Kostrzewa Piotr, Kontrola umów o dzieło przez ZUS

Kontrola umów o dzieło przez ZUS

Kontrolą ZUS może być objęta m.in. zgłaszanie do ubezpieczeń społecznych oraz prawidłowość i rzetelność obliczania, potrącania i opłacania składek. W tym zakresie ZUS może kontrolować zawarte przez płatnika składek umowy o dzieło w celu ustalenia, czy przedmiotowe umowy nie mają w istocie charakteru umów o pracę bądź umów zlecenia lub innych umów o świadczenie usług, do których zgodnie z k.c. stosuje się przepisy dotyczące zlecenia.

Płatnik składek, który błędnie zawarł umowy o dzieło a tym samym nie odprowadził od nich odpowiednich składek na ubezpieczenia społeczne, naraża się na negatywne konsekwencje.

Płatnik składek ma obowiązek:

1. opłacić zaległe składki wraz z odsetkami za zwłokę;

2. złożyć w ZUS stosowne dokumenty zgłoszeniowe i dokumenty rozliczeniowe;

3. naraża się na karę grzywny - ten kto nie dopełnia obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne w przewidzianym przepisami terminie lub nie dopełnia obowiązku przesyłania deklaracji rozliczeniowych oraz imiennych raportów miesięcznych w przewidzianym terminie, podlega karze grzywny do 5.000 zł.

4. naraża się na konieczność opłacenia dodatkowej opłaty - ZUS może wymierzyć płatnikowi składek dodatkową opłatę do wysokości 100% nieopłaconych składek, chyba że za ten sam czyn płatnik składek został skazany prawomocnym wyrokiem sądu.

Kontrolą ZUS może być objęta m.in. zgłaszanie do ubezpieczeń społecznych oraz prawidłowość i rzetelność obliczania, potrącania i opłacania składek. W tym zakresie ZUS może kontrolować zawarte przez płatnika składek umowy o dzieło w celu ustalenia, czy przedmiotowe umowy nie mają w istocie charakteru umów o pracę bądź umów zlecenia lub innych umów o świadczenie usług, do których zgodnie z k.c. stosuje się przepisy dotyczące zlecenia.

ZUS może kontrolować zawarte przez płatnika składek umowy o dzieło w celu ustalenia, czy przedmiotowe umowy nie mają w istocie charakteru umów o pracę bądź umów zlecenia lub innych umów o świadczenie usług, do których zgodnie z k.c. stosuje się przepisy dotyczące zlecenia. Przychód z tytułu umowa o dzieło, która nie została zawarta z pracodawcą, z którym przyjmujący zamówienia pozostaje w stosunku pracy i w ramach której przyjmujący zamówienie nie wykonuje pracę na rzecz pracodawcy, z którym pozostaje w stosunku pracy, jest wolny od składek na ubezpieczenie społeczne i ubezpieczenie zdrowotne. Inaczej jest z przychodem ze stosunku pracy, czy też przychodem z tytułu umowy zlecenia lub innej umowy o świadczenie usług, który co do zasady podlega uwzględnieniu w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne.

Nazwa umowy sama przez się nie przesądza o jej charakterze. Stąd też inspektor kontroli ZUS w celu ustalenia, czy dana umowa o dzieło jest taką w istocie bada jej treść oraz sposób jej faktycznego wykonywania. Umowa o dzieło należy do umów rezultatu, co oznacza, że przedmiotem tej umowy jest osiągnięcia przez przyjmującego zamówienia konkretnego, indywidualnie oznaczonego wytworu, tj. dzieła, które może mieć postać zarówno materialną, jak i niematerialną. Dzieło, do którego powstania powinno doprowadzić wykonanie umowy o dzieło powinno być zdefiniowane w momencie zawierana tej umowy. W wypadku umowy o dzieło niezbędne jest zatem, aby starania przyjmującego zamówienie doprowadziły w przyszłości do konkretnego, indywidualnie oznaczonego rezultatu.

Ważne!

Przedmiotu umowy o dzieło nie może stanowić wykonanie określonej czynności (szeregu powtarzających się czynności), bez względu na to, jaki rezultat czynność ta przyniesie .

Czynnościami błędnie kwalifikowanymi jako dzieło są często:

– przeprowadzenie cyklu wykładów (zajęć dydaktycznych), które nie mają charakteru wykładu naukowego,

– przeprowadzenie zajęć terapeutycznych w ramach programu rehabilitacyjnego, przeprowadzeniu egzaminów na kursach operatorów maszyn budowlano - drogowych,

– wykonanie badań USG,

– wykonanie prac spawalniczych,

– przeprowadzenie wykładów z rachunkowości i analizy ekonomicznej, przeprowadzenia cyklu zajęć dydaktycznych z języka obcego itp.

Takie czynności nie mogą stanowić przedmiotu umowy o dzieło!

W odróżnieniu od umowy o dzieło, w umowie zlecenia (umowie o świadczenie usług) przyjmujący zamówienie nie bierze na siebie ryzyka pomyślnego wyniku spełnianej czynności. Wystarczy, że starannie wykonuje swoją pracę.