Przybysz Piotr, Egzekucja z rachunków bankowych i wkładów oszczędnościowych

Egzekucja z rachunków bankowych i wkładów oszczędnościowych

Egzekucja z rachunków bankowych i wkładów oszczędnościowych jest środkiem egzekucyjnym nieskomplikowanym w zastosowaniu. Zajęta zostaje kwota znajdująca się na rachunku w chwili jego zajęcia, a jeżeli kwota ta jest niższa od kwoty określonej w zawiadomieniu o zajęciu, to zajęte zostaną także kwoty, które wpłyną na rachunek po jego zajęciu - aż do osiągnięcia kwoty wskazanej w zawiadomieniu o zajęciu rachunku bankowego. Zajęte zostają również środki pieniężne, które zostały wpłacone na inny rachunek zobowiązanego, otwarty po dokonaniu zajęcia.

Organ egzekucyjny wiedząc o posiadaniu przez zobowiązanego rachunku bankowego zawiadamia bank oraz zobowiązanego o zajęciu wierzytelności pieniężnej zobowiązanego z rachunku bankowego. Do zajęcia wierzytelności dochodzi z chwilą otrzymania przez bank zawiadomienia.

Zawiadomienie jest doręczane zobowiązanemu na zasadach określonych w art. 17c u.p.e.a. (zob. Zasady doręczania pism przez organ egzekucyjny).

Zawiadomienia i inne pisma w egzekucji z wierzytelności z rachunku bankowego przesyła się do banku i organu egzekucyjnego przy wykorzystaniu systemu teleinformatycznego obsługującego zajęcie wierzytelności z rachunku bankowego. Jeżeli wykorzystanie tego systemu jest niemożliwe z przyczyn technicznych, w czasie niezbędnym do przywrócenia jego funkcjonowania zawiadomienia i wezwania doręcza się na piśmie (art. 86b u.p.e.a.).

Równie nieskomplikowana jest egzekucja z rachunku bankowego w przypadku, gdy poborca skarbowy podczas czynności egzekucyjnych odnajdzie dokument potwierdzający posiadanie rachunku bankowego przez zobowiązanego. W takim przypadku zajęcie wierzytelności z rachunku bankowego związanego z tym dokumentem następuje przez wpisanie jej do protokołu zajęcia. Bardziej złożona jest procedura egzekucji z rachunku bankowego w przypadku, gdy poborca skarbowy podczas czynności egzekucyjnych odnajdzie dokument tego rodzaju, że bez jego okazania zobowiązany nie może realizować wierzytelności z rachunku bankowego. W przypadku odebrania tego dokumentu organ egzekucyjny przesyła bankowi dokument wraz z zawiadomieniem o zajęciu rachunku bankowego oraz żądaniem wypłaty zajętej kwoty. Jeżeli dokument ten nie zostanie odebrany, to organ egzekucyjny przesyła bankowi zawiadomienie o zajęciu rachunku bankowego, jednakże bank wypłaci żądaną kwotę po umorzeniu dokumentu przez sąd na wniosek wierzyciela.

Przepisy o egzekucji z rachunków bankowych i wierzytelności z rachunku bankowego związanego z dokumentem stosuje się odpowiednio do egzekucji z wkładów oszczędnościowych gromadzonych w spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych (art. 87 u.p.e.a.).

Organ egzekucyjny może wiedzieć o posiadaniu rachunku bankowego przez zobowiązanego. Wiedzę tę może posiadać z urzędu albo uzyskać od wierzyciela lub od banku albo innego podmiotu w ramach czynności przygotowawczych do egzekucji (zob. art. 36 u.p.e.a.).

Zajęcie rachunku bankowego nie musi być poprzedzone wezwaniem banku, na podstawie art. 36 § 1 u.p.e.a., do udzielenia informacji dotyczących prowadzenia w danym banku rachunku dla zobowiązanego. Tak więc zajęcie wierzytelności pieniężnej zobowiązanego z rachunku bankowego jest prawnie dopuszczalne również wówczas, gdy organ egzekucyjny jedynie przypuszcza, że zobowiązany posiada rachunek bankowy w konkretnym banku.

W powyższych sytuacjach jest możliwe zajęcie wierzytelności pieniężnej zobowiązanego z rachunku bankowego poprzez zawiadomienie banku o zajęciu wierzytelności. Jeżeli natomiast w trakcie czynności egzekucyjnych zostanie ujawniony dokument potwierdzający posiadanie rachunku bankowego przez zobowiązanego, to zajęcie wierzytelności z rachunku bankowego związanego z tym dokumentem następuje przez wpisanie jej do protokołu zajęcia. Z kolei egzekucja z rachunku bankowego w przypadku, gdy poborca skarbowy podczas czynności egzekucyjnych odnajdzie dokument tego rodzaju, że bez jego okazania zobowiązany nie może realizować wierzytelności z rachunku bankowego, polega na odebraniu dokumentu przez poborcę i umorzeniu go przez właściwy sąd na wniosek wierzyciela.

Organ egzekucyjny przesyła bankowi zawiadomienie o zajęciu wierzytelności pieniężnej zobowiązanego z rachunku bankowego do wysokości egzekwowanej należności pieniężnej wraz z odsetkami z tytułu niezapłacenia w terminie dochodzonej wierzytelności oraz kosztami egzekucyjnymi.

Organ egzekucyjny zawiadamiając bank o zajęciu jednocześnie wzywa bank, aby bez zgody organu egzekucyjnego nie dokonywał wypłat z rachunku bankowego do wysokości zajętej kwoty, lecz niezwłocznie:

a) po upływie 7 dni od dnia doręczenia zawiadomienia o zajęciu przekazał zajętą kwotę organowi egzekucyjnemu na pokrycie egzekwowanej należności pieniężnej, odsetek z tytułu niezapłacenia jej w terminie, kosztów upomnienia i kosztów egzekucyjnych;

b) nie później niż w terminie 7 dni od dnia doręczenia zawiadomienia o zajęciu zawiadomił organ egzekucyjny o przeszkodzie w dokonaniu wpłaty, w tym również o nieprowadzeniu rachunku bankowego zobowiązanego;

c) po powstaniu wierzytelności, jeżeli jej wysokość przekracza kwotę wolną od egzekucji, a zajęta kwota nie wystarcza na zaspokojenie egzekwowanych należności pieniężnych, zawiadomił o zbiegu egzekucji (art. 80 § 1 u.p.e.a.).

Organ egzekucyjny zawiadamiając bank jednocześnie zawiadamia zobowiązanego o zajęciu jego wierzytelności z rachunku bankowego. Zobowiązanemu doręcza się odpis tytułu wykonawczego, chyba że został wcześniej doręczony, oraz odpis zawiadomienia skierowanego do banku o zakazie wypłaty zajętej kwoty z rachunku bankowego bez zgody organu egzekucyjnego (art. 80 § 3 u.p.e.a.). Doręczenie zobowiązanemu odpisu tytułu wykonawczego nie jest elementem czynności zajęcia rachunku bankowego, ale odrębną czynnością dokonywaną w związku z faktem dokonania pierwszej czynności egzekucyjnej.

Zawiadomienie jest doręczane zobowiązanemu na zasadach określonych w art. 17c u.p.e.a. (zob. Zasady doręczania pism przez organ egzekucyjny). Zawiadomienie o zajęciu i inne pisma w ramach stosowanego środka egzekucyjnego mogą być również doręczane przy wykorzystaniu systemu teleinformatycznego albo z użyciem środków komunikacji elektronicznej (art. 67 § 1a u.p.e.a.).

Zawiadomienia i wezwania w związku z zajęciem wierzytelności z rachunku bankowego przesyła się do banku i organu egzekucyjnego przy wykorzystaniu systemu teleinformatycznego obsługującego zajęcie wierzytelności z rachunku bankowego. Jeżeli wykorzystanie tego systemu jest niemożliwe z przyczyn technicznych, w czasie niezbędnym do przywrócenia jego funkcjonowania zawiadomienia i wezwania doręcza się na piśmie (art. 86b u.p.e.a.).