Bełczącki Robert Marek, Nadanie klauzuli wykonalności europejskiemu nakazowi zapłaty, pochodzącemu spoza Rzeczpospolitej Polskiej

Procedury
Status:  Nieaktualna
Wersja od: 1 stycznia 2012 r. do: 9 stycznia 2015 r.
Autorzy:

Nadanie klauzuli wykonalności europejskiemu nakazowi zapłaty, pochodzącemu spoza Rzeczpospolitej Polskiej

Nadanie klauzuli wykonalności europejskiemu nakazowi zapłaty, pochodzącemu spoza Rzeczpospolitej Polskiej

Nadanie klauzuli wykonalności europejskiemu nakazowi zapłaty, pochodzącemu spoza Rzeczpospolitej Polskiej

W myśl art. 19 rozporządzenia (WE) nr 1896/2006 europejski nakaz zapłaty, który stał się wykonalny w innym państwie członkowskim UE, wykonywany jest w Rzeczpospolitej Polskiej bez potrzeby stwierdzania wykonalności. Wykonanie takiego nakazu nie wymaga uzyskania zezwolenia sądu krajowego (exequatur) ani na podstawie przepisów prawa wspólnotowego (por. art. 38 i nast. rozporządzenia Rady (WE) nr 44/2001), ani tym bardziej na podstawie art. 1150-1152 k.p.c. (por. art. 11536 k.p.c.).

Funkcję exequatur spełniają natomiast postępowanie z wniosku o ponowne zbadanie nakazu według art. 20 rozporządzenia (WE) nr 1896/2006, odbywające się w państwie pochodzenia nakazu, oraz krajowe postępowanie o odmowę wykonania nakazu przewidziane w art. 22 rozporządzenia (WE) nr 1896/2006 w zw. z art. 8403 k.p.c.

Według art. 21 ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 1896/2006 europejski nakaz zapłaty, który stał się wykonalny w innym państwie członkowskim UE, wykonywany jest na takich samych warunkach, jak orzeczenie krajowe. W myśl art. 11534 k.p.c. nakaz taki stanowi tytuł egzekucyjny i podlega wykonaniu po nadaniu klauzuli wykonalności, podobnie jak orzeczenia sądów krajowych.

Rozporządzenie (WE) nr 1896/2006 nie znajduje zastosowania wobec Królestwa Danii (art. 2 ust. 3 rozporządzenia).

Nadanie klauzuli wykonalności europejskiemu nakazowi zapłaty, pochodzącemu spoza Rzeczpospolitej Polskiej sąd pierwszej instancji przewodniczący skład orzekający sąd pierwszej instancji przewodniczący skład orzekający badanie wniosku ze względu na wymagania formalne i fiskalne skierowanie wniosku na posiedzenie niejawne celem rozpoznania zwrot wniosku usuwanie braków formalnych i fiskalnych wniosku badanie właściwości sądu do nadania klauzuli wykonalności skierowanie wniosku na posiedzenie niejawne celem przekazania czy dołączone do wniosku dokumenty pozwalają na nadanie klauzuli wykonalności zgodnie z żądaniem? postanowienie oddalające wniosek czy ocena przewodniczącego jest trafna? przekazanie wniosku sądowi właściwemu postanowienie o nadaniu klauzuli wykonalności europejskiemu nakazowi zapłaty wnioskodawca wnioskodawca potrzeba przeprowadzenia egzekucji na podstawie europejskiego nakazu zapłaty pochodzącego spoza Rzeczpospolitej Polskiej możliwy przebieg postępowania zgłoszenie wniosku o nadanie klauzuli wykonalności na podstawie art. 11534 k.p.c. zaniechanie zgłoszenia wniosku o nadanie klauzuli wykonalności na podstawie art. 11534 k.p.c. nie spełnia wymagań spełnia wymagania tak nie nieusunięte usunięte niewłaściwy właściwy tak nie

Krok: potrzeba przeprowadzenia egzekucji na podstawie europejskiego nakazu zapłaty pochodzącego spoza Rzeczpospolitej Polskiej

W myśl art. 21 ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 1896/2006 wykonanie europejskiego nakazu zapłaty, po uprzednim stwierdzeniu w państwie pochodzenia wykonalności nakazu według art. 18 rozporządzenia, odbywa się według prawa krajowego państwa wykonania, o ile nie pozostaje ono w sprzeczności z przepisami rozporządzenia.

Art. 22 ust. 2 rozporządzenia gwarantuje wierzycielowi, że nakaz nie będzie przedmiotem merytorycznej kontroli w państwie wykonania.

Badaniu w państwie wykonania nie będzie podlegać także stwierdzenie wykonalności nakazu w państwie pochodzenia.

Krok: zgłoszenie wniosku o nadanie klauzuli wykonalności na podstawie art. 11534 k.p.c.

Legitymacja do zgłoszenia wniosku o nadanie klauzuli wykonalności według art. 11534 k.p.c. przysługuje wierzycielowi. Natomiast legitymowanym biernie jest dłużnik. Status wierzyciela oraz dłużnika ustala się jedynie w oparciu o treść nakazu. Ewentualne następstwo prawne po stronie wierzyciela nie podlega badaniu w państwie wykonania, podobnie jak nie wchodzi w rachubę możliwość nadania klauzuli wykonalności przeciwko osobom innym niż dłużnik, niewymienionym w treści nakazu. Wykonanie nakazu w państwie wykonania nie może bowiem wykraczać poza granice stwierdzenia jego wykonalności w państwie pochodzenia, gdzie kwestie następstwa prawnego po stronie wierzyciela oraz kręgu osób ponoszących odpowiedzialność wraz z dłużnikiem mogą być oceniane. Wprawdzie rozporządzenie (WE) nr 1896/2006 nie zawiera odpowiednika art. 11 rozporządzenia (WE) nr 805/2004, w którym upatruje się przeszkody do dokonywania jakichkolwiek ustaleń w tym przedmiocie (K. Weitz, Europejski tytuł egzekucyjny dla roszczeń bezspornych, Warszawa 2009, s. 362), niemniej przyjmuje się, że stwierdzenie wykonalności nakazu na podstawie art. 18 rozporządzenia (WE) nr 1896/2006 ma skutek konstytutywny, gdy chodzi o egzekucję nakazu w państwie wykonania (por. P. Grzegorczyk, Automatyczna wykonalność orzeczeń sądowych w sprawach cywilnych w Unii Europejskiej - geneza, stan obecny i perspektywy [w:] Europejskie prawo procesowe cywilne i kolizyjne, red. P. Grzegorczyk, K. Weitz, Warszawa 2012, s. 149).

Z wnioskiem mającym na celu wykonanie nakazu wystąpić można jednocześnie w więcej niż jednym państwie członkowskim UE.

Wniosek może dotyczyć całości lub części nakazu.

W myśl art. 11535 k.p.c. wniosek kieruje się do sądu rejonowego właściwości ogólnej dłużnika, a jeżeli właściwości takiej nie można ustalić - do sądu rejonowego, w którego okręgu zostanie wszczęta egzekucja.

Wniosek spełniać musi wymagania przewidziane dla pisma procesowego (art. 126 i 128 w zw. z art. 13 § 2 k.p.c.). Nie wyklucza się jednak złożenia wniosku w formie ustnej do protokołu (art. 760 § 1 k.p.c.).

Wnioskodawca nie ma obowiązku wskazywania adresu do doręczeń w okręgu sądu, do którego składa wniosek, ani wskazywania pełnomocnika do doręczeń w tym okręgu (obowiązek taki przewiduje art. 40 rozporządzenia Rady (WE) 44/2001). Stosowanie art. 11355 § 2 k.p.c. jest więc wyłączone w odniesieniu do wnioskodawcy, którego miejsce zamieszkania lub zwykłego pobytu znajduje się w obszarze prawnym Unii Europejskiej.

Według art. 21 ust. 2 rozporządzenia (WE) nr 1896/2006 (w postępowaniu o nadanie klauzuli wykonalności na podstawie art. 11534 k.p.c. sąd jest organem egzekucyjnym, o którym mowa w art. 21 ust. 2 rozporządzenia) do wniosku wierzyciel powinien dołączyć odpis nakazu, którego wykonalność została stwierdzona w państwie pochodzenia, co oznacza także konieczność dołączenia odpisu stwierdzenia wykonalności z wykorzystaniem formularza stanowiącego załącznik nr VII rozporządzenia, spełniające wymagania niezbędne do ustalenia ich autentyczności według prawa państwa pochodzenia, a w razie potrzeby ich tłumaczenie na język polski. Ze względu na standaryzację nakazu oraz stwierdzenia wykonalności w państwie pochodzenia (załączniki nr V i VII rozporządzenia), potrzeba przedstawienia tłumaczenia zwykle nie wystąpi.

Wspomniane dokumenty nie wymagają legalizacji ani innych podobnych formalności, w tym apostille przewidzianej w Konwencji znoszącej wymóg legalizacji zagranicznych dokumentów urzędowych, sporządzonej w Hadze dnia 5 października 1961 r., Dz. U. z 2005 r. Nr 112, poz. 938.

Przedłożenie wymaganych dokumentów stanowi merytoryczną przesłankę uwzględnienia wniosku, stąd brak tych dokumentów ostatecznie prowadzić będzie do oddalenia wniosku.

Wniosek nie podlega opłacie sądowej, skoro w myśl art. 21 ust. 1 rozporządzenia europejski nakaz zapłaty, wykonalny w państwie pochodzenia, podlega wykonaniu na takich samych warunkach, jak krajowy nakaz zapłaty, a według art. 71 pkt 1 u.k.s.c. od wniosku o nadanie klauzuli wykonalności krajowemu nakazowi zapłaty nie pobiera się opłaty sądowej. Wymagane jest jedynie uiszczenie opłaty kancelaryjnej (art. 77 u.k.s.c.).

Z art. 21 ust. 3 rozporządzenia wynika zakaz obciążania wnioskodawcy kaucją aktoryczną (por. art. 1119 k.p.c.).