Skibińska Małgorzata, Obliczanie składki zdrowotnej przedsiębiorców rozliczających się na zasadach ogólnych (skala podatkowa) oraz podatkiem liniowym

Obliczanie składki zdrowotnej przedsiębiorców rozliczających się na zasadach ogólnych (skala podatkowa) oraz podatkiem liniowym

Od 1.01.2022 r. sposób ustalania składki zdrowotnej uzależniony jest od tego, jaką podmiot prowadzący działalność przyjął formę opodatkowania. Istotne jest, czy do przychodów z działalności stosuje się opodatkowanie na zasadach ogólnych, ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, czy też kartę podatkową. W przypadku osób, które prowadzą pozarolniczą działalność gospodarczą i do przychodów z tej działalności stosują opodatkowanie na zasadach ogólnych wprowadzona została zasada rocznego rozliczenia składki na ubezpieczenie zdrowotne. Składki obliczane są co miesiąc od miesięcznej podstawy wymiaru, ale po zakończeniu roku ustala się dodatkowo wysokość składki rocznej od rocznej podstawy jej wymiaru.

Każdy przedsiębiorca, który zamierza rozpocząć działalność, musi wybrać formę opodatkowania, w jakiej będzie się rozliczał z podatku dochodowego. Do form opodatkowania należą:

– podatek dochodowy na zasadach ogólnych, czyli według skali podatkowej,

– podatek liniowy,

– ryczałt od przychodów ewidencjonowanych,

– karta podatkowa (niedostępna dla podatników od 2022 r., tylko Ci, którzy korzystali z tej formy opodatkowania w 2021 r. mogą ją kontynuować).

Przedsiębiorca opodatkowany według skali podatkowej lub opłacający podatek liniowy za każdy miesiąc podlegania ubezpieczeniu wpłaca składkę zdrowotną naliczoną od podstawy wymiaru stanowiącej dochód z działalności gospodarczej uzyskany w miesiącu poprzedzającym miesiąc, za który jest opłacana składka.

Dochód ten ustala się jako różnicę między osiągniętymi przychodami w rozumieniu ustawy z 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2021 r. poz. 1128 ze zm.) – dalej u.p.d.o.f. a poniesionymi kosztami uzyskania tych przychodów w rozumieniu tej ustawy, który pomniejsza o kwotę składek społecznych opłaconych w tym miesiącu, jeżeli nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów. Powyższe wynika z art. 81 ust. 2c u.ś.o.z., zgodnie z którym za każdy miesiąc podlegania ubezpieczeniu przedsiębiorca opodatkowany na zasadach ogólnych wpłaca składkę na ubezpieczenie zdrowotne od miesięcznej podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne stanowiącej dochód z działalności gospodarczej uzyskany w miesiącu poprzedzającym miesiąc, za który opłacana jest składka, ustalony w następujący sposób:

1) dochód za pierwszy miesiąc podlegania ubezpieczeniu w roku składkowym jest ustalany jako różnica między osiągniętymi przychodami w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych a poniesionymi kosztami uzyskania tych przychodów w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych;

2) dochód ustalony w sposób, o którym mowa w pkt 1, jest pomniejszany o kwotę składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe opłaconych w tym miesiącu, jeżeli nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów;

3) dochód za kolejne miesiące ustala się jako różnicę między sumą przychodów w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, osiągniętych od początku roku, i sumą kosztów uzyskania tych przychodów w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, poniesionych od początku roku;

4) dochód ustalony w sposób, o którym mowa w pkt 3, jest pomniejszany o sumę dochodów ustalonych za miesiące poprzedzające i o różnicę między sumą składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe, zapłaconych od początku roku, a sumą składek odliczonych w poprzednich miesiącach; dochód nie jest pomniejszany o składki, które zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów;

5) przy obliczaniu dochodów, o których mowa w pkt 1 i 3, stosuje się art. 24 ust. 1–2b u.p.d.o.f. i nie uwzględnia się przychodów niepodlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym innych niż określone w art. 21 ust. 1 pkt 63a, 63b, 152–154 u.p.d.o.f.; w przypadku osób prowadzących podatkową księgę przychodów i rozchodów dochód, o którym mowa w pkt 1 i 3, ustala się z uwzględnieniem art. 44 ust. 2 zdanie drugie u.p.d.o.f.