Piaskowska Olga Maria, Nadanie klauzuli wykonalności przeciwko lub na rzecz następcy prawnemu

Nadanie klauzuli wykonalności przeciwko lub na rzecz następcy prawnemu

Na ten temat patrz:

Nadanie klauzuli wykonalności na wniosek wierzyciela,

Złożenie wniosku o nadanie klauzuli wykonalności przeciwko dłużnikowi (orzeczeniu sądowemu, ugodzie sądowej oraz ugodzie zawartej przed mediatorem),

Złożenie wniosku o nadanie klauzuli wykonalności przeciwko lub na rzecz osoby innej niż wskazana w tytule egzekucyjnym,

Złożenie wniosku o wydanie tytułu wykonawczego w miejsce utraconego,

Złożenie wniosku o nadanie klauzuli wykonalności orzeczeniu sądu administracyjnego oraz innym tytułom egzekucyjnym

Każdy tytuł egzekucyjny określa wierzyciela i dłużnika. Możliwe jest, iż po wydaniu tytułu egzekucyjnego nastąpi zmiana podmiotowa po jednej albo obu stronach. W takiej sytuacji (kontynuowanie postępowania egzekucyjnego) niezbędne jest nadanie klauzuli wykonalności na rzecz następcy prawnego wierzyciela lub dłużnika.

W myśl art. 788 § 1 i 2 k.p.c., jeżeli uprawnienie lub obowiązek po powstaniu tytułu egzekucyjnego lub w toku sprawy przed wydaniem tytułu przeszły na inną osobę, sąd nada klauzulę wykonalności na rzecz lub przeciwko tej osobie, gdy przejście to będzie wykazane dokumentem urzędowym lub prywatnym z podpisem urzędowo poświadczonym. Za przejście uprawnień lub obowiązków, o których mowa w paragrafie poprzedzającym, uważa się również zmiany w prawie rozporządzania mieniem wywołane ustanowieniem zarządcy masy majątkowej, kuratora spadku lub wykonawcy testamentu, jak również wygaśnięciem funkcji tych osób.

Przywołany przepis stosuje się odpowiednio do nabywcy przedsiębiorstwa lub gospodarstwa rolnego, jeżeli tytuł egzekucyjny stał się prawomocny przed nabyciem (art. 789 k.p.c.).

W myśl art. 55⁴ k.c. nabywca przedsiębiorstwa lub gospodarstwa rolnego jest odpowiedzialny solidarnie ze zbywcą za jego zobowiązania związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa lub gospodarstwa, chyba że w chwili nabycia nie wiedział o tych zobowiązaniach, mimo zachowania należytej staranności. Warunkiem stosowania tego przepisu jest nabycie przedsiębiorstwa lub gospodarstwa rolnego w całości, stosownie do definicji tych pojęć zawartych w art. 55¹ i 55³ k.c. Odpowiedzialność nabywcy ogranicza się do wartości nabytego przedsiębiorstwa lub gospodarstwa rolnego według stanu z chwili nabycia, a według cen z chwili zaspokojenia wierzyciela.

Wierzyciel powinien udowodnić następstwo prawne za pomocą środków dowodowych, o których mowa w art. 788 k.p.c., tj. dokumentu urzędowego lub prywatnego z podpisem urzędowo poświadczonym. Nie może on zatem skorzystać z innych środków dowodowych, tj. np. za pomocą zeznań świadków.

Wymóg przekazania przejścia uprawnienia lub obowiązku za pomocą dokumentów urzędowych oznacza co do zasady konieczność przedłożenia ich oryginałów. Jak wskazał Sąd Najwyższy, odstępstwo od tej zasady jest możliwe przy odpowiednim zastosowaniu art. 129 § 2 k.p.c., i stwierdził, że kopia odpisu z Krajowego Rejestru Sądowego, poświadczona za zgodność z oryginałem przez pełnomocnika wnioskodawcy będącego radcą prawnym, może stanowić podstawę nadania klauzuli wykonalności na rzecz następcy prawnego wierzyciela na podstawie art. 788 § 1 k.p.c. (por. uchwały SN: z dnia 21 grudnia 2010 r., III CZP 94/10 i III CZP 98/10 (Biul. SN 2010, nr 12, poz. 12).