poz. 407), tj. pojazdu specjalnego o przeznaczeniu „pogrzebowy” albo pojazdu specjalnego o przeznaczeniu „bankowóz” typu A lub B, jeżeli pojazdy te mają jeden rząd siedzeń albo ich dopuszczalna masa całkowita jest większa niż 3 tony.

Zob. również procedura Samochód osobowy – pojęcie.