Stefański Ryszard A., Nałożenie kary pieniężnej za nieusprawiedliwione niestawiennictwo obrońcy lub pełnomocnika

Nałożenie kary pieniężnej za nieusprawiedliwione niestawiennictwo obrońcy lub pełnomocnika

Kary porządkowe mają na celu zabezpieczenie prawidłowego toku procesu przez wymuszenie spełnienia określonych obowiązków procesowych; chodzi przede wszystkim o obowiązki dowodowe. Karę pieniężną wymierza się w razie:

a) nieusprawiedliwionego niestawiennictwa na wezwanie organu prowadzącego postępowanie,

b) wydalenia się bez zezwolenia tego organu z miejsca czynności przed jej zakończeniem.

Kara pieniężna może być wymierzona świadkowi biegłemu, tłumaczowi lub specjaliście, a wyjątkowo obrońcy i pełnomocnikowi. Niedopuszczalne jest jej orzeczenie wobec członka składu orzekającego (sędziego, ławnika) lub strony (oskarżyciela publicznego, oskarżyciela posiłkowego, oskarżyciela prywatnego, powodu cywilnego i oskarżonego).

Jest ona wymierzana niezależnie od tego, czy istnieje możliwość wyegzekwowania obowiązku procesowego, jest bowiem reakcją na określone zachowanie danej osoby, niezgodne z ustawowym obowiązkiem.

Orzeczenie kary porządkowej jest uzależnione od nieusprawiedliwionego niestawiennictwa lub oddalenia się bez zezwolenia. Niestawiennictwo może być usprawiedliwione chorobą lub innymi okolicznościami, np. udziałem w pogrzebie osoby bliskiej. Warunkiem wymierzenia tej kary z powodu niestawiennictwa, jest prawidłowe doręczenie wezwania i nieusprawiedliwienie swej absencji.

Słusznie zauważa się, że Nie można stosować sankcji za nieusprawiedliwione niestawiennictwo, gdy niestawający na wezwanie usprawiedliwia to wedle odpowiednich przepisów, póki nie ustali się, że usprawiedliwienie na wiarę nie zasługuje (post. SA w Krakowie z 11 marca 1999 r., II AKz 64/99, KZS 1999, nr 3, poz. 19).

W przypadku nieusprawiedliwionego niestawiennictwa obrońcy lub pełnomocnika w postępowaniu przygotowawczym, prokurator może złożyć wniosek o nałożenie kary pieniężnej do sądu rejonowego, w którego okręgu prowadzone jest postępowanie.