Niewiadomski Zygmunt, Formy przeprowadzenia konsultacji społecznych projektu aktu planistycznego lub jego zmiany

Formy przeprowadzenia konsultacji społecznych projektu aktu planistycznego lub jego zmiany

Jedną z podstawowych zasad planowania przestrzennego jest udział społeczeństwa w procedurach sporządzenia lub zmiany aktów planistycznych. Stąd organ procedujący projekt aktu planistycznego lub jego zmiany ustalając sposoby, miejsca i terminy prowadzenia konsultacji społecznych zobligowany jest kierować się zasadą zapewnienia aktywnego udziału w konsultacjach społecznych możliwie szerokiego grona interesariuszy. W związku z tym konsultacje społeczne winne być organizowane po godzinach pracy oraz w miejscach przystosowanych do potrzeb osób ze szczególnymi potrzebami, z poszanowaniem jawności i sprawności postępowania, a jednocześnie, z użyciem informacji opracowanych w niespecjalistycznym języku. Celem przeprowadzenia konsultacji społecznych jest zrozumienie przez interesariuszy efektów, do których prowadzi sporządzanie procedowanego aktu planowania przestrzennego.

Ustawodawca nowelizując ustawę o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym rozszerza katalog możliwych form przeprowadzania konsultacji społecznych procedowanego aktu planistycznego. Przedmiotem konsultacji społecznych jest projekt aktu planistycznego.

Podkreślić należy, iż ustanowiony w przepisie art. 8i ust. 1 u.p.z.p. katalog form przeprowadzenia konsultacji społecznych nie jest katalogiem zamkniętym. „W ust. 2 art. 8i określono minimalny zakres form, z których należy skorzystać, przeprowadzając konsultacje. Zgodnie z tymi przepisami obowiązkowo należy: zbierać uwagi do projektu, odbyć przynajmniej jedno spotkanie pozwalające na prezentację projektu i dyskusję nad ustaleniami oraz przeprowadzić dowolną, przynajmniej jedną z form, o których mowa w ust. 1 pkt 3, 4 lub 5 (art. 8i u.p.z.p.)” (vide T. Filipowicz [w:] Planowanie i zagospodarowanie przestrzenne. Komentarz, wyd. IV, red. A. Plucińska-Filipowicz, M. Wierzbowski, Warszawa 2024, art. 8(i).). Organ procedujący projekt aktu planistycznego lub jego zmiany może wykorzystać również inne formy skonsultowania projektu aktu planistycznego kierując się zasadami efektywności i skuteczności postępowania. Konsultacje mogą być prowadzone nie tylko przy użyciu tradycyjnych form komunikowania się interesariuszy z organami administracji publicznej, ale również za pośrednictwem poczty elektronicznej, formularzy udostępnionych przez organ sporządzający projekt aktu planowania przestrzennego, czy też przy wykorzystaniu aplikacji do konsultacji.

Z przeprowadzonych czynności w ramach konsultacji społecznych sporządzone są protokoły, które stanowią załączniki do raportu podsumowującego przebieg konsultacji społecznych. Zebrane w trakcie konsultacji społecznych uwagi i wnioski nie są wiążące dla organu procedującego projekt aktu planistycznego.

Na procedurę planistyczną składają się następujące po sobie, sformalizowane czynność. Jednym z elementów obligatoryjnych jest obowiązek nałożony na organ procedujący projekt aktu planistycznego przeprowadzenia konsultacji społecznych. Etap konsultacji społecznych w procedurze uchwalenia lub zmiany aktu planistycznego następuje po uzgodnieniu projektu procedowanego planu z organami administracyjnymi wskazanymi w przepisach prawa powszechnie obowiązującego.

W treści art. 8i ust. 1 u.p.z.p. ustawodawca definiuje formy konsultacji społecznych. Równocześnie, na mocy ust. 3 przywołanego przepisu, konsultacje mogą zostać przeprowadzone w innych formach niż te wymienione w ust. 1 art. 8i u.p.z.p. Z treści art. 8i ust. 1 u.p.z.p. wynika, że katalog form przeprowadzenia konsultacji społecznych jest katalogiem otwartym, i to organowi wykonawczemu gminy przysługuje prawo wyboru form i sposobów przeprowadzenie konsultacji społecznych.