Klimkiewicz-Deplano Katarzyna, Obowiązek podatkowy w VAT u małych podatników korzystających z metody kasowej

Obowiązek podatkowy w VAT u małych podatników korzystających z metody kasowej

Procedura odnosi się do zagadnienia ustalania obowiązku podatkowego w VAT u małych podatników.

Podatnik posiadający status małego podatnika, czyli podatnika podatku od towarów i usług:

1) u którego wartość sprzedaży (wraz z kwotą podatku) nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej równowartości 1.200.000 euro, lub

2) prowadzącego przedsiębiorstwo maklerskie, zarządzającego funduszami inwestycyjnymi, zarządzającego alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi, będącego agentem, zleceniobiorcą lub inną osobą świadczącą usługi o podobnym charakterze, z wyjątkiem komisu - jeżeli kwota prowizji lub innych postaci wynagrodzenia za wykonane usługi (wraz z kwotą podatku) nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej równowartości 45.000 euro

- przy czym przeliczenia kwot wyrażonych w euro dokonuje się według średniego kursu euro ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski na pierwszy dzień roboczy października poprzedniego roku podatkowego, w zaokrągleniu do 1.000 zł, ma prawo wyboru metody kasowej rozliczeń, która w istocie sprowadza się do umożliwienia małemu podatnikowi zadeklarowania obowiązku podatkowego z chwilą otrzymania zapłaty. Należy jednak podkreślić, iż wybór metody kasowej jest prawem, a nie obowiązkiem małego podatnika.

Zgodnie z art. 99 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2024 r. poz. 361 z późn. zm.) - dalej u.p.t.u., mały podatnik decydując o wyborze metody kasowej, podejmuje jednocześnie decyzję o tym, iż deklaracje podatkowe (dla VAT) będzie składał kwartalnie.

Warunkiem zastosowania metody kasowej jest zawiadomienie przez małego podatnika chcącego stosować metodę kasową, urzędu skarbowego właściwego ze względu na miejsce wykonywania czynności, a w przypadku gdy czynności wykonywane są na terenie więcej niż jednego urzędu - właściwego ze względu na miejsce siedziby lub zamieszkania podatnika. Ustawodawca nie uzależnia możliwości zastosowania metody kasowej od zgody naczelnika urzędu skarbowego - dokonanie zawiadomienia jest wystarczające. Jednocześnie forma tego zawiadomienia nie została określona - należy więc przyjąć, iż wymagana jest forma pisemna zawierająca wyraźną i jednoznaczną informację o dokonanym przez podatnika wyborze metody kasowej. Zgodnie z omawianą regulacją zawiadomienia należy dokonać w terminie do końca miesiąca poprzedzającego okres, za który podatnik będzie stosował metodę kasową. Należy przyjąć, iż metoda kasowa stosowana jest od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano przedmiotowego zawiadomienia (zob. T. Michalik, VAT. Komentarz, wyd. 9, Warszawa 2013).