Daszczuk Paweł, Łączenie przez przejęcie spółki z o.o. przez spółkę z o.o.

Łączenie przez przejęcie spółki z o.o. przez spółkę z o.o.

Spółki kapitałowe mogą się łączyć między sobą w dowolnych konfiguracjach. Łączyć się między sobą mogą zarówno spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, proste spółki akcyjne, jak i spółki akcyjne (połączenie jednorodne). Mogą się również łączyć między sobą spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z prostymi spółkami akcyjnymi bądź ze spółkami akcyjnymi (połączenie niejednorodne).

Przepisy k.s.h. wyłączają jednak możliwość łączenia się spółki w likwidacji, która rozpoczęła podział majątku oraz spółki w upadłości. Oznacza to, że spółka może być łączona w postępowaniu likwidacyjnym między otwarciem likwidacji a podziałem majątku (A. Kidyba, Komentarz aktualizowany do art. 491 k.s.h., LEX/el.). W tej sytuacji czynności związane z połączeniem dokonywać będzie nie zarząd, ale likwidator.

Połączenie spółek z o.o. może być dokonane:

1) przez przeniesienie całego majątku spółki z o.o. (przejmowanej) na inną spółkę z o.o. (przejmującą) za udziały, które spółka przejmująca przyznaje wspólnikom spółki przejmowanej (łączenie się przez przejęcie) - inkorporacja;

2) przez zawiązanie spółki kapitałowej, na którą przechodzi majątek wszystkich łączących się spółek z o.o. za udziały albo akcje nowej spółki (łączenie się przez zawiązanie nowej spółki) - fuzja.

Niniejsza procedura dotyczy łączenia się spółek z o.o. przez przejęcie spółki z o.o. (przejmowanej) przez inną spółkę z o.o. (przejmującą). Na spółkę przejmującą przechodzi majątek spółki przejmowanej. Jednocześnie wspólnicy spółki przejmowanej otrzymują udziały spółki przejmującej i stają się jej wspólnikami (łączenie się przez przejęcie, inkorporacja). W wyniku inkorporacji dotychczas istniejąca spółka przejmowana przestaje istnieć.

W procesie łączenia się spółek wyróżnia się trzy zasadnicze fazy: fazę czynności przygotowawczych, fazę czynności właścicielskich oraz fazę rejestracji i ogłoszenia o dokonaniu połączenia (A. Witosz, Łączenie, podział i przekształcenia spółek handlowych, Warszawa 2013, s. 93–94).

Pierwszą fazą w procesie łączenia się spółek jest faza czynności przygotowawczych. Do czynności przygotowawczych możemy zaliczyć: sporządzenie planu połączenia wraz z wymaganymi załącznikami (art. 498–499 k.s.h.), zgłoszenie planu do rejestru i ogłoszenie planu połączenia (art. 500 k.s.h.), przygotowanie sprawozdania uzasadniającego połączenie (art. 501 k.s.h.), poddanie planu weryfikacji biegłych (art. 502–503 k.s.h.), przedstawienie dokumentów połączeniowych i zawiadomienie wspólników (art. 504–505 k.s.h.) - A. Kidyba, Komentarz aktualizowany do art. 498 k.s.h., LEX/el.

Etap czynności przygotowawczych rozpoczyna się od pisemnego uzgodnienia planu połączenia między łączącymi się spółkami z o.o. Plan połączenia jest wynikiem ustaleń prowadzonych przez zarządy spółki przejmującej i przejmowanej, a często także wynikiem ustaleń dokonywanych ze wspólnikami łączących się spółek ze względu na to, że w wyniku połączenia spółek dochodzi do zmiany struktury właścicielskiej. Teoretycznie można sobie wyobrazić, że zarząd bez udziału wspólników sporządza i uzgadnia z innym zarządem plan połączenia, jednakże gdy nie będzie w tym zakresie współpracy ze wspólnikami, cała koncepcja może się okazać nie do zaakceptowania na etapie podejmowania uchwał (A. Kidyba, Komentarz aktualizowany do art. 498 k.s.h., LEX/el.).

Plan połączenia należy rozumieć raczej jako rodzaj porozumienia między uczestnikami, które stwierdza jedynie możliwość złożenia w przyszłości oświadczenia woli wywołującego określone w treści planu skutki prawne (tak A. Kidyba, Komentarz aktualizowany do art. 498 k.s.h., LEX/el.) Przyjmuje się, że plan połączenia nie jest czynnością prawną, ale czynnością faktyczną w zakresie prowadzenia spraw spółki (tak A. Kidyba, Komentarz aktualizowany do art. 498 k.s.h., LEX/el.).

Przepis art. 498 k.s.h. stanowi, że plan połączenia wymaga pisemnego uzgodnienia nie określając jednak skutków prawnych niedochowania formy pisemnej. Ze względu na to, że plan połączenia nie jest czynności prawną nie mają tu zastosowania przepisy dotyczące formy czynności prawnych (art. 73–81 k.c.). Z uwagi na obowiązek zgłoszenia planu połączenia do sądu rejestrowego, niezachowanie formy pisemnej planu spowoduje, że połączenie nie będzie mogło odnieść skutku.